B. S. Jamilova f. S. Safarov ona tili va bolalar adabiyoti fanidan ilmiy termin va tushunchalar


Download 387.41 Kb.
bet164/194
Sana13.01.2023
Hajmi387.41 Kb.
#1092258
1   ...   160   161   162   163   164   165   166   167   ...   194
Bog'liq
O`QUV LUG`ATI

Shirin ovoz jo‘jaman.
MAQTA’ (ar. – tugash joyi, quyosh botishi, kesmoq) G‘azal yoki qasidaning oxirgi, yakunlovchi bayti. Maqta’da she’r davomida bildirilgan fikrlar, izhor etilgan his-tuyg‘ular xulo­sa­lanadi, shoirning ularga munosbati ifodalanadi. An’anaga ko‘ra aksariyat maqta’­larda shoir taxallusi keltiriladiki, u she’r muallifini ko‘rsatib turuvchi o‘ziga xos imzo, tamg‘a vazifasini o‘taydi. Alisher Navoiy­ning mashhur “Qaro ko‘zum” g‘aza­lining maqta’i quyidagicha:
Navoiy anjumanin shavq jon aro tuzsang,
Aning boshaqlig‘ o‘qin sham’i anjuman qilg‘il.
METONIMIYA (yun. metonymiya) Ma’no ko‘chishining keng tarqalgan tur­laridan biri, ko‘chimning narsa-hodisalar orasidagi aloqadorlikka asoslanuvchi turi. Narsa-hodisalar orasidagi aloqadorlik turlicha ko‘rinishda namoyon bo‘ladi: narsa-hodisa, holat yoki harakat bilan ular egallagan joy (“stadion hayqirdi”, “butun shahar qatnashdi”), vaqt (“og‘ir kun”, “omadli yil”), harakat bilan u amalga oshiriladigan vosita (“acchiq til”), narsa va uning egasi (Qodiriyni o‘qidim), narsa va u yasalgan modda, xomashyo (“barmoqlari to‘la tilla”), ruhiy holat, xususiyat va uning tashqi belgisi (“ko‘z yummoq”).
MIF (yun. mythos – so‘z; afsona, rivoyat) Qadimgi kishilarning borliq olam haqidagi ibtidoiy tasavvurlari majmui bo‘lib, koinotning yarati­lishi, inson, o‘sim­liklar va hayvonot dunyosining vujudga kelishi, samoviy jismlarning paydo bo‘lishi, tabiiy hodisalarning sabablari va mohiyati, afsonaviy qahramonlar, ma’budalar va ilohlar to‘g‘risidagi e’tiqodiy qarashlarni o‘z ichiga oladi. Yunon miflari.
MIFOLOGIYA -(yun. Mythos-afsona, rivoyat+logos-fan, ta’limot).1. miflar haqidagi fan. 2. biror xalqning miflari, afsonalari majmui.
MINIATYURA-(ital.nafis, nozik qilib ishlangan rasm). Navoiy asarlari, Bobur g‘azallariga ishlangan miniatyuralar.
MONOLOG (mono. + yun. logos – so‘z, nutq) Sahna yoki boshqa adabiy asar ishtirokchilarining o‘z-o‘ziga yoki o‘zgalarga qaratilgan, javob talab qilmaydigan nutqi. “Navoiy” pyesasidagi Navoiy monologi.

Download 387.41 Kb.

Do'stlaringiz bilan baham:
1   ...   160   161   162   163   164   165   166   167   ...   194




Ma'lumotlar bazasi mualliflik huquqi bilan himoyalangan ©fayllar.org 2024
ma'muriyatiga murojaat qiling