Bookmany print

Ўзбек миллий ўйинлари 
 
~
7
~ 
Мана йўлак бўйлаб югуриб ўтган “полопон” бола 
назоратчи қошига эниб бориб, ерга энгашганча, бир 
қўли билан қулоғини ушлаб етти марта айланади. Бу 
унчалик осон эмас. Тўғри, ҳар доим машқ қилиб, чини- 
қиб юрган болалар учун осон. Аммо ҳамма болалар 
ҳам шундай эмаску. Демак, улар бу машқни бажариш 
асносида чиниқиб боришади. Чунки ҳаётда нимагадир 
эришмоқ, сафнинг олдида бормоқ, бошқаларга ўрнак 
бўлмоқ учун ақлий салоҳият билан бир қаторда жис- 
моний қувват ҳам юқори бўлиши керак. 
“Соққа ошиқ” ўйини аждодларимизнинг овдаги 
ҳатти-ҳаракатларини ифодалайди. Ўйинбоши кекса овчи. 
У ов тартибига кўра иш тутади. Ўртага терилган ёнғоқ- 
лар ёввойи ҳайвонлар. Икки томонга тортилган чизиқ- 
лар эса хавфли майдонни эслатувчи иҳота чизиқлари- 
дир. Ичкарига кирган овчини ҳалокат кутган. Овчини 
бутун жамоа қўллаб-қувватлаб туради.
Қадимда овга ҳам эркаклар кўпчилик бўлиб бориш- 
ган. Катта, чапдаст, кучли ва жасур эркаклар ов майдо- 
нига кирган. Энг жасур, чапдаст овчи бошлаб борган. 
Ёшлар эса уларнинг ҳатти-ҳаракатини кузатиб туриш- 
ган. Мана шу тариқа ов сирлари ўргатиб борилган. 
“Соққа ошиқ” ўйини воситали ўйинлар сирасига 
кириб, ундаги воситалар кичик тошча, ёнғоқлар ва ошиқ- 
дир. У болаларда мўлжални аниқ олиш техникасини 
ривожлантиради ва ҳаётда ҳалол бўлишга ўргатади. 
Уни бемалол ҳовлида, уй атрофларида ўйнаса бўлади. 
Ҳаётда ҳамма овчи бўлмайди. Лекин ҳатти-ҳаракатда, 
сўзлашаётганда, муомала маданиятида бу ўйинда орт- 
тирган кўникма асқотади. Яъни бу ўйин орқали ортиқ- 
ча ҳис-ҳаяжонга берилмаслик, муомалада эҳтиёткор 
бўлиш ва креативлик каби хислатлар тарбияланади. 
“Ёнғоқ” ўйини ҳам қадимий ов ўйинларидан ҳисоб- 
ланади. Болалар томонидан кавланган чуқурча – ов 

---