D. S. Yarmatova, A. R. Bobojonov, A. R. Raximov

Ro'yxatdan o'tkazish tamoyili ikki elemental o‘z ichiga oladi, Reyestr hujjatlarning asosiy mazmunini saqlash joyini o'zida ifodalaydi va ulardan foydalanish imkoniyatini ta’minlaydi.
Mulkiy huquqning o'zga shaxslarga o'tishi hujjatlami bir cgalik qiluvchidan boshqasiga shunchaki yetkazish bilan emas. balki reyestrda ro'yxatdan o’tkazish orqali amalga oshirilislii lozim.
Ro'yxatdan o’tkazilmagunga qadar bit ini yuridik kuchga cga bo'lmaydi.
Xabardorlikni bekor qilish tamoyili. Agar huquq ro‘yxatdan o'tkazilmagan bo‘lsa. u mavjud emas. Huquq egasi faqatgina mulkiy huquqqa ta’sir ko'rsatuvchi barcha ro‘yxatdan o'tkazilgan huquqlar haqida bilishi lozim.
Kompensatsiya tamoyili ko'chmas mulkka bo'lgan huquqidan ro'yxatdan o'tkazuvchi organning aybi bilan mahrum elilgan shaxsga bu uchun kompensatsiya olish imkoniyatini beradi.
Ro'yxatdan o'tkazish aybi bilan vujudga kelgan har qanday ziyon kompensatsiyalanmog'i lozim. Agar yuridik yoki jismoniy shaxs rcgistrning noto'liq yoki noaniq axboroti tufayli ziyon ko'rsa, u davlat organlaridan yetkazilgan ziyon uchun kompensatsiya talab qilishga haqlidir.
3. Ro'yxatdan o'tkazish tizimiga tushgan murojaatnoma (ariza)larni hisobga olish uchun ro'yxatdan o'tkazuvchi organ tomonidan an’anaviy yoki kompyuterli variantda arizalar reyestri yuritiladi (13-jadval). Arizalar daftarida har bir ariza bo'yicha ishlashning hozirgi lahzadagi holati to'g'risida belgilar qo'yiladi.
13-jadval
Bino va inshootlarga bo'lgan huquqlami va ular haqida tuzilgan bilimlarni ro'yxatdan o'tkazishga doir arizalarni qabul qilish reyestri
14-jadval
Axborotni izlash va uni berishga doir
so'rovnomalar reestri

Ro'yxatdan o'tkazuvchi organ tomonidan, shuningdek. ishonchnomalar maxsus rcyestri ham yuritiladi, u barcha joriy ishonchnomalar to'g'risidagi axborotni o‘z ichiga oladi. Ishonch- nomaning amal qilishi muddatining o'tib ketishi munosabati bilan yoki ko'chmas mulk egasining talabiga ko'ra to'xtashi mumkin.

Ro'yxatdan o'tkazuvchi ro'yxatdan o'lkaziladigan obyckt bilan bog'liq barcha niuolajalardan xabardor bo'Iishi lozim. Bu arizani to'ldirish chog'ida bitirnda ishtirok etayotgan taraflar tomonidan ta’minlanadi (14-jadval).
Mulkiy huquq to'g'risidagi yozuv yangilanganda, arizada ta’riflangan bitim tafsilotlarini aks cttirish uchun arizaning o'zi ro'yxatdan o'tkazilganligi c’lon qilinadi. Bu jarayon ro'yxatdan o'tkazish deb ataladi.
Ro'yxatdan o'tkazish uch bosqichda amalga oshiriladi:

1. 
   ariza bcrish, arizani tekshirish;
   
2. 
   arizani ro‘yxatdan o'tkazish: 3) mulkiy huquq to‘g‘risida guvohnoma berish.
   

Har qanday so'rovnoma va axborotni ro'yxatdan o'tkazish yoki izlash uchun ro'yxatdan o'tkazuvchi organ standart forma- larga cga bo’lishi lozim, ular orqa tomonidagi to'Idirish bo'yicha yo'riqnomaga qarab to'Idirish uchun teran va sodda bo'lishi lozim.
Har bir formaning muhim elementlari quyidagilardir: yer uchastkasining kadastr raqami. bino, inshootning reyestr raqami, taraf (huquqdor)lar, huquqning asosiy tavsifi va kutiladigan ishlar (natijalar).
Ariza formasi shunday tuzilgan bo'lishi lozimki, formaning har bir qismida ro'yxatdan o'tkazuvchi organ xonasining tayin bir joyida saqlanadigan axborot joylashsin.

DAVLAT KADASTRI ASOS LARI 2
KIRISH 3
va vazifalari 5
O‘quv fanining maqsad 5
Fan bo'yicha talabalarning bilimi, ko'nikma va malakasiga qo'yiiadigan talablar 5
Fanning o‘quv rejadagi boshqa fanlar bilan o’zaro bogdiqligi va uslubiy jihatdan uzviy ketma-ketligi 7
1.1.Davlat kadastrining hoshqa turdosh fanlar bilan hog'liqligi va lining tarixiy rivojlanishi 8
1.2.Davlat yer kadastri mazmuni, turlari va xususiyatlari 11
3.3.O‘zbekiston hududida kadastr xizmatini rivojlantirish va ulaming yechimi 15
1.5.Kadastr xizniatini rivojlantirish muammolari va ulaming yechimi 37
2.2.Mamlakatning davlat geodezik tarmog'ini yerning sun’iy yo'ldoshi tizinii asosida barpo etish 46
O‘zbekistonda hajarilgan ishlar tajribasi 50
Analitik-grafik usul 51
(3.11) 57
Elektron planimetr bilan maydon o'lchash 57
Yerlarning strukturaviy holatini o'rganish 67
5.2, Yerlarning iqtisodiy nuqtayi nazardan joylashishiga qarab baholanishi (o‘tloqlar, yaylovlar) 72
™- (XVzTki ■ 85
3.4. Yerlami muhofaza qilishning huquqiy asoslari 91
IV bob. KO‘CHMAS MULK KADASTRINI TUZISH VA LOY1HALASHTIRISH 95
4.1. Ko'chmas mulk kadastri obyektlari, kadastr ishiga doir hujjatlar 95
Ko'chnias mu Ik kadastri xodimi quyidagilami hilishi va bajara olistii kerak 105
0‘zbekiston Respublikasi Vazirlar Mahkamasining uy-joy munosabatlarini tartibga solish sohasidagi vakolatlari 110
SERVER 113
Mulkchilik, egalik qilish munosabatlarining o'zgarishi 116
Davlat tomonidan tekinga uy-joy berish 119
V bob. BINO VA INSHOOTLAR DAV I AT KADASTRI 128
5.1.Bino va inshootlar davlat kadastri, uning mazmuni va ahamiyati 128
5.2.Bino va inshootlami davlat ro‘yxatidan _t. ■ . : _r;.₅j . o‘tkazish tartibi 135
6.1. Davlat suv kadastri va uning umumiy mazmuni 143
6.2.Davlat о‘rm on kadastri ^; 153
6.4. Temiryo'l kadastri 171
6.5. Foydali qazilma boyliklari kadastri 186
7.1.Ishlab chiqarish va iste’mol chiqindilari kadastri 195
7.2.Geoaxborot tizimlari va shaharsozlik kadastri 202
>i! 7.3. Tarixiy madaniy yodgorliklar kadastri 208
VIII bob. O'SIMLIK VA HAYVONOT DUNYOSI KADAStRI 225
8.1.O‘simlik va hayvonot dunyosi kadastri mazmuni 225
8.2.Avtomobil yo'llari va geodeziya hamda kartografiya davlat kadastrlari 228
/ F0YDALAN1LGAN ADABIYOTLAR 235
bolslK.ru 237

— ishonib topshirilgan boshqaruv; . _ " " *_h . '
- j' Fj-J
~ almashuv;
’ — hadya qilish;

• 
  renta;
  
• 
  mulkni umrbod asrash sharti bilan boshqaga o'tkazish;
  
• 
  xatga olish;
  
• 
  man etish; ..
  

. — bosh ro'yxatdan o'tkazuvchiga appelatsiya qilish;
? — axborot izlash bo'yicha so'rov;
— ko'chmas mulk obyektining o'zgarishi (mutatsiyasi); ,

• 
  boshlang'ich ro'yxatdan o'tkazish uchun ariza;
  
• 
  yangi obyektni ro'yxatdan o'tkazish uchun ariza.
  

Ariza ro'yxati 2-son ilovada keltirilgan zarur hujjatlar to'plami bilan birga beriladi. U ehtimoliy muammolami aniqlash mavzuida tekshirib chiqiladi. Arizani to'ldirishda xatoliklar bor bo'lgan yoki ilova qilinadigan hujjatlar to'plami noto'liq bo'lgan holda ariza qaytariladi.

1. 
   turarjoy binolari va inshootlari;
   
2. 
   yer uchastkasi, binolar, inshootlar uchun kadastr hujjati;
   

• 3) inventarizatsiya (kadastr) plani;
4) pasport yoki boshqa shaxsni tasdiqlovchi hujijat.
Tuziladigan bitim turiga qarab quyidagi hujjatlardan biri:

1. 
   notarial tasdiqlangan oldi-sotdi shartnomasi;
   
2. 
   notarial tasdiqlangan hadya qilish shartnomasi;
   
3. 
   notarial organ tomonidan berilgan qonun yoki vasiyatnoma bo'yicha meros qilib olish huquqi to‘g‘risidagi guvohnoma;
   
4. 
   notarial tasdiqlangan almashish shartnomasi:
   
5. 
   notarial tasdiqlangan turarjoy binosi (xonadon)ni umrbod asrash sharti bilan boshqaga o‘tkazish shartnomasi;
   
6. 
   notarial tasdiqlangan yerga egalik qilish shartnomasi;
   
7. 
   notarial tasdiqlangan renta shartnomasi;
   
8. 
   turaijoy binosi (xonadon)ni ishonib topshirilgan boshqarish shartnomasi;
   
9. 
   tuman yoki shahar hokimining mulkiy huquqlami tan olish to‘g*risidagi qarori.
   

Mulkiy huquqlarni tan olish, taqsimlash va boshqalar to‘g‘- risidagi sud qarorlari:

1. 
   turarjoy bo'lmagan bino va inshootlar;
   
2. 
   davlat mulkidagi xususiylashtirilmagan obyektlar;
   
3. 
   yer uchastkasini ajratib berish to‘g‘risidagi qaror;
   
4. 
   yer uchastkasi, binolar, inshootlar uchun kadastr hujjati.
   

Inventarizatsiya (kadastr) plani:

1. 
   xususiylashtirilgan obyektlar;
   
2. 
   yer uchastkasi ajratish to‘g‘risidagi qaror (boshlang‘ich ro‘y- xatdan o'tkazishda).
   

Yer uchastkasi, binolar, inshootlar uchun kadastr hujjati; inventarizatsiya (kadastr) plani:

1. 
   tuziladigan bitim turiga qarab quyidagi hujjatlardan biri;
   
2. 
   yer uchastkasi ijara shartnomasi;
   
3. 
   notarial tasdiqlangan yer uchastkasini qayta sotib olish to‘g*risidagi hujjat;
   
4. 
   davlat tasarrufidan chiqarilgan va xususiylashtirilgan davlat mulkiga bo'lgan mulkiy huquq uchun davlat orderi;
   
5. 
   oldi-sotdi shartnomasi;
   
6. 
   notarial tasdiqlangan hadya qilish shartnomasi;
   
7. 
   almashish shartnomasi;
   
8. 
   notarial tasdiqlangan renta shartnomasi;
   
9. 
   ishonib topshirilgan boshqarish shartnomasi;
   
10. 
    notarial organ tomonidan berilgan meros qilib olish huquqi to‘g‘risidagi guvohnoma;
    
11. 
    shahar yoki tuman hokimining mulkiy huquqlarni tan olish to‘g‘risidagi qarori;
    
12. 
    yuridik yoki jismoniy shaxsning mulkiy huquqlarni tan olish to‘g‘risidagi sud qarori.