Dilmurod quronov a d a b iy o t s h u n o s L ik k a k ir ish oliy va o ‘rta maxsus ta'lim vazirligi

sifatida qaraganlami formalistlar deb yuritiladi. Formalizm ko‘rinishlari 
XIX asr oxiri XX asr boshlaridan bir qator adabiy oqimlarda 
namoyon bo'ladi. Xususan, badiiy adabiyot tarixidagi futurizm, 
imajinizm, dadaizm, avangardizm kabi oqimlar badiiyatni faqat 
shaklda ko'rib, turli yangi shakllar ixtirosiga o'tdilar. Biroq ularning 
ixtirolari «shakl — shakl uchun» shiori ostida kechib, mazmunni 
e’tiborga olinmagani sababli samarasiz yakun topdi. 0 ‘z vaqtida ayni 
shu xil qarashlarni yoqlagan, ularni nazariy jihatdan asoslamoqchi 
bo‘lgan adabiyotshunoslarning ishlari ham badiiy asar tabiatiga 
nomuvofiq bo‘lgani bois biryoqlamaligicha qoldi. Ayni paytda, 
formalistlarning badiiy asar shaklini o'rganishga ayricha e’tibor 
qilganlari adabiyotshunoslikda izsiz ketdi, deyish ham insofdan emas. 
Ular badiiy asar shakliga xos ko‘p jihatlarni: badiiy til, uslub, she’r 
tuzilishi, she’r kompozitsiyasi, ritm, metr, syujet qurilishi, badiiy 
asar kompozitsiyasi kabi adabiyotshunoslikning muhim masalalarini 
maxsus va chuqur tadqiq etdilar. Xususan, rus formal maktabining 
V .S h k lo v sk iy , V .Jirm u n sk iy, Y .T o ‘n y a n o v , G .V in o k u r , 
B.Eyxenbaum kabi namoyandalari amalga oshirgan tadqiqotlar 
adabiyotshunoslik rivojida muhim ahamiyatga molikdir.
Shuningdek, adabiyotshunoslikda badiiy asarning shakliga ko‘z 
yumib, uning qimmatini mazmundan kelib chiqibgina baholashga 
u r in ish la r ham b o ‘lg a n . 
X u s u s a n , 
2 0 - у i 11 a r s h o ‘ ro 
adabiyotshunosligida maydonga kelgan «vulgar sotsiologizm» 
tarafdorlari faoliyatida badiiy asami faqat g'oyaviy mazmunidan, sinfiy 
mohiyatidan kelib chiqib baholash amaliyoti kuzatiladi. Badiiy