G‘olibsiz urush. Falastin—Isroil mojarosi haqida

Parchalanish
Foto: GETTY IMAGES
Rabinning «G‘azo sektorining dengizga g‘arq bo‘lishi» haqidagi hazilini bosh vazir Ariel Sharon yengilroq ko‘rinishda hayotga tatbiq qilishga urindi. 2005 yilda Sharon «bir tomonlama ajralish» rejasi doirasida G‘azo sektoriga o‘z taqdirini o‘zi hal qilish imkonini berdi: u yerdan barcha qo‘shinlarni olib chiqdi va yashash maskanlarini buzdirdi. Yakunda G‘azoda hukumat tepasiga FOT vakillarini siqib chiqargan XAMAS a'zolari kelishdi va Isroilga raketalar yog‘dira boshlashdi, Isroil bunga javoban iqtisodiy qamal joriy etdi.
Sharonning bu qadami muvaffaqiyatsiz deb e'tirof etildi – endilikda G‘azo Isroil uchun har doimgidan ham kuchli beqarorlik manbaiga aylandi: Isroil sektorni tozalash maqsadida uch marta (2008, 2012 va 2014 yillarda) harbiy operatsiya o‘tkazdi. Buning ustiga, ikki hukumatli tizim paydo bo‘ldi: G‘azoni XAMAS, g‘arbiy qirg‘oqni FOT boshqarmoqda.
Falastinliklar orasida murosaga rozi bo‘lmaydigan XAMAS ommalashmoqda, Isroilda esa 2009 yildan buyon hukumat tepasida falastinliklarga nisbatan keskin siyosat olib borayotgan va aholi maskanlari qurishni kengaytirayotgan Binyamin Netanyaxu turibdi.
Isroilni ochiqchasiga qo‘llab-quvvatlayotgan Donald Tramp ma'muriyati siyosatidan kelib chiqilsa, Netanyaxuni to‘xtatib qoladigan omil yo‘q: Isroilning eng yaqin ittifoqchisi uning tarafida. Buning ustiga, jahon hamjamiyatining falastinliklardan boshqa muammolari ham yetarli. Kun tartibida undan-da muhim va keskin nizolar turibdi: Suriyadagi urush, Ukraina sharqidagi nizo, Shimoliy Koreyaning yadroviy dasturi, Eron... Hozirda hech kim Falastin muammosini hal qilishga kirishmayapti.
G‘azodagi bugungi vaziyat
Foto: AFP
12 noyabr kuni Isroil samolyotlari falastinliklarning G‘azodagi yuzlab obektlariga hujum uyushtirdi. Harbiy tadbirlar 11 noyabr kuni G‘azo sektoridan Isroil hududiga 370dan ortiq raketa yo‘llanishiga javoban amalga oshirildi.
Oxirgi ma'lumotlarga ko‘ra, nizolar oqibatida ikki tomondan kamida 5 kishi halok bo‘lgan: G‘azo sektorida 4 kishi va Isroilning Ashkelon shahrida bir kishi.
Isroil armiyasining javob hujumi davomida G‘azo portidagi XAMAS razvedka va diversiya maqsadlarida foydalanib kelgan bir kema yo‘q qilindi. Shuningdek, ushbu tashkilot faoliyatini targ‘ib qilish bilan shug‘ullanuvchi Al-Aqsa telekanali binosi vayron etildi.
Bundan avvalroq Isroil XAMAS bilan munosabatlarda javob choralarini kuchaytirishi haqida ma'lum qilgandi. Falastinliklar ham Isroilga qarshi «olov halqasini kengaytirishi»ni e'lon qilishgan.
Mart oyi oxiridan buyon G‘azo sektoridagi mojarolar tufayli 200dan ortiq falastinlik halok bo‘lgan. Ularning aksari chegara hududidagi namoyishlar vaqtida o‘ldirilgan.