G‘olibsiz urush. Falastin—Isroil mojarosi haqida

Birinchi muammo: falastinlik qochoqlar

BMT rezolyutsiyasiga muvofiq, Isroil arab qochoqlariga uylariga qaytishlariga ruxsat berishi yoki ularga tovon to‘lashi kerak. Isroil bundan bosh tortyapti va kelajakda ham bunga ko‘nishi amrimahol. BMT qoidalariga ko‘ra, Falastinni 1947-1949 yillarda hamda 1967 yilda tark etgan arablarning to‘g‘ridan-to‘g‘ri avlodlari ham qochoqlar hisoblanishadi va mos ravishda, ularning soni 5 millionga yaqinlashadi.
Isroillik siyosatchilar uchun buncha nufusdagi arablarni o‘z davlatlariga kiritishni hatto xayolga keltirish ham mumkin emas. Arablar Falastin hududiga emas, aynan Isroilga qaytish huquqlarini talab qilishmoqda. Isroilda hozirda 6,5 mln atrofida yahudiy va 1,5 mln arab istiqomat qiladi: demografiya hisobga olinsa, arablarning ko‘chib kelishi Isroilni kamida yarim arab davlatiga aylantirib qo‘yadi. Isroil o‘zini yahudiy xalqining milliy o‘chog‘i deb hisoblagani sababli buning imkoni yo‘q.
O‘z navbatida, falastinliklar kindik qoni to‘kilgan vatanlariga qaytish huquqlarini talab qilishmoqda: o‘nlab yillar mobaynida ular va ularning avlodlari zo‘ravonliklarga duch kelishmoqda va uylariga qaytish yoki tovon to‘lovi olishga munosiblar. Isroil esa bu amalga oshirish imkonsiz ish ekanligini aytib, na u va na bu talabni bajarmoqda. 
Xatoning takrorlanishi
Ikki arab urushi orasida qariyb yigirma yil o‘tdi. Bu vaqt ichida Isroil yahudiylarni qabul qilishda davom etdi va davlatchiligini mustahkamladi. Ko‘plab arab davlatlarida hokimiyat almashdi: Britaniya yoki Fransiyaga moyil eskilari o‘rniga yosh millatchilar, so‘llar va SSSR qo‘llab-quvvatlagan Misr prezidenti Jamol Abdul Nosir (1918-1970) kabi yangilari keldi. «Imperializm qo‘rg‘oni bo‘lgan Isroil dengizga cho‘ktiriladi», deb va'da berdi Nosir.
1967 yilda Misr va Suriya Isroil bilan chegaralariga ko‘psonli qo‘shinlarini joylashtirdi. Yahudiylar buni hujumga tayyorgarlik deb hisoblashdi va 5 iyun kuni ogohlantiruvchi zarba berishdi. Isroil olti kun ichida arab koalitsiyasining harbiy-havo kuchlarini yakson qilib tashladi – bu voqea tarixga Olti kunlik urush nomi bilan kirdi. 1949 yildan buyon Iordaniyaga tegishli bo‘lgan Iordan daryosining g‘arbiy qirg‘og‘i, Misr nazoratida bo‘lgan G‘azo sektori va Sinay yarimoroli, Suriyaning Golan tepaliklari urush yakunida Isroilga o‘tdi. Sharqiy Quddus ham Isroil nazorati ostida qoldi.