Grammatika

2) Mavhum otlar. Sezgi a’zolarimiz yordamida (ushlab, ko`rib) bilishimiz mumkin bo`lmagan, tafakkur va tasavvur orqali idrok qilinadigan narsalarni bildirgan otlar mavhum otlar deyiladi: g`am, qayg`u, vaxt, quvonch, aql, uyqu, farishta, hayo, nomus. Mavhum otlar faqat birlikda qo`llaniladi va ko`plik (–lar) qo`shimchasini olganda grammatik ma’no ifodalanmaydi, ma’no kuchaytiriladi, ta’kidlash uslubiy ma’no anglashiladi: Tuyg`ularim jo`shib ketdi.
Mavhum otlar yasama bo`lishi ham mumkin:

• 
  lik shodlik,yomonlik, ahmoqlik, to’kin-sochinlik
  
• 
  ch quvonch, o`kinch, yupanch, sog`inch, ovunch
  
• 
  inch qo`rqinch ,
  
• 
  gi sevgi, kulgi
  
• 
  at samimiyat, she’riyar, abadiyat
  
• 
  ot hissiyot, mushkulot
  
• 
  iyat(iy+at): (arabcha) – sababiyat, qadriyat, qobiliyat, mag’lubiyat
  

Yakka va jamlovchi otlar.
Birlik sonda bitta narsa yoki narsalar to’dasini bildirishiga ko’ra otlar 2ga bo’linadi:
1) Yakka otlar. Donalab sanaladigan predmetlar yakka otlardir: daftar, ruchka, qalam, stul, stol.
2) Jamlovchi otlar.Bir turdagi predmetlarning jamini bildiruvchi, o`zi alohida predmetga xos atash ma’nosini anglatmaydigan otlar to`da otlardir: xalq, el, yurt, poda, sabzavot, meva, qum, shakar, armiya, suv,millat, guruh. omma, jamiyat, to`da, to`plam, suruv, karvon.


Sanaladigan va sanalmaydigan otlar
Narsalarning sanalish va sanalmasligiga ko’ra otlarning turi:
1) Sanaladigan otlar: daftar, ruchka, qalam, non, pul;
2) Sanalmaydigan otlar: havo, suv, yog’, shaker, guruch, sut, do’stlik, un.
OTLARNING LUG`AVIY SHAKLLARI



SON SHAKLLARI.
Otlarning son shakli uning lug`aviy shakli sanaladi. Son shakli birlik va ko`plik shaklga ega. Otlarning –lar qo`shimchasini olgan shakli ko`plik shakli, -lar qo`shimchasini olmagan shakli esa birlik shakli bo`lib hisoblanadi. Masalan: Kitob_(birlik) – kitoblar_{(ko`plik)</sub>, qalam<sub>(birlik)</sub> – qalamlar<sub>(ko`plik)}.
Otlarning birlik shakli predmetning yakkaligigini ifodalaydi, u maxsus ko`rsatkichga ega emas.
Otlarning ko`plik shakli predmetning birdan ortiqligini ifodalab keladi va qo`yidagi usullar bilan yasaladi:

•