Hammaga omad) Moddalar almashinuvi bosqichlari

52.Fosfo- va glikolipidlar biosintezi, katabolizmi.
Muhim glitserofosfolipidlar sintezi hujayra 
endoplazmatik to‘rida yuz beradi. Misol tarzida fosfatidiletanolamin biosintezini ko‘rib chiqamiz. 
Bu jarayonda dastlab etanolamin etanolaminkinaza ishtirokida fosforillanishi natijasida 
fosfoetanolamin hosil bo‘ladi. Fosfaetanolamin STF bilan etanolaminfosfatsitidiltransferaza 
ishtirokida reaksiyaga kirishi natijasida SDF-etanolamin hosil bo‘ladi: Etanolaminfosfotransferaza 
ishtirokida SDF-etanolamin 1,2 diglitserid bilan reaksiyaga kirishadi va fosfatidiletanolamin hosil 
bo‘ladi. 

---

40 
SDF-etanolamin +1,2 diglitserid → fosfatidiletanolamin + SMF 
Fosfatidiletanolamin fosfatidilxolin (letsitin)ning o‘tmishdoshi bo‘lib, uning metillanishi 
natijasida letsitin sintezlanadi. Bu jarayonda Sadenozilmetionin metil guruhi donori vazifasini 
o‘taydi, metiltransferaza ishtirok etadi: Fosfatidilxolin quyidagi yo‘l bilan ham sintezlanishi 
mumkin: 
Гликолипидлар синтези биринчи моносахарид қолдигининг церамидга келиб бирикишидан, 
масалан, мана бундай бошланади: 
УДФ — GalNAc + Сег -> УДФ + GalNAc — Сег
Бу реакцияни N-ацетилгалактозамии трансферазаси катализлайди; бу фермент моносахарид 
донорига ҳам, акцепторига ҳам спецификдир. Сунгра иккинчи моносахарид келиб 
бирикади: 
УДФ — Gal + GalNAc — Сег -> УДФ + Gal ({В1- 3) GalNAc — Сег 
53.Sterinlar va steridlar. Xolesterin va uning organizmdagi ahamiyati, biologik vazifasi, 
yoshga bog’liqligi.
Steroidlar tabiatda keng tarqalgan birikmalar bo lib, 
siklopentanopergidrofenantren halqasini tutadi. Buyrak usti bezining po'stloq qismida 
sintezlanuvchi gormonlar, jinsiy gormonlar, xolesterin steroidlar guruhiga mansub. Odam 
organizmida steroidlar guruhiga mansub bo'lgan sterinlar (sterollar), ya’ni steroidning spirt 
shakllari alohida ahamiyatga ega. Ularning eng muhimi xolesterin (xolesterol). Xolesterin 
molekulasidagi gidroksil guruhi yog’ kislotasi bilan birikib xolesterin eflri xolesteridni hosil 
qiladi.