I мавзуга оид адабиётлар таҳлили 8

Азотни кислородли бирикмалари. Азот беш хил оксид ҳосил қилади, булар: туз ҳосил қилмайдиган оксидлар қаторига киради. Азот (I)-оксид- . Рангсиз, хушбуй ҳидли, сувда кам эрийдиган, хона ҳароратида барқарор, юқори ҳароратда азот ва кислородга парчаланадиган газдир. . Аммоний нитрат секин 250⁰С гача қиздирилса ҳосил бўлади:

Азот (I)-оксид аммиак ва водород билан шиддатли реакцияга киришади:
Азот (II)-оксид-NО. Рангсиз, заҳарли сувда кам эрийдиган газдир. , юқори босим ва ҳароратда парчаланиб кетади:
Суюлтирилган нитрат кислотага оғир металлар таъсири орқали олинади:
Саноатда эса . Азот (II)- оксид, углерод, водород, кислород ва фтор билан реакцияга киришади:

Азот (III)- оксидN₂O₃ Нитрит кислотанинг ангидриди, паст ҳароратда тўқ ҳаво рангли суюқлик, -102⁰С да кристалланади, 3,5⁰Сда қайнайди ва NO ва NO₂ га парчаланади: . Азот (III)-оксид сув ва ишқорлар билан реакцияга киришиб нитрит кислотани ва металл нитритларни ҳосил қилади:

Нитрит кислотани қиздириб, концентрацияси оширилганда парчаланиб кетади:
Азот (IV)- оксид-NO₂,ўзига хос хидли, ҳаводан оғир, заҳарли газдир. ҳарорат пасайтирилиб, босим оширилганда полимерланиб N₂O₄ ҳосил бўлади:



қўнғир рангсиз
Лаборатория шароитида консентрланган нитрат кислотага оғир металлар таъсири орқали олинади:

NO₂, хлор, ишқорлар ва сув билан осон таъсирлашади:

Азот (V)-оксид-N₂O₅. Рангсиз кристалл модда, . Азот (V)-оксид нитрат кислотани фосфор оксид орқали сувсизлантириб ёки NO₂ озон орқали оксидлаб олинади:

N₂O₅. –кучли оксидловчи. У кўмир, олтингугурт ва фосфорни CO₂, SO₃ ва P₄O₁₀ га қадар оксидлайди.N₂O₅. сув ва ишқорлар билан осон таъсирлашaди: