Iх-bob. Mehnat resurslari, ularning bozori, ulardan foydalanish va mehnat unumdorligi

Asosiy tushunchalar 
Mehnat - bu insonni maqsadga yo‗naltirilgan faoliyati bo‗lib, uning 
jarayonida moddiy va ma‘naviy qiymatliklar yaratiladi.
Mehnat resurslari - mamlakat aholisining bir qismi bo‗lib, u iqtisodiyot 
tarmoqlarida ishlash uchun jismoniy imkoniyatlar, bilim va amaliy tajriba 
yig‗indisiga ega bo‗ladi. 
Iqtisodiy faol aholi (ishchi kuchi) - moddiy qiymatliklar ishlab chiqish va 
xizmat ko‗rsatishda ishtirok etishga imkoniyatli shaxslarning yig‗indisi. 

---

223 
Band aholi - ishlab chiqarish yoki noishlab chiqarish faoliyatiga jalb 
etilgan shaxsdir. Bandlarga yollanib ishlaydiganlar tadbirkorlar, erkin kasb egasi 
bo‗lgan shaxslar, harbiy xizmatchilar kiritiladi. 
Aholining bandligi - odamlarning o‗zlarining shaxsiy ehtiyojlarini 
qondirilishi bilan bog‗liq bo‗lgan va ularga mehnat daromadlari keltiruvchi, 
shuningdek, haq to‗laydigan ishlarni bajarishi bilan bog‗liq bo‗lmagan (bola 
tarbiyasi, uy xo‗jaligini yuritish, ishlab chiqarishdan ajralgan holda o‗qish, 
ijtimoiy faollik) faoliyatlaridir. 
Iqtisodiy faoliyat bilan bandlar - tovar ishlab chiqarish va turli xil 
xizmatlar ko‗rsatishda qatnashib, shunga bog‗liq holda o‗z daromadlari borasida 
boshqa odamlar guruhi - shaxslar yoki jamiyat bilan munosabatga kirishuvchi 
shaxslar. 
Ishsizlar - O‗zbekiston Respublikasi aholining bandligi haqidagi 
qonunchiligiga ko‗ra, rasmiy ravishda mehnat qilish xususiyatiga ega, lekin ishi 
va ish haqi (mehnat daromadi) yo‗q, davlat bandlik xizmatidan ish qidirayotgan 
ish qobiliyatiga ega va ishlashga tayyor shaxs sifatida ro‗yxatdan o‗tgan 
fuqarolar tan olinadi. Ishsizlarga biror sabab bilan ishdan bo‗shatilganlargina 
emas, o‗z ixtiyori bilan ishdan bo‗shab, yangi ish topishga urinayotgan shaxslar 
ham kiradi.