I(q-q). indd

3. Janarmaydi’n’ sali’sti’rmali’ jani’w ji’lli’li’g’i’ni’n’ tiykarg’i’ wo’lshew 
birligin ayti’n’.
4. m massali’ janarmay jang’anda aji’rali’p shi’g’atug’i’n ji’lli’li’q mug’dari’ 
qanday ani’qlanadi?
1. «Janarmaydi’n’ sali’sti’rmali’ jani’w ji’lli’li’gi’ 4,4·10
7
Dj/kg ga ten» degen 
ibara neni bildiredi?
2. 25 kg tasko’mir birotala jang’anda qansha ji’lli’li’q aji’rali’p shi’g’adi’? 
Sonsha massali’ qurg’aq woti’n jang’anda ne?
3. Massasi’ 10 kg bolg’an janarmay toli’q jang’anda 440 000 kDj ji’lli’li’q aji’rali’p 
shi’g’adi’? Bul janarmaydi’n’ sali’sti’rmali’ ji’lli’li’q si’yi’mli’gi’n tabi’n’.
4. Neshe kilogramm ta’biygi’y gaz jang’anda 220 000 kDj ji’lli’li’qti’n’ 
aji’rali’p shi’g’iwi’n ani’qlan’.
5. «Nekciya» avtomashinasi’na 40 l benzin quyi’lg’anda qansha energiya 
aji’rali’p shi’g’adi’? Ha’r ju’z kilometrge wortasha 7 l benzin jumsalsa, 
ha’r bir kilometrge qanshadan energiya aji’rali’p shi’g’adi’? Benzinni’n’ 
ti’g’i’zli’g’i’ 710 kg/m
3
.
6. Woshaqta awqat pisiriw ushi’n 10 kg qurg’aq woti’n jag’i’ldi’. Woti’n 
jag’i’lg’anda aji’rali’p shi’qqan ji’lli’li’qti’n to’rtten bir bo’limi awqatqa, 
qalg’an bo’limi woshaqti’, qazandi’ ha’m hawani’ ji’li’ti’wg’a jumsalg’an. 
Awqat piskenge shekem wo’zine qansha ji’lli’li’q alg’an?
11-§. IDEAL GAZ HALI’NI’N’ TEN’LEMELERI. 
IZOPROCESSLER
Ideal gaz hali’ni’n’ ten’lemesi
I’di’stag’i’ gaz xoatikali’q qozg’ali’stag’i’ molekulalar toplami’nan 
ibarat. Ha’r bir molekula i’di’sti’n’ diywali’na uri’lg’anda diywalg’a azg’ana 
ku’sh penen ta’sir yetedi. Bul molekulalar toplami’ni’n’ ta’sir ku’shleri 
u’lken boladi’ ha’m diywali’na basi’m wo’tkeredi. Koncentraciyasi’ n ge, 
q =
4,6
·
10
7
Dj
kg
.
.
q =
Q
m 
q =
9,2·10
8
Dj
20 kg
=
4,6
·
10
7
Dj
kg
.