Иқтисод ва молия / экономика и финансы 2021, 8(144) Қодирова Зулайхо Абдуҳалимовна

ИҚТИСОД ВА МОЛИЯ / ЭКОНОМИКА И ФИНАНСЫ 2021, 8(144)
равишда чегарадан олиб ўтиш ва савдо қилиш 
ҳамда у билан боғлиқ трансчегаравий жиноятлар 
масалалари бўйича Бали конференцияси, Буюк 
Британия, Тайланд ва Камбоджа ҳамда Тайланд 
ва Лаос ўртасидаги “Одам савдосининг олдини 
олиш тўғрисида” ги келишув, Нигерия одам сав­
досини таъқиқловчи миллий институтини
5
келти­
риш мумкин.
БМТ таркибидаги қочқинлар бўйича Олий 
Комиссар бошқармаси қочоқларни ҳимоя қилиш, 
узоқ муддатли қарорларни амалга ошириш ва 
энг муҳими репатриация масалалари билан 
шуғулланади. 1951 йилда қочоқлар мавқеига 
доир БМТнинг халқаро конвенциясининг қабул 
қилиниши қочоқларга ёрдам беришнинг ҳуқуқий 
конвенциясини яратиб берди.
1
Муаллифлар томонидан тузилди. 
2
Migration for Employment Convention (Revised), 
1949 (N 97). Принята на 32­й сессии МКТ 01.07.1949 
г., вступила в силу 22.01.1952 г. – www.ilo.org/
wcmsp5/groups/public/­ed_norm/normes/documents/
normative instrument/wcms_c097_ru.htm
3
Migrant Workers (Supplementary Provisions) 
Convention, 1975 (N 143). Convention concerning 
Migrations in Abusive Conditions and the Promotion 
of Equality of Opportunity and Treatment of Migrant 
Workers. Принята на 60­й сессии МКТ 24.06.1975 г., 
вступила в силу 09.12.1978 г. ­www.ilo.org/wcmsp5/
groups/public/­­­ed_norm/­­­normes/documents/
normativeinstrument/wcms_c143_ru.htm
4
International Convention on the Protection of the 
Rights of All Migrant Workers and members of their 
Families. Принята резолюцией 45/158 Генераль­
ной Ассамблеи ООН от 18.12.1990 г., вступила в силу 
01.07.2003 г. – www.un.org/ru/documents/ decl_conv/
conventions/migrant1.shtml
5
Adepoju A. Review and research and data human 
trafficking in Sub­Saharian Africa. International 
Migration. Vol.43.2005
Халқаро миграция ташкилоти миграцияни тар­
тибга солишнинг тўрт асосий соҳасида фаолият 
кўрсатади (1­расм).
Ушбу тўрт йўналишдаги комплекс чора­
тадбирлар миграция соҳасидаги халқаро 
қонунчиликни илгари суриш, стратегиясини ишлаб 
чиқишда муҳокама ва кўмаклашиш, мигрантлар 
хуқуқларини ҳимоя қилиш, мигрантлар соғлиги, 
шунингдек миграциянинг гендер баҳоси кабиларни 
ўзида мужассам этган.
Ҳозирги кунда БМТ доирасидаги аксарият таш­
килот ва уюшмалар, шунингдек, минтақавий бир­
лашмалар аҳоли миграцияси ва меҳнат ресурс­
лари билан шуғулланмоқда. Хусусан, БМТнинг 
аҳолишунослик бўйича қўмитаси аҳоли мигра­
цияси соҳасидаги миллий дастурларни субсиди­
ялаштириш билан шуғулланувчи маҳсус фондга 
эга. БМТнинг аҳолишунослик соҳасидаги Фонди 
UNFPA 1969 йилда ташкил этилган. UNFPA демо­
график маълумотларни йиғиш, таҳлил қилиш ва 
демографик башоратларни ишлаб чиқиш, турли 
хил тадқиқотларни олиб бориш ҳамда миллий 
ижтимоий­иқтисодий сиёсат ва дастурларни ишлаб 
чиқишда демографик маълумотлардан фойдала­
нишни қўллаб­қувватлайди.
Шу билан бирга, халқаро меҳнат миграциясини 
тартибга солишнинг 3 та тури мавжуд бўлиб, уларга 
иммиграцияни, эммиграцияни ҳамда реэмиграци­
яни тартибга солиш киради
6
(2­расм).
6
Қодирова З.А. Ишчи кучини экспорт қилувчи 
мамлакатларда меҳнат миграциясининг халқаро 
миқёсида тартибга солиниши. // Иқтисодиёт ва 
инновацион технологиялар. №3. 2015 й. ­ 1­9 б.