Касб-ќунар коллежлари талабалари учун


Патокани саšлаш ва тайѐрлаш


Download 1.75 Mb.
Pdf ko'rish
bet110/114
Sana21.10.2023
Hajmi1.75 Mb.
#1714780
1   ...   106   107   108   109   110   111   112   113   114
Bog'liq
ХОМ АШЁ

Патокани саšлаш ва тайѐрлаш. Šандолатчилик корхоналарига патока 
темир йœл цистерналарида, баъзи ќолларда бочкаларда келтирилади. Цистер-
налардан бœшатишда патоканинг šовушšоšлигини камайтириш учун у šизди-
рилади. Бунинг учун махсус цистерналар буё œтказгич билан уланадиган 
змеевиклар билан жиќозланган. Патокани šиздириш šисšа муддатли бœлиши 
керак, чунки узоš ваšт šиздирилганида патока рангининг šуюšлиги ортиб 
боради. Патокада азотли моддалар миšдори šанчалик юšори бœлса, бœялган 
24Ŕрасм. Шакарни šопсиз ташиш, šабул šилиш ва саšлаш схемаси 


222 
моддалар шунчалик кœпроš ќосил бœлади. Бундай бирикмаларнинг миšдори 
0,05 дан 0,3 % гача бœлиши мумкин. Патокани šиздириш ва саšлаш ваšтида 
унинг намлиги ошмаслиги керак. Šуруš моддаларининг миšдори 70% кам 
бœлган суюšланган патока ќаводан тушадиган ачитšилар таъсирида бижёиши 
мумкин. Бунда патока кœпикланади ва цистернадан чиšиб кетади. 
Патока махсус стационар пœлат цистерналарда - баклар ѐки бочкаларда 
саšланади. Саšлаш ваšтида бочкалар ќарорати 12...14 °С бœлган омборхона-
ларда саšланиши керак. Ишлаб чиšаришда фойдаланишдан олдин патока 
40...50 °С ќароратгача šиздирилади ва тешикларининг диаметри 3 мм бœлган 
элакдан œтказилади. Кœп марта ва узоš муддатли šизитиш натижасида пато-
канинг ранги šуюšлашиб боради. Шунинг учун патоканинг ишлаб чиšаришга 
юборилаѐтган кичик šисмини šиздириш керак. 
Ош тузини саšлаш ва тайѐрлаш. Кичик корхоналарда туз алоќида 
хоналарда уюм ќолида саšланади. Гигроскопиклигини ќисобга олиб тузни 
бошšа маќсулотлар билан бирга саšлаш мумкин эмас.
Туз хамирга 23...26% концентрацияли эритма ќолида солинади. Эритма
махсус туз эритгичларда эритилади ва тœйинган эритма ќосил šилинади. 
Эритма аралашмалардан тозалаш маšсадида филтрланади ва ишлаб чиšариш 
йиёгичларига узатилади. 
Катта нонвойлик корхоналарида тузни «ќœл», яъни эритма ќолида саš-
лаш усулидан фойдаланилади. Корхонага машинада келтирилган туз ердан 2,8 
метр чуšурликдаги темир-бетон бункерга тœкилади. Бункер šабул šилиш 
šисми ва 2...3 та тиндириш бœлимларидан иборат. Šабул šилиш šисмига ис-сиš 
ва совуš сув šувурлари уланган. Туз эритмаси тœсиšлардаги тирšишлар-дан 
оšиб œтиб, тиндиргичларни тœлдиради ва филтрланади. Туз эритмасининг
концентрацияси ареометр ѐрдамида эритманинг зичлигини œлчаш йœли би-
лан даврий равишда аниšланиб борилади. Одатда 25% концентрациядаги 
(нисбий зичлиги 1,188) ѐки 26% концентрациядаги (нисбий зичлиги 1,1963) 


223 
эритма тайѐрланади. Туз эритмасининг белгиланган зичлигини œзгартириш 
тузни дозалашни бузилишига сабаб бœлади. 

Download 1.75 Mb.

Do'stlaringiz bilan baham:
1   ...   106   107   108   109   110   111   112   113   114




Ma'lumotlar bazasi mualliflik huquqi bilan himoyalangan ©fayllar.org 2024
ma'muriyatiga murojaat qiling