Keselliktiń kelip shiǵiwinda uzatiwshi faktor xizmet etedi, kesellik deregi bolsa bakteriyalar, viruslar, rikkeciyalar, ápiwayi haywanlar esaplanadi

A. Den-sawliqti saqlaw xizmetkerleri tárepinen shólkemlestirilgen ilajlar:
- Aziq-awqat islep shiǵariw hám uliwma awqatlaniw karxanalarinda salmonella menen awirǵan nawqaslardi aktiv aniqlaw hám dawalawǵa baǵdarlaw.
- Kesellikti tasiwshilardi aniqlaw maqsetinde emlewxanalarǵa keltirilgen barliq nawqaslardi (egerde olarda asqazan-ishek iskerligi buzilǵan bolsa) salmonella bar, joqliǵina tekseriw.
- Bakteriya tasiwshilarin aniqlaw. Bakteriya tasiwshilarin aniqlaw ushin bakteriologiyaliq tekseriw eki tu’rde alip bariladi: rejeli, profilaktika maqsetinde hám epidemiologiyaliq ko‘rsetkishler tiykarinda tekseriw. Bakteriyalardi tasiwshi jaǵdaylari aniqlanǵan bolsa, nawqaslar poliklinikadaǵi juqpali kesellikler xanasinda hám sanitar-epidemiologiyaliq oraylarda arnawli esapqa alinadi. Bakteriya tasiwshilar jumistan shetletiledi.
- Salmonellyozdiń aldin aliwda xaliq arasinda sanitariya aǵartiw islerin keń kólemde alip bariw usinis etiledi. Ásirese bunday islerdi hámiledar hayallar, jas balali analar, awqatlardi tayarlaw hám tarqatiw menen bánt bolatuǵin isshiler hám emlewxana xizmetkerleri, go‘sh kombinatlari, konditer fabrikalar, qusshiliq sanaat xizmechileri, su’t fermalari hám kombinatlari, uliwma awqatlaniw kárxanalari hám basqa tarmaqlar arasinda alip bariw maqsetke muwapiq.
Salmonellyozǵa qarsi is-ilajlardi mámleketlik sanitariya-epidemiologiya baqlaw orayi xizmetkerleri alip baradi. Bunda:
1) salmonella menen awirǵan nawqaslar, bakteriya tasiwshilardi aniqlap emleniwge jiberiw (aziq-awqat sanaati isshilaerin).
2) toliq sawalmaǵansha bakteriya tasiwshilardi jumisqa qoymaw
3) xronik bakteriya tasiwshilardi dizimge aliw hám 5 marte dáret, 1 marte ót suyiqliǵi tekserilip, “--“ nátiyje alinǵaninan keyin dizimnen shigariw.
B. Salmonellǵa qarsi ekinshi topar is-ilajlardi veterenariya xizmetkerleri alip baradi. Bunda:
a) Haywan ónimleri (gósh, su’t hám basqalar) veterinary kóriginen ótkerilip sipatina baha beriw
b) Gósh kombinatlarinda kesel mallardi aniqlaw maqsetinde karantin zonalar hán izolyatorlar shólkemlestiriw.