513
fasli - +10 °C dan baland davr hisoblanadi.
1a kategoriya ishlariga fizikaviy zo’riqishsiz, o’tirib ishlaydigan,
120 kkal/s gacha energiya sarflanadigan ishlar; 16 kategoriyaga esa o’tirib,
turib, fizikaviy zuriqishlar olib boriladigan ishlar kirib, energiya sarfi 120
dan 150 kkal/s. tashkil etadi.
Barcha o’quv yurtlarida 55-62 %. Nisbiy namlikda optimal xarorat
19-21 °C qabul qilingan. VDT va XT honasining
namligini oshirish
maqsadida xar kuni suv bilan to’ldirib turiladigan havo namlagichlar
qo’llash tavsiya etiladi. Bu chora havoning aeron tarkibini xam yaxshilash
imkonini beradi. Havo tarkibining,
shu jumladan, uning aeroion tartibini
yaxshilanishi, barcha O’quv yurtlaridagi VDT va XT honalarini xar bir
akademik soatdan keyingi majburan shamollatishga imkon beradi.
Shamollatish paytida honaning xarorati
bir gradusga pasayishi, havoni
to’liq almashgan deb qabul qilinadi.
Havoning
aeroion
tarkibi.
Havoning
aeroion
tarkibi
foydalanuvchining axvoliga sezilarli ta`sir ko’rsatadi, lekin nafas oluvchi
havo tarkibidagi ionlar kontsentratsiyasini yo’l qo’yilgan darajalaridan
chetlanishi ishlovchining salomatligiga
zarar etkazish xavfini xam
tug’diradi. Oshib ketgan va pasaygan ionlashuv zararli fizikaviy
faktorlarga kiradi, shuning uchun sanitar-gigienik meyorlar bilan
reglamentlanadi. Qutblanish ko’rsatkichi bilan
xarakterlanadigan musbat
va manfiy ionlarning nisbati muxim axamiyatga egadir. Qutblanish
ko’rsatkichi P quyidagi ifoda bilan hisoblanadi;
P=n
- -
n
-
/n
+ +
n
-
,
Bu yerda n
+
va n
-
- musbat va manfiy ionlarning qutblari.
"Ishlab chiqarish va jamoat joylaridagi
havoni ion tarkibining
sanitar-gigienik me`yorlarini yo’l qo’yilgan darajalari (SM 2152-80)"
ikkala qutbdagi yengil ionlarni va qutblanish ko’rsatkichini
reglamentlaydi ( 40 jadval)
Qutblanish va havoning ionlashish ko’rsatkichlari
40-jadval
Havoning
ionlashuv
darajasi
1 sm
3
havodagi
ionlar soni
P
n
+
n
-
Minimal
zaruriy
400
600
-0,2
Optimal
1500-
3000-
-0,5 dan 0
514
3000
5000
gacha
Maksimal yo’l
qo’yilgani
50000
50000
-0,05 dan
+0,05
gacha
Jadvaldan ko’rinib turibdiki, manfiy ionlar soni musbat ionlar
sonidan ortiq bo’lishi kerak. Havo
muhitining ion tartibini
normallashtirish
uchun
havoni
kirituvchi-tortuvchi
ventilyatsiya,
individual va gurux ionizatorlari, ion tartibini muvofiqashtiruvchi
avtomatik qurilmadan foydalaniladi. Oxirgi
paytlarda ieroion tarkibini
optimallashtirish uchun gurux ionizatorlari sifatida " Чижевский
қандили" dan foydalanilmoqda.
Do'stlaringiz bilan baham: