Kirish: erkinlik vasvasasi


"Qo'rquv, rahm — shafqat, o'zini tuta bilish (tejamkorlik)-bu oddiy, ma'naviy va sog'lom odamning axloqiy xususiyatlari


Download 228 Kb.
bet6/63
Sana21.04.2023
Hajmi228 Kb.
#1376477
1   2   3   4   5   6   7   8   9   ...   63
Bog'liq
maqola manaviyat labirinti

"Qo'rquv, rahm — shafqat, o'zini tuta bilish (tejamkorlik)-bu oddiy, ma'naviy va sog'lom odamning axloqiy xususiyatlari. Ushbu uchta fazilat bir-biridan ajralmasdir, ular bir-birini to'ldiradi va faqat birgalikda normal axloqiy xarakterni shakllantiradi. Alohida olingan,
ular nosog'lom bir tomonlama bo'lishga olib keladi. Shunday qilib, sevgisiz va tejamkorliksiz taqvodorlik-bu yolg'on, nosog'lom soxta ruhlar, ikkiyuzlamachilik; muqaddaslik emas, balki muqaddaslik, bo'sh muqaddaslik. Xudoga bo'lgan sevgisiz odamga bo'lgan muhabbat bir tomonlama insonparvarlikka, inson manfaatiga, insonparvarlikka aylanadi (sajda qilish — sajda qilish emas! inson). Sevgi va kamtarliksiz tejamkorlik, Xudoga va insonga muhabbatsiz tanani o'ldirish Solovyov "muqaddas shayton"deb ataydigan turni yaratadi... [V. F. Martsinkovskiy. V. S. Solovyev va Injil. - "Sharqdagi yorug'lik".16-sahifa].
Shuni ta'kidlash kerakki, V. Solovyev amaliy etika bo'yicha o'z ishining asosini "hayotning ma'naviy asoslari" deb atagan, mistik ta'limotlarni emas, gumanitar tamoyillarni emas, balki Iso Masihning tog'dagi va'zini, uning buyuk qismini tahlil qilib, tahlil qilib, Rabbiyga ibodat qilgan: "Otamiz". Boshqacha qilib aytganda, nasroniy V. Solovyov uchun ma'naviyatni, shuningdek taqvodorlik va Xudodan qo'rqishni ifoda etishning amaliy usuli bu ibodat — Xudo bilan shaxsiy va to'g'ridan-to'g'ri aloqa. "Inson nafaqat Xudoga ishonishi yoki Xudo haqida o'ylashi, balki Xudoning yo'lida yashashi kerak" [V. F. Martsinkovskiy. V. S. Solovyev va Injil. - "Sharqdagi yorug'lik". 22-sahifa]. "Xudo oldida yurish" va imonda bo'lishning Xudodan qo'rqadigan, taqvodor hayotida haqiqiy ma'naviyat mavjud bo'lib, u g'ayritabiiy ma'naviy ko'rinishlarda parallel ravishda ifodalanishi mumkin.
Tarixdan ma'lum:
"Barcha davrlardagi nasroniylar hamma uchun umumiy bo'lgan narsani boshdan kechirdilar: inoyat tushgan har bir kishiga tushgan taqvodorlik va rahm — shafqat ruhi-bu sevgi va kamtarlik, Xudoga cheksiz ishonch, o'ziga nisbatan qat'iylik, boshqalarga nisbatan yumshoqlik bilan ajralib turadigan o'ziga xos ichki holat" [Jeyms V. diniy tajribaning xilma-xilligi. [Per. ingliz tilidan.]. - M.: Fan. 1993, 205-sahifa].
Xristian ma'naviyati "cho'lga" ketish emas, bu tanani va ruhni o'z — o'zidan yo'q qilish emas (ko'pincha ba'zi hasadgo'ylar tomonidan kuylangan jinnilikka etib boradi), balki tanani, irodani, ongni va hissiyotlarni — inson Konstitutsiyasining eng yuqori instansiyasini-ruhga bo'ysunish, o'z navbatida Muqaddas Ruhga bo'ysunish. Ma'naviyat-bu insonning uyg'un va muvozanatli rivojlanishi, bu erda "ruh va ruh va tana butun yaxlitlikda" (1 Peri. 5.23) Rabbimiz Iso Masihning kelishi paytida dog ' va nuqsonsiz saqlanadi. Shuning uchun, faqat Muqaddas yozuvlarga ko'ra, Xudoga bo'ysunish va muqaddaslash jarayonida u bilan shaxsiy muloqot orqali, ruhiy jasorat orqali, Rabbimiz nomidan taqvodor mehnat va Masihning tanasi — cherkov tarkibida uning shon-sharafi uchun azob-uqubatlar natijasida ma'naviy darajangizni muvaffaqiyatli oshirish mumkin.
Ruhoniy Aleksandr men bir marta "din va ilm-fan faqat zulmat, kam rivojlanganlik bilan qarama-qarshi; faqat o'zaro johillik yoki bilishni istamaslikda bir-biriga zid keladi. Haqiqiy din ilmiy, haqiqiy fan dindor". Xudoga xizmat qilishning ma'naviyati va aqlliligi haqida ular bir-biri bilan chambarchas bog'liqligini ham aytish mumkin. Haqiqiy ma'naviyat oqilona, haqiqiy aql esa ma'naviydir! Boshqacha qilib aytganda, haqiqiy ma'naviyat tabiatan (uning manbai dono va Muqaddas Xudo) dastlab asossiz bo'lishi mumkin emas.
Shunday qilib, Bibliyada, bashoratli ravishda, Iso Masih haqida shunday deyilgan: "Rabbiyning ruhi, donolik va aql ruhi, maslahat va qal'a ruhi, boshqaruv va taqvodorlik ruhi unga suyanadi; va Rabbiyning qo'rquvi amalga oshadi...(Is. 11.1-3). Shuni ta'kidlash kerakki, Xudoning ruhi fazilatlari ro'yxatida donolik va aql birinchi o'rinda turadi! Shu munosabat bilan, hissiy "ma'naviy" tajribalarga asosiy e'tiborni qaratadigan masihiylar o'zlarining tamoyillarini qayta ko'rib chiqishlari kerak, chunki ong va ong har doim his-tuyg'ularga nisbatan asosiy pozitsiyani egallaydi.
Havoriy Pavlus ruhiy sovg'alar haqida gapirar ekan, o'z maktublarida "sovg'alar har xil, lekin Ruh bir xil; va xizmatlar har xil, Rabbiy esa bir xil; va harakatlar har xil, Xudo esa bir xil, hamma narsada hamma narsani ishlab chiqaradi. Ammo har kimga foyda uchun Ruhning namoyon bo'lishi beriladi. Biriga donolik so'zi Ruh tomonidan, boshqasiga bilim so'zi, xuddi shu Ruh tomonidan beriladi...(1 kor. 12.4-8). Muqaddas bitikning ushbu matnida ma'naviy sovg'alarni sanab o'tishda donolik va bilim sovg'alari birinchi o'rinda turishi xarakterlidir. Bu tartib tasodif emas! Bu ma'naviy dunyoning muntazamligi.
Bundan kelib chiqadiki, cherkov hayotidagi bu va boshqa hodisani tahlil qilishning asosiy mezonlaridan biri bu "shahvoniylik" emas, balki Muqaddas bitik nuqtai nazaridan uning aql-zakovati va sog'lig'i darajasini baholashdir (tajribalar,"g'ayritabiiy" tushunchalar, baxt hissi va boshqalar ma'nosida). Shuning uchun havoriy Pavlus: "nima qilish kerak? Men ruh bilan ibodat qilaman, Ium bilan ibodat qilaman; ruh bilan qo'shiq aytaman, Ium bilan qo'shiq aytaman " (1Kor. 14.15). "Sizlardan biringiz xafa bo'ladimi, ibodat qilsin. Kimdir quvnoqmi, Zabur kuylasin " (IAK. 5.13). Va raqs, qarsaklar va boshqalar haqida hech qanday ma'lumot yo'q.
Shuni ta'kidlash kerakki, Xudo va odamlarga xizmat qilishda aql va mantiqning rolini etarlicha baholamaslik aldanish va vasvasaga olib keladi. Aql-bu Xudoga o'xshashlikning o'ziga xos xususiyati. Shuning uchun, shayton, birinchi navbatda, ong va irodani falaj qilish uchun odamni aql, sog'lom fikrlash va fikrlashdan mahrum qilishga harakat qiladi, bilinçaltının chuqur qatlamlariga ruxsatsiz kirishga harakat qiladi.
"Muqaddas ruh ozod qilingan ongni Xudoning haqiqati va bilimi bilan to'ldirishni xohlaydi. Yovuzlik ruhlari aksincha, ular o'zlarining rejalarini yanada muvaffaqiyatli bajarish uchun ongni faol faoliyatdan, fikrlashning keskinligidan mahrum qilishga, uni passiv qilishga harakat qilishadi. Ular ongni zulm qiladilar, go'yo u qandaydir bo'shliqda yoki hayajonlangan holatda, u g'azablanadi yoki qandaydir mavhum, haqiqiy bo'lmagan g'oyalar, noto'g'ri qarashlar, hech qanday istaksiz paydo bo'ladigan adashgan fikrlar bilan to'ldiriladi. Bularning barchasi odamni beparvo qiladi va u qaerga ketayotganini va nima qilayotganini ko'rish qobiliyatini yo'qotadi " (Vochman ni. Ruhiy nasroniy. 3-jild).

Download 228 Kb.

Do'stlaringiz bilan baham:
1   2   3   4   5   6   7   8   9   ...   63




Ma'lumotlar bazasi mualliflik huquqi bilan himoyalangan ©fayllar.org 2024
ma'muriyatiga murojaat qiling