Kоnchilik ishi va metallurgiya fаkultеti kоnchilik ishi kаfеdrаsi “flotatsiua usulida bоyitish texnologiyasi”


Мураккаб таркибли рудаларни бойитиш


Download 0.89 Mb.
bet6/16
Sana19.01.2023
Hajmi0.89 Mb.
#1102828
1   2   3   4   5   6   7   8   9   ...   16
Bog'liq
BMI OLTIN

Мураккаб таркибли рудаларни бойитиш.


Сульфидли рудаларни ядро-физиковий услубда саралаш
Катта улушдаги рудаларни автосамосвалда саралаш. Кокпатас ва Даугизтау конларида таркибида олтин бўлган рудалар хар хил холатда жойлашган: оксидланган, ярим оксидланган, сульфидли, сулфид-углеродли. НКМК таркибидаги 3 –ГМЗ да 1995-2008 йиллар оксидланган ва ярим оксидланган рудаларни тўгридан-тўгри сорбцияли цианлаш услуби билан қайта ишланилган. 2008 йилдан бошлаб сульфидли рудаларни флотация услубида бойитилиб уни биогидрометаллургия услубида олтин ажратиб олинмоқда. Технологияни самарадорлигини ошириш учун сульфидли рудаларни оксидланган рудалардан ажратиб олиш вазифаси турарди, чунки тўгридан-тўгри цианидлаш технологиясида сульфидли рудалардан олтинни ажратиб олиш даражаси 30-40% дан ошмайди. Дунёда хозирги кунгачи олтинни тезкорлик билан самосвалда аниклаш услуби йуклиги туфайли бу вазифани дунёда биринчи марта ядро-физиковий услуб рентгено-флуресценция йули билан йулдош элементларни миқдорларини аниклаш йули билан НКМК да амалга оширилди.
1976-90 йилларда Узбекистон ФА карашли ядро физикаси институти ва НКМК марказий илмий тақиқот лабораторияси (МИТЛ) мутахасислари томонидан таркибида олтин бўлган рудаларда олтин ва йулдош элементлар миқдорлари ўртасидаги боглиқликни (коррелляцияни) аниқланилди ва сульфидли рудаларда олтингургут, темир ва маргимушни микдорини ўзгариши олтинни ўзгаришини характерлаши анкиланилди. Буни учун уша замоннниг энг янги услублари нейтро-активация ва нейтронли фаоллаштириш авторадиография услублари қўлланилди [33-35].
Бундан ташкари МИТЛ да 1991-95 йиллар рудаларни турларига қараб бошка физиковий хусиятларини (электр ўтказувчанлиги, магнит критувчанлиги, ультратўлкин тарқалиш тезлиги, Эхо эффектлари ва бошкалар) хам ўрганилди. 1996 йилда массаси 2т бўлган рудадан рентген флуоресценцияси услубида олтингургут, мышьяк ва темирни микдорини аниклашда олинган натижалар рудаларни автосамосвалда саралаш мумкинлигини исботлаб берди [35]. Метод куйидагича амалга оширилади: автосамосвални хар жойига рудани ичига рентген нури чикарувчи қурилма (59Fe радиоактив манбаси) туширилади ва руда таркибидан чиккан характерли ренген нурлари қурилмада қайд килинади. Чиққан ренген нурини интенсивлигига караб андозадаги темир ва мышьяк микдорлари аникланилади, чунки бу элементлардан чиқадиган радиоактив нурлар энергиялари билан фарк қилади.
1997 йилда комбинатда Россиянинг “Радос” корхонаси билан биргаликда таркибида олтин булган рудаларни саралаш қурилмаси (РСК) барпо қилинди. Бу қурилмада массаси 6-7 тоннадан иборат бўлган 18 та андоза синаб кўрилди. Қурилмадаги саралаш жараёни балансдан ташкари рудалардаги олтин микдорини конда ишлаб чикариш жараёнида олтин рудаларини бойитиш имконияти бериши аникланилди ва иктисодлий самарадорлиги хисоблаб чикилди.. Ушбу курилма 1998 йил ишлаб чикаришда синаб кўрилиб 1999 йилда Кокпатас конида ишлаб чикарига қўлланилди. 2000 йилда Россиянинг «Интегра» корхонаси мутахасислари томонидан ушбу қурилма автоматлаштириш нуқтаи назаридан такомиллаштирилди ва 2000-2005 йиллар рудаларни автосамосвал тарзда саралаш ишлари Кокпатас карьерида амалга оширилди. Ушбу РСК энг асосий вазифани сульфидли рудаларни оксидли рудалардан ажратиш масаласи ечибгина колмай рудадаги олтин миқдорини 10 % га ошириш имкониятини берди. Худи шундай курилма 2003 йилда Даугытау конида ишлаб чикаришга тадбик килинди

Download 0.89 Mb.

Do'stlaringiz bilan baham:
1   2   3   4   5   6   7   8   9   ...   16




Ma'lumotlar bazasi mualliflik huquqi bilan himoyalangan ©fayllar.org 2024
ma'muriyatiga murojaat qiling