Landsberg Optika pdf

g = 0 boʻlganda bu formulalardan n²ϰ = 0 ekanligi, yaʼni soʻnishning yoʻqligini va
„2 ₌ ! ₊ 4nNpj 1
^t COq—so²
ifodani topamiz; boshqacha aytganda, biz yuqorida tahlil qilingan xususiy holga keldik.
Past bosimli gaz da. yutilish chizigʻi yaqinida n va. n𝜘 larning ω ga bogʻlanishini ifodalovchi chiziqlar 28.10-rasmda koʻrsatilgan. Kundtning kuzatishlariga muvofiq ravishda absorbsiya sohasi va anomal dispersiya sohasi ustma-ust tushadi.
g. Molekulalar atrofidagi muhit taʼsirini hisobga olish. Biz bundan oldin E tashqi maydon (toʻlqin maydoni) bilan elektronni siljitadigan taʼsir etuvchi E’ maydon aynan bir xil, deb faraz qilgan edik. Endi shu farazni bartaraf qilish qoldi. Suyuqlik, qisilgan gaz va qattiq jismlar uchun bu farazning notoʻgʻriligi ravshan va bularda yorugʻlik taʼsirida qutblangan atrofdagi molekulalar taʼsirini hisobga olish zarurdir. Bu taʼsirni hisobga olish, umuman aytganda, ancha qiyin ishdir. Muhit izotrop⁵ boʻlgandagi sodda hol uchun Lorents bu effektni hisobga olganda taʼsir etuvchi Eʼ maydon, E tashqi maydon va P qutblanish orasida quyidagi bogʻlanish borligini koʻrsatdi:
Yeʼ=E + ~R. (156.15)
z
Shunday qilib,
tg + g = yeE
tenglama oʻrniga
mr+br=eEʼ =_eE + ^R(156.16)
tenglamani yozish kerak. Oxirgi tenglamani eN ga koʻpaytirib va eNr ni P bilan almashtirib,
tR NʼR — N + R (156.17)
tenglamani hosil qilamiz; b = mω² boʻlganligi uchun
tnP + (m<»2 — j p = Ne*E. (156.18)
Bu tenglamadan oldingidek P ni aniqlab. n² = ε ni
yeE = £-f4yaR •
formuladan topamiz. Yuqorida keltirilgan hisoblarga tamomila oʻxshash hisoblardan (yutilishni hisobga olmagan holda xususiy tebranishlarning bitta chastotasida) quyidagi ifodani topamiz:
_n2__ 1 ₌ (4yaL/₀e²/t) /
(so² — so²)— (4ya W₀e² f)J3m ʼ
Bu ifodani oʻzgartiramiz:
(P² 1) ((Oq — so²) = (P² — 1
yoki
f
(156.19)

t²— 1 4ya ye² /
n² + 2 ^{_ 0} 3m (cog — to²)ʼ
Bu formulani yorugʻlik toʻgʻrisidagi elektromagnitik tasavvur lar asosida G. A. Lorents va maʼlum darajada Maksvell nazariyasidan oldin yorugʻlik nazariyasi yaratgan L. Lorens bir vaqtda (1880 y.) topdilar. (156.19) ifoda hozir ham Lorens — Lorents formulasi deb yuritiladi. Muayyan modda va muayyan toʻlqin uzunlik uchun e, m, ω₀, ω kattaliklar doimiy boʻlganligini eʼtiborga olib, Lorens—Lorents formulasini quyidagi koʻrinishga keltirish mumkin

yoki

chunki N₀ miqdor 1 sm³ dagi atomlar sonini bildiradi, demak u ρ zichlikka proporsionaldir. Magri o‘lchashlaridan olingan va havoga tegishli bo‘lgan 28.2- jadval ba’zi hollarda Lorens—Lorents formulasi qanchalik yaxshi bajarilishini koʻrsatadi. Ammo bu formuladan ancha katta farq kuzatiladigan juda koʻp hollar xam bor. Formulaning nazariy asoslari bekamu koʻst boʻlmaganligi uchun bunday boʻlishi tabiydir⁶. Shunga qaramasdan bu formula koʻp qoʻllaniladi.
(156.20) formuladagi
p²— 1 __