Lektsiya №20 Osimliklerdin osiui, раўажланыўы jobasi

Metoabolizm xem tasiliui. Etilendi bir kansha bakteriyalar, zamarriklar xem kopshilik osimlik organizmleri islep shigaradi. Etilennin kop islenip shigariliui kartaygan japiraklarda xem pisip kiyatirgan miyuelerde koriledi. Etilennin payda boliui kislorod jetispeuinen paseyip, ol jaktilik arkali tartipke saliniui mumkin. Jokari darejeli osimliklerde etilen metiolinnen sintezlenedi. Daslep, 1-aminotsiklopropan-1-karbon kislotasi (ATsK) payda bolip, ol etilennin transport formasi esaplanadi xem sol turinde tronspiratsiyalik agis arkali osimlik denesine tarkaladi. Bul gaz osimldiktin kletka araliklarina difuziya joli menen erkin turde jetip baradi.
Etilennin fiziologiyalik xem bioximiyalik kasiyetleri. Etilen osimshenin osiuin paseytedi, japiraktin osiuin toktatadi, mitoz boliniuin irkedi. Etilen menen isleu berilgen pakal tamir shigara baslaydi. Etilennin tasir etiu mexanizmi jaksi uyrenilmegen. Ol tsitoskeletke tasir etiui mumkin, xem membrana, mikrotutiksheler, mikrofilomentlerdin bir-birine tasir etiuin tamiynleu mumkin degen pikirler bar.
Elektrofiziologiyalik regulyatsiya Osimlik organizminde xayuan organizmindey nerv sistemasi bolmaydi. Degen menen kletkalardin, tkanlardin xem organlardin elektrofiziologiyalik tasiri funktsional aktivlikte xem morfogonez protsessine aytarliktay rol` oynaydi. Osimlik organizminin xer kiyli bolimlerinede aste ozgeretugin potentsiyallar boladi. Bunday elektr aktivlik,regulyatsiyani elektrofiziologiyalik sistema.dep ataladi.
Elektrotonikalik maydan xam osimlik organizindegi toklar Sirtki xam ishki faktorlar tasirinde organ xam tokima kletkalarinda ion agislarinin kozgalisi membran potentsiyalinin (mp) ozgeriuine alip keledi.Zamarrik kalpaklari,osimliklerdin rauajlanip atirgan ushlik burtigi ong zaryadka iye boladi. Tamirdagi tuksheler,tamir oymakshasi ong zaryadka iye.Osimlikting jer ustingi bolegi tamirga salistirganda ong zaryada iye bolada.Bul bolekler arasinda 0,1-0,4mk A tok payda boladi.
Kletka xam tokimalarding tirishilik iskerligi elektropotentsiyallarding ozgeriui menen birge alip bariladi.Osimliklerdegi bul elektropozitivlik kubilis H⁺- pompasinin aktivligine xam jokari metabolitikalik aktivlikke baylanisli.Auksin menen isleu berilse sol jerding uakitsha elektropozitivligi artadi.Makkening koleoptiline 2-6mk A tok jiberilse oning uzayiuin tezletedi.