Library ziyonet uz/ A lvido, ey

Alvido, ey Gulsari (qissa) 
Chingiz Aytmatov 
 
112 
library.ziyonet.uz/ 
 
toʻgʻrisi uyalaman. Qarang, kolxozlarda qoʻyxonalar qay ahvolda? Ozuqa masalasi-chi? 
Mening oʻzim choʻpon bolasiman. Yosh qoʻzilar oʻlganda qanday ahvol yuz berishini 
yaxshi bilaman. Institutda bizni boshqa narsalarga oʻqitishgan edi. Joylarda esa ahvol 
eskicha. Bularni koʻrsang joning achiydi!.. 
 
– Oʻrtoq Karimbekov, – uning soʻzini boʻldi Segizboyev, – rahmimizni keltirishga 
urinmang. His-hayajon – har xil ma’noni anglatadigan tushuncha. Faktlar kerak, faktlar, 
his-hayajon emas. 
 
– Kechirasiz, bu yerda jinoyatchi ustidan sud boʻlayotgani yoʻq. Balki partiya safidagi bir 
oʻrtogʻimizning ishi oʻrtoqlarcha muhokama qilinmoqda, – davom etdi Karimbekov. – 
Kommunistning taqdiri hal qilinmoqda. Kelinglar, birgalashib oʻylab koʻraylik. Oʻrtoq 
Bakasov nima uchun shunday ish qildi. Albatta, uning ishini qoralash kerak. Lekin bu hol 
qanday yuz berdi. Kolxozning eng yaxshi chorvadorlaridan boʻlgan Bakasov qanday qilib 
bu ahvolga tushib qoldi? 
 
– Oʻtiring, – dedi norozi ohangda Qashqatoyev. – Siz bizni masalaning asl mohiyatidan 
chetga tortyapsiz, oʻrtoq Karimbekov. Menimcha, bu yerda oʻtirganlarning hammasiga 
shu narsa aniq ravshanki, kommunist Bakasov ogʻir jinoiy ish qilgan. Bu qanday gap? 
Qayerda koʻrgansiz bunaqa ishni? Biz oʻz xodimlarimizning obroʻsini tushirishga, 
bizning vakillarimizga panshaxa koʻtarib hamla qilishga hech kimga yoʻl qoʻymaymiz. 
Oʻrtoq Karimbekov, siz qalb, hissiyot haqidagi oʻrinsiz tortishuvlar oʻrniga komsomol 
ishlarining qanday borayotgani haqida oʻylab koʻrsangiz boʻlardi. Tuygʻu-tuygʻu bilan, 
ish-ish bilan. Bakasovning qilgan ishi bizni sergaklantirishi kerak va albatta, unga partiya 
safida oʻrin yoʻq. 
 
Oʻrtoq Sayoqov, siz kolxoz partorgi sifatida bu voqealarning hammasini tasdiqlaysizmi? 
– soʻradi u Chorodan. 
 
– Ha, tasdiqlayman, – dedi rangi oqarib ketgan Choro sekin oʻrnidan turib. – Lekin men 
bir narsani aytmoqchi edim... 
 
– Nima demoqchisiz? 
 
– Birinchidan, men Bakasovni oʻzimizning partiya tashkilotimizda muhokama 
qilishimizni soʻrardim. 
 
– Bu shart emas. Partiya tashkilotining a’zolariga raykom byurosi qarori haqida axborot 
berasiz. Yana nima kerak? 
 
– Shuni aytib oʻtmoqchi edimki... 
 
– Nimani, oʻrtoq Sayoqov? Bakasovning partiyaga qarshi xatti-harakatlari koʻrinib 
turibdi. Endi buni tushuntiradigan joyi yoʻq. Siz ham javobgarsiz. Kommunistlarni 

---