M mamajanov odam anatomiyasi va fiziologiasi
Download 1.72 Mb. Pdf ko'rish
|
odam anatomiyasi va fiziologiyasi
|
ko’kraklararo limfa tugunlarini ham ko’rsatish mumkin. Bu tugunlar
ko’krakning katta va kichik muskullari orasida joylashgan. Barcha kul bo’limlaridan okib chiqayotgan limfa tomirlarning hammasi yig’ilib, o’z tomondagi o’mrov osti limfa yo’liga quyiladi. CHap yoki o’ng o’mrov osti limfa yo’li o’z tomondagi o’mrov osti vena bilan yonma-yon borib chap yoki o’ng venoz burchagiga quyiladi. Oyoqning limfa tomirlari va tugunlari. Oyoqning regionar limfa tugunlariga tizza osti va chov limfa tugunlari kiradi. Limfa tugunlari va limfa tomirlari yuza va chuqur bo’lib joylashgan. Oyoqning yuza limfa tomirlari limfani teridan, teri osti kletchatkasidan yigadi. Chuqur limfa tomirlari esa chuqur joylashgan to’qimalardan: fastsiyalardan,paylardan, boylamlardan, bo’g’imlardan, muskullar va suyaklardan limfani yigadi. Yuza limfa tomirlari medial, orqa va lateral guruxlarga bo’linadi. Medial gurux tomirlari limfani oyoq panja, boldir VA son terisidan limfani yigib,oyoqning teri osti venani yenma yen kuzatib, yuza joylashgan chov limfatik tugunlariga quyiladi. SHu tugunlarning o’ziga qorin bo’shligining oldingi devoridan, kindakdan pastroqda, dumba sohasidan va kichik tos a’zolaridan limfa kelib ku ygiladi. Orqa va lateral gurux limfa tomirlari orqali panja va boldir terisidan yig’ilgan limf, 124 kichik teri osti venasini kuzatib borib, tizza osti limfa tugunlariga quyiladi. Bu tugunlardan chiqqan olib ketuvchi limfa tomirlari chuqur joylashgan chov limfatik tugunlarga borib quyiladi. Chuqur joylashgan limfatik tomirlari oyoq panjasi, boldir muskullaridan, tizza bo’g’imining kapsulasidan limfani yigib, tizza osti chuqur limfa tugunlariga quyiladi. Bu yerldan chiqqan yirik limfa tomirlari son arteriyasini kuzatib, chov sohasidagi chuqur limfa tugunlariga quyiladi. Chanoq (tos) sohasining tugunlari va limfa tomirlari. Tos sohasidagi limfa tugunlari joylashuviga ko’ra parietal (devor oldi) va vistseral (ichki) guruxlariga bo’linadi. Parietal limfa tugunlariga tashqi va ichki umumiy yonbosh tugunlari kiradi. Bu tugunlarga limfa tos devoridan yig’ilib quyiladi. Tos ichida joylashgan ichki a’zolardan (qovuk, to’g’ri ichak, tuxumdon, bachadondan) chiqadigan limfa tomirlari vistseral limfa tugunlariga quyiladi. Limfa tomirlari bilan birgalikda yenma yen tos a’zolarining qon tomirlari yenma yen yetadi. Vistseral limfa tugunlari joylashgan a’zolariga nisbatan nomlanadi: qovuk oldi limfa tuguni, bachadon oldi limfa tuguni, to’g’ri ichak oldi limfa tuguni. Bachadon va kindan limfa bel, chov sohasidagi yuza limfa tuguni, ichki va tashqi yonbosh va dumg’aza limfa tugunlariga qarab oqadi. Tashqi va ichki yonbosh tugunlardan chiqadigan, tomon olib chiquvchi tomirlari umumiy yonbosh tugunlarigacha yetadi, bulardan esa limfa bel tugunlariga quyiladi. Qorin va ko’krak qafasi sohasining limfa tugunlari va tomirlari. Qorin bo’shligining limfa tugunlari devor oldi va ichki guruxlarga bo’linadi. Devor oldi tarmoqlari qorin bo’shligining oldingi devor va orqa devorlarida joylashgan. Qorin oldingi devorida pastki qorin usti limfa tugunlari, orqa devorida esa bel tugunlari joylashgan. Pastki qorin usti limfa tugunlariga qorin bo’shligining oldingi devorining teri va muskullaridan, parietal qorin pardadan, qorin osti kletchatkasidan kelayotgan limfa quyiladi.Ularning olib ketuvchi tomirlari pastga qarab tashqi yonbosh limfa tugunlariga va yuqori tomon ko’krak oldi limfa tugunlariga yo’naladi. Bel limfatik tugunlarining soni 40 yaqin bo’lib, oyoqdan, tos devoridan va ichida joylashgan ichki a’zolardan va qorin bo’shligining ichki yoki vistseral gurux tugunlaridan limfani qabul qiladi. Ichki yoki vistseral limfa tugunlari qorin aortaning toq vistseral tarmoqlari yonida joylashgan va qaysi arteriya bilan yenma yen yetishiga qarab nomlanadi. Qorin sohasidagi tugunlar oshqozon, me’da osti bezi, jigar va buyraklarning limfa tugunlaridagi limfani qabul qiladi. Qorin tugunlarning olib ketuvchi tomirlari bel tugunlariga ko’tariladi. Qorin bo’shligi ichida joylashgan ichki a’zolarning limfa tugunlari bilan ta’minlanishi har xil. Masalan, me’da, jigar va boshqa a’zolarda vistseral limfa tugunlari 4-10 bo’lsa, ingichka ichak arteriyalari atrofida joylashgan yuqorigi qorinto’tkich limfatik tugunlarning soni 60-400 gacha yetishi mumkin. Bu limfatik tugo’nga ingichka ichakning bo’limlaridan keladigan limfa quyiladi. CHambar limfa tugunlari yo’g’on ichak uchun regionar limfa tuguni hisoblanadi. Yuqorigi qorintukichning tugunlari va chambar ichakning tugunlari ham yo’l yo’lakay bir qancha tugunlardan tizilib o’tib, bel limfatik tugunlarga borib quyiladi. Limfa tugunlaridan chiqadigan olib 125 ketuvchi tomirlardan bel stvollari hosil bo’ladi.O’ng va chap bel stvollarni qo’shilishidan esa ko’krak limfatik yo’li hosil bo’ladi. Ko’krak qafasi sohasida parietal va vistseral limfa tomirlari va ular yo’lida joylashgan limfa tugunlari bor. Ko’krak qafasining parietal limfa Download 1.72 Mb. Do'stlaringiz bilan baham: 
|