Махсус қисм б и р и н ч и б ў л и м шахсга қарши жиноятлар I боб. ҲАётга қарши жиноятлар 97 м о д д а. Қасддан одам ўлдириш


Шаън ва қадр-қимматни камситиш шакли


Download 1.53 Mb.
bet59/277
Sana13.11.2023
Hajmi1.53 Mb.
#1771718
1   ...   55   56   57   58   59   60   61   62   ...   277
Bog'liq
jinoyat kodeksiga sharx maxsus qism qo`l bola

Шаън ва қадр-қимматни камситиш шакли деганда, Прези­дент шаъни ва қадр-қиммати ҳақидаги ижтимоий фикрни қонун, ахлоқ нормалари ва тамойилларига риоя этиш нуқтаи назаридан камситилиши тушунилиши керак.
Президентни ҳақорат қилиш деб хисоблаш учун хақорат қилувчи харакатларнинг оғир ёки енгиллигининг ахамияти йўқ. Бундай харакатларда айбли деб хисоблаш учун Президент шаъни ва қадр-қимматини оммавий камситувчи шаклда бўлишининг ўзи кифоя қила олади. Қоида тариқасида бу одобсиз ёки беҳаё шаклда бўлишлигининг ўзи квалификация қилиш учун кифоя қила олади.
Президентни ҳақоратлаш ёзма ёки оғзаки шаклдаги харакатлар билан бўлиши мумкин. Лекин уни амалга ошириш шакли квалификацияга таъсир кўрсатмайди.
9. Президентга туҳмат деганда, унинг шаъни ва қадр-қимма­тини камситувчи, ҳақиқатга мос келмайдиган, ёлғон ёки айбдор томонидан бузиб кўрсатилган маълумотларни муайян шахслар гуруҳига етказиш ва тарқатиш тушунилади. Бунда айбдор, ҳақо­ратлашдан фарқли равишда, ўзи тарқатаётган маълумотлар ҳақиқатга мос келмаслигини англайди. Мазкур қилмишни квали­фикация қилишда ёлғон маълумотларнинг етказилиш шакли, яъни одоб-ахлоқ меъёрларига мос келиш-келмаслиги инобатга олинмайди. Президентни кўпчилик олдида ҳақоратлаш ёки унга туҳмат қилиш ҳақорат ёки туҳмат хусусиятидаги ҳаракатлар со­дир қилинган пайтдан эътиборан тугалланган жиноят ҳисобланади. Президентни ҳақоратлаш ёки унга туҳмат қилишда матбуот ёки бошқа оммавий ахборот воситаларидан фойдаланиш деганда, газета, журнал, Интернет ва оммавий ахборот воситаларининг бошқа кўринишларидан фойдаланиш тушунилади. Бунда ОАВ қайси биридан фойдаланилганлик аҳамият касб этмайди.
10. ЖКнинг ушбу моддасида назарда тутилган мазкур жиноят объектив томонининг зарурий аломати жабрланувчининг шахси­дир. У ёки бу шахснинг ижтимоий-сиёсий фаолияти билан боғлиқ бошқа жиноятлардан фарқли равишда, мазкур жиноят аниқ бир шахсга – Президентга қарши қаратилади ва бу ҳаракатлар Прези­дентнинг эгаллаган лавозими ҳамда мавқеидан келиб чиқиб содир қилинади. Жиноятни квалификация қилишда жабрланувчи бўлган Президентнинг конституциявий-ҳуқуқий мақоми муддати катта аҳа­миятга эга. Амалдаги қонунчиликка мувофиқ, Ўзбекистон Прези­денти қасамёд қабул қилган пайтидан лавозимга эгалик қи­лишни бошлайди ва Ўзбекистон Республикасининг янги Прези­денти лавозимни эгаллаган пайтда ваколати тугайди.
11. Ўзбекистон Республикаси Президентига тажовуз доимо қасддан содир қилинади. Айбдор Президентга тажовуз қилаёт­ганини ва бунинг натижасида давлат манфаатларига зарар еткази­лиши мумкинлигини англайди ҳамда оқибатнинг келиб чиқи­шини истайди. Айбдорнинг ўз ҳаракатларини содир этишида қан­дай мотив ва мақсаддан келиб чиққанлиги квалификацияда аҳа­миятга эга бўлмайди, лекин жазо тайинлашда инобатга олиниши лозим.
12. Мазкур жиноятнинг субъекти 16 ёшга тўлган Ўзбекистон Республикаси фуқаролари, чет эл фуқаролари ёки фуқаролиги бўлмаган шахслар бўлиши мумкин. Агар Президент ҳаётига та­жовуз ёки қасддан баданга шикаст 13 ёшдан 16 ёшгача бўлган шахс томонидан содир қилинса, қилмиш ЖК 97-моддаси 2-қисм ёки 104, 106, 109-моддалар бўйича квалификация қилиниши керак.

Download 1.53 Mb.

Do'stlaringiz bilan baham:
1   ...   55   56   57   58   59   60   61   62   ...   277




Ma'lumotlar bazasi mualliflik huquqi bilan himoyalangan ©fayllar.org 2024
ma'muriyatiga murojaat qiling