Мактабгача таълим педагогикаси

дан кейин ўйин, меҳнат фаолиятининг пайдо бўлиши ва 
ҳоказо.
Бола шахсининг шаклланишида таълим-тарбия, бу 
ишни амалга оширишда педагог етакчи роль ўйнайди. 
Бу эса ҳар бир бола шахсининг шаклланишида уларнинг 
жавобгарлигини оширади. Тарбия ижтимоий муҳит ор- 
қали келадиган тарбиявий таъсирларнинг барчаси билан 
боғлиқ ҳолда таъсир қилади. Бунда қулай самарали 
омиллардан фойдаланилади, салбий таъсирларнинг ку- 
чини маълум даражада камайтиради. Таълим-тарбия жа­
раёнида қуйидаги ҳолатлар юзага келади.
Таълим-тарбия жараёнида киши организми ривож- 
ланади ҳамда муҳитни стихияли таъминлай олмайдиган 
нарсалар таълим-тарбия орқали ўрганилади. Масалан,
www.ziyouz.com kutubxonasi

---

бола ўз она тили атрофии ўраб олган муҳитнинг таъси­
рида ўрганиб олиши мумкин. Аммо ўқиш ва ёзишни 
махсус 
таълим 
орқали 
ўрганади. 
Маълум 
билим, 
кўникма малакалар таълим-тарбия жараёнида эгаллана- 
ди.
Таълим-тарбия ёрдамида боланинг баъзи бир туғма 
камчиликларини керакли томонга ўзгартириш мумкин. 
Масалан, баъзи бир болалар айрим камчиликлар билан 
туғилади. (кар, соқов, кўр в.ҳ).
Таълим-тарбия ёрдамида муҳитни салбий таъсири 
натижасида юз берган баъзи бир камчиликларни туга- 
тиш мумкин.
Тарбия жараёнидаги фаоллик асосида фаолиятни ҳар 
хил турлари шаклланади. Уларнинг асосийлари муноса- 
батда бўлиш фаолияти, билиш, буюм билан бўладиган 
фаолият, ўйин, оддий меҳнат ва ўқув фаолиятларидан 
таълим ва тарбия орқали амалга ошириладиган фаоли- 
ятларни болалар ўзлари мустақил ўзлаштира ололмайди-