“Маркетинг” кафедраси

УЗИНИ ТЕКШИРИШ УЧУН САВОЛЛАР: 
1. Нима учун халқаро маркетингда ахборот муҳим аҳамият касб этади? 
Ички иккиламчи ахборотларни 
туплаш 
Ташки иккиламчи ахборотларни 
туплаш 
Ички иккиламчи ахборот 
манбаларини танлаш 
Ташки иккиламчи ахборот 
манбаларини танлаш 
Иккиламчи ахборотларнинг туликлиги, ишончлилиги ва бир-бирига зид 
келмаслигини тахлил килиш ва уларни тизимлаштириш 
Ахборот интерпретацияси, 
хулосаларни шакллантириш ва 
тавсиялар ишлаб чикиш 
Бирламчи ахборотга 
эхтиѐжларни аниклаш 
Олинган натижаларни такдим 
этиш 
Бирламчи ахборотлар 
туплашни режалаштириш ва 
ташкил этиш 

---

19 
2. Ахборот халқаро бозорларда маркетинг қарорлари қабул қилиш жараѐнини 
яхшилаши мумкинми? 
3. Иккиламчи тадқиқотлар нима ва уларнинг афзаллиги нимадан иборат? 
4. Бирламчи тадқиқот деганда нимани тушунасиз? 
5. Маркетинг ахборот тизими тушунчаси ва унинг устунликалари ҳақида гапириб 
беринг. 
6. Маркетинг ахборот тизимининг асосий таркибий қисмларини тавсифлаб беринг. 
7. Моделлар банки нимани ифодалайди? 
8. Маркетинг ахборот тизимига қайси ѐрдамчи тизимларни киритиш мумкин? 
9. Маркетинг ахборот таҳлил тизими нималарда намоѐн бўлади? 

---

20 
4-МАВЗУ. ХАЛҚАРО МАРКЕТИНГНИНГ ТАҲЛИЛИЙ ФУНКЦИЯСИ  
САВОЛЛАР: 
1. Ташқи бозорларни комплекс ўрганишнинг хусусиятлари.
2. Жахон бозорини сегментлаш усуллари. 
3. Бозор конъюнктурасининг асосий кўрсаткичлари. 
4. Халқаро бозор конъюнктурасини прогнозлаш усуллари. 
5. Хорижий бозорларни танлаш усуллари ва таҳлили. 
 
4.1.ТАШҚИ БОЗОРЛАРНИ КОМПЛЕКС ЎРГАНИШНИНГ ХУСУСИЯТЛАРИ 
Халқаро бозорга чиқишни режалаштираѐтган корхона аввало маркетинг 
ҳаракатларини мужассамлантириши лозим бўлган муайян бозорни танлаши керак. 
Халқаро бозорни танлашда учта кўрсаткични ўрганишга эътибор қаратилади: 
1) ушбу бозорнинг салоҳияти ва шароитлари. Бозор салоҳияти аввало унинг сиғими 
(ривожланиш истиқболлари, унга чет эллик корхоналарнинг вақт ва маблағларни катта 
миқдорда сарфламасдан кириб бориш учун очиқлиги) билан ифодаланади. Ташқи бозорга 
чиқишни режалаштираѐтган корхона олдида турувчи асосий тўсиқлар қуйидагилардан 
иборат: божхона тўсиқлари, нотариф чекловлари, ҳуқуқий тўсиқлар. 
2) қўлланаѐтган рақобатчилик усулларининг интенсивлиги. Ташқи бозорни 
танлашда иккинчи кўрсаткич рақобатчиларнинг амалий усуллари ва интенсивлигини 
ўрганиш ҳисобланади. 
Рақобатчиликни қуйидаги йўналишлар бўйича ўрганиш лозим: 

самарали фаолият кўрсатаѐтган рақобатчиларни аниқлаш; 

рақобатчилик структурасини, яъни рақобатчилар сони ва уларнинг бозор улушлари 
тақсимланишини аниқлаш; 

рақобатбардошлик мезонларини (масалан, нарх, техник янгилик, сотувдан кейинги 
хизмат кўрсатиш ва бошқалар) белгилаш. 
3) корхонанинг мақсад ва имкониятлари. Ташқи бозорни танлашда инобатга 
олинувчи учинчи кўрсаткич корхонанинг мақсад ва имкониятларини аниқлаш билан 
боғлиқ. Дастлаб корхонанинг ташқи бозордаги амалдаги ҳолати таҳлил қилиниши, 
фаолиятининг кучли ва заиф томонлари анқланиши, сўнгра корхонанинг ички ва ташқи 
бозорларда мувафақиятли фойдаланиш мумкин бўлган заҳиралари аниқланиши лозим.