Mavzu: Arifmetik va geometrik progressiya Ketma-ketliklarni o’qitishda kasbiy mazmunli masalalardan foydalanish. Ketma-ketlik arifmetik va geometrik progressiyadir progressiya formulalari. Arifmetik progressiya


Download 232.73 Kb.
bet9/11
Sana17.06.2023
Hajmi232.73 Kb.
#1540819
1   2   3   4   5   6   7   8   9   10   11
Bog'liq
Arifmetik progressiyalar

Geometrik progressiya

Ta'rif
Xn }, nΠN, arifmetik progressiya deyiladi, agar uning har bir a'zosi ikkinchisidan boshlab oldingisiga teng bo'lsa, berilgan ketma-ketlik uchun bir xil son doimiysi bilan qo'shiladi. d, ya'ni.
lekinn+1 = a + d,
qayerda d- progressiv farq,
lekinn umumiy atama ( n a'zosi)

Ta'rif
Raqamli ketma-ketlik ( Xn }, nΠN, agar uning har bir a'zosi ikkinchisidan boshlab oldingisiga teng bo'lsa, berilgan ketma-ketlik uchun bir xil konstantaga songa ko'paytirilsa, geometrik progressiya deyiladi. q, ya'ni.
bn+1 = bn × qb 1 ¹ 0, q ¹ 0,
qayerda q- progressiyaning maxraji,
bn umumiy atama ( n a'zosi)

Monoton
Agar d> 0, keyin progressiya ortib bormoqda.
Agar d < 0, то прогрессия убывающая.

Monoton
Agar b 1 > 0, q> 1 yoki b 1 < 0, 0 < q < 1, то прогрессия возрастающая.
Agar b 1 < 0, q> 1 yoki b 1 > 0, 0 < q < 1, то прогрессия убывающая.
Agar q < 0, то прогрессия немонотонная

Umumiy atama formulasi
lekinn = a 1 + d×( n – 1)
Agar £ 1 k £ n- 1, keyin lekinn = ak + d×( n – k)

Umumiy atama formulasi
bn = b 1× qn – 1
Agar £ 1 k £ n- 1, keyin bn = bk × qn –k

xarakterli xususiyat

Agar £ 1 k £ n- 1, keyin 

xarakterli xususiyat

Agar £ 1 k £ n- 1, keyin 

Mulk
a + am = ak + al, agar n + m = k + l

Mulk
bn × bm = bk × bl, agar n + m = k + l

Birinchisining yig'indisi n a'zolari
sn = a 1 + a 2 + … + an
yoki 

so'm
sn = b 1 + b 2 + … + bn
Agar q¹ 1, keyin .
Agar q= 1, keyin sn = b 1× n.
Agar | q| < 1 и n® ¥, keyin

Progressiyalar bo'yicha operatsiyalar
1. Agar ( lekinn) va ( bn) arifmetik progressiyalar, keyin ketma-ketlik
a ± bn) ham arifmetik progressiyadir.
2. Agar arifmetik progressiyaning barcha a'zolari ( lekinn) bir xil haqiqiy songa ko'paytiring k, u holda hosil bo'lgan ketma-ketlik ham arifmetik progressiya bo'ladi, uning farqi mos ravishda o'zgaradi. k bir marta

Progressiyalar bo'yicha operatsiyalar
Agar ( lekinn) va ( bn) maxrajli geometrik progressiyalar q 1 va q 2 mos ravishda, keyin ketma-ketlik:
1) {a× bn q 1× q 2;
2) {a/bn) ham maxrajli geometrik progressiyadir q 1/q 2;
3) {|a|) ham | maxrajli geometrik progressiyadir q 1|

Progressiyadagi masalalarni yechishning asosiy usullari
1. Eng keng tarqalgan yechim usullaridan biri arifmetik progressiya masalalari muammo shartida ishtirok etuvchi progressiyaning barcha a’zolari progressiya farqi orqali ifodalanishidan iborat. d a d Va lekin 1.
2. Keng tarqalgan va standart yechim usuli hisoblanadi geometrik progressiyalarga oid masalalar , masalaning shartida paydo boʻlgan geometrik progressiyaning barcha aʼzolari progressiyaning maxraji orqali ifodalanganda q va uning a'zolaridan biri, ko'pincha birinchi b 1. Masalaning shartlaridan kelib chiqib, noma’lumlari bo’lgan sistema tuziladi va yechiladi q Va b 1.
Muammoni hal qilish uchun namunalar

Download 232.73 Kb.

Do'stlaringiz bilan baham:
1   2   3   4   5   6   7   8   9   10   11




Ma'lumotlar bazasi mualliflik huquqi bilan himoyalangan ©fayllar.org 2024
ma'muriyatiga murojaat qiling