Mavzu: Plastinkajabralilar va Boshoyoqli molyuskalar (cephalopoda) sinfi

Mavzu:Plastinkajabralilar va Boshoyoqli molyuskalar (CEPHALOPODA) sinfi

Reja:

1. Ikki pallali mollyuskalar sinfi.

2. Ularning xilma-xilligi.

3. Baqachanoq (anadonta) tashqi tuzilishi

4. Baqachanoqning ichki tuzilishi

5. Boshoyoqili molyuskalarning umumiy bеlgilari.

6.Boshoyoqli molyuskalarning tashqi tuzilishi.

7. Boshoyoqli molyuskalarning ichki tuzlishi.

8. Boshoyoqli molyuskalarning ekologiyasi va ahamiyati.

Baqachanoqning tashqi tuzilishi.

1- oyoq, 2 - jabra sifoni, 3 - kloaka sifoni, 4 - chig'aooq cho'qqisi, 5 - chig'anoqni qo'shuvchi paylar.

Hamma ikki pallali mollyuskalar yon tomonidan yapaloqlashgan, tanasi tarozining ikki pallasiga o`xshash, ko`pincha bir xilda tuzilgan ikkita chig`anoq bilan qoplangan, tana ma`lum darajada soddalashgan: bosh yo`qolgan, yaxshi taraqqiy etgan mantiya bo`shlig`ida ikki juft varaqchasimon jabralar bor va mazkur bo`shliq sifonlar deb nomlanuvchi ikkita nayza orqali tashqari bilan tutashgan. Mazkur o`zgarishlar – ikki pallalilarning hamma avlodlarini suv tubida yoki suvdagi biror narsaga yopishib yoki qum (balchiq) yorib kam harakat holda hayot kechirishi tufayli sodir bo`lgan. Paleozoy erasi (450 mln. yillar ilgari) da paydo bo`lgan ikki pallali mollyuskalarning 80 % dan ortiq turlari okean va dengizlarda (katta ko`pchiligi 100-120 m.li sohil zonasida), qolganlari turli chuchuk suv havzalarida hayot kechiradi. Quruqda yashovchi avlodlari yo`q.

Ikki pallali mollyuskalar chig‘anog‘ining tuzilishi. A - Tashqi ko'rinishi: 1 – qulfining tishlari, 2 – plastinka yon tishlari 3 – yopuvchi muskullar izi

B. chig'anog'i va mantiya kesmasi:
1 - chig'anoqning konxiolin qavati.
2 - chig'anoqning chintii qavati.
3. - chig'anoqning sadaf qavati,
4- mantiyaning idiki epitcliysi,
5- mantiyaning o'na biriktiruvchi to'qima qavati,