Мавзу№1 Тери касалликларига ташхис қўйиш принциплари. Дерматозларнинг умумий этиопатогенез саволлари. Тери патоморфологияси. Бирламчи ва иккиламчи морфологик тошмалар


Download 0.64 Mb.
bet17/46
Sana13.04.2023
Hajmi0.64 Mb.
#1356304
1   ...   13   14   15   16   17   18   19   20   ...   46
Bog'liq
Тери касалликлари

П а т о г е н е з и . Пиококкли пемфигоиднинг 40 % дан зиёди илк гудаклик чогидаёк (чакалок 3-6 кунлигида) бошланади. Касалликнинг келиб чикиши гудак терисининг турли нохуш омиллар (бактериал, травма, хомиладорлик токсикози ва бошкалар) таъсирига курсата олиш каршилик кувватига боглик.
Э п и д е м и о л о г и я с и. Эпидемик пуфакли яра ута юкувчан булиб, унинг асосий манбаи тиббиёт ходимлари ёки стафилококк билан огриган чакалокларнинг оналари хисобланади. Шунингдек ифлос чойшаб, сочик, ички кийимлардан хам юкиши мумкин (касал чакалокларнинг киндигидан тушган булади). Урин-курпалар ёки баъзи тиббиёт ходимларининг санитария талаби даражасида тоза эмаслигидан бу касаллик бирдан таркалиб, тугрукхонада эпидемия тусига кириши мумкин. Бунда зудлик билан касалхонанинг чакалоклар булими ёпилиб, дезинфекция килинади, барча ходимлар тиббий курикдан утказилади.
К л и н и к а с и . Бадан терисининг буйин, киндик, думба сохаларида, шунингдек кул ва оёкларда, бироз кизарган ёки узгармаган тери юзаси буйлаб пуфаклар пайдо булади. Пуфаклар катталиги нухатдек, консистенцияси зич, ичидаги суюклик тиник ёки сероз саргимтир, атрофи гардиш билан уралган булади. Пуфаклар пайдо булиши билан гудакнинг ахволи узгаради, каттик безовта булади, харорати кутарилади. Пуфаклар тезда катталашиб, бир-бирига кушилиб кетади, ичидаги сероз суюклик лойкаланади. Пуфаклар ёрилиб, эрозияланади, перифериядаги эпидермис колдиги осилиб туради. Баъзан яллигланиш огиз, бурун, куз ва бошка аъзолар шиллик каватига хам таркалиб кетиши мумкин. Бу купинча заиф, нимжон, чала тугилган болалар орасида кузатилади (йиринг аутоинкуляцияси). Бунда гудак каттик безовталаниб, чириллаб йиглайди, харорати 38-40 С гача кутарилади, онасини эммай куяди, кайт килади, гохо ичи кетади. Чора-тадбирлар курилмаса зотилжам, отит, флагмона, хатто сепсис кушилиши мумкин.
Касаллик енгил кечганда ва уз вактида тиббий ёрдам курсатилганда пуфаклардан чикиб турадиган суюклик куриб, кулранг-саргиш тусли пуст хосил булади.
Д и а г н о з и . Эпидемик пемфигусни чакалоклар захм пемфигуси хамда тугма эпидермолиз билан таккослаш керак.
Захм пемфигусида пуфаклар гудакнинг оёк ва кул кафтларида, думба сохасида булади. Ундан ташкари эрта тугма захмга боланинг тез-тез шамоллаши, Гохзингернинг диффуз инфильтрацияси, пуфаклардан окиш трепонемаларнинг топилиши, узун суяклар жарохати, Вассерман реакциясининг мусбат булиши хосдир.
Тугма эпидермолиз гудак тугилган захотиёк пайдо булиб, асосан шикастланган сохада, масалан, бош, елка ва оёк-кулларда жойлашади. Пуфаклар битта-иккита булиб, яллигланиш жараёни унчалик сезилмайди.
Тугма эпидермолизнинг дистрофик хилида пуфаклар урнида чандикли атрофия кузатилади. Аксарият пуфаклар огиз шиллик каватида учрайди. Шу билан бирга гудакнинг тирноги, сочи ва тишлари дистрофияси кузатилади.
Чакалокларнинг эксфолиатив дерматити ёки Риттернинг эксфолиатин дерматити гудаклар орасида таркалган стафилодермиянинг энг огир хили хисобланади. Купгина мутахассислар эса бу инфекцион касалликни клиник кечиши ва юкиш даражасининг баландлигига караб, баъзан уни мустакил нозоологик форма деб хам юритадилар.
Хозирги пайтда эксфолиатив дерматитнинг кузгатувчиси тилларанг стафилококк эканлиги аникланган. Касалликнинг келиб чикиши эпидемик пемфигус билан деярли бир хил.

Download 0.64 Mb.

Do'stlaringiz bilan baham:
1   ...   13   14   15   16   17   18   19   20   ...   46




Ma'lumotlar bazasi mualliflik huquqi bilan himoyalangan ©fayllar.org 2024
ma'muriyatiga murojaat qiling