Metallurgiya
Download 2.55 Mb. Pdf ko'rish
|
Metallurgiyaasoslarioquvqollanma (1)
- Bu sahifa navigatsiya:
- Pista ko‘mir
- Ko‘mir kukuni
|
Yonuvchi slanets - qo‘ng‘ir ko‘mirlar sinfiga mansub bo‘lib, uning
tarkibidagi chiqindi minerallarining miqdori 40-70 % va uglerodining miqdori 10- 30% bo‘ladi. Shu sababli metallurgik pechlarda yonuvchi slanetslardan suyuq va gazsimon mahsulot holida foydalaniladi. Pista ko‘mir - yog‘och mahsulotlarini juda kam havo bo‘lgan muhitda, 400- 500°C haroratda qizdirish orqali tayyorlanadi. Pista ko‘mir yuqori gigroskopik xususiyatga egadir. Uning tarkibida 10% gacha namlik bo‘lib, ochiq havoda saqlansa namligi 40% gacha ortadi. Pista ko‘mirning tarkibida oltingugurtni 120 yo‘qligi va chiqindi minerallarining kamligi sababli uni metallarni tozalashda qaytaruvchi, tiklovchi sifatida va erigan metalni quyishda qoliplarga muhofaza qatlam sifatida qo‘llaniladi. Pista ko‘mirni qora metallurgiyada domna pechlarida yoqilg‘i sifatida ishlatish mumkin. Koks - toshko‘mirni havosiz sharoitda 1000-1100°C haroratda quruq qizdirish orqali olinadi. Kimyo sanoatida koks tayyorlash jarayoni maxsus texnologiyada olib boriladi. Bu jarayon maxsus koks tayyorlash batareyalarida olib boriladi. Kokslash jarayoni natijasida quyidagi mahsulotlar olinadi. Massaga nisbatan 15% hisobida 78% koks, 15% koks gazi, 3,5% toshko‘mir moyi, 0,3% ammiak, 07% xomaki benzol va 2,5% yog‘li suv. Kokslash jarayonida ajralib chiqqan gazning issiqlik sig‘imi taxminan 4500 kkal/m 3 ni tashkil etib, yuqori haroratda ishlaydigan metallurgik pechlarda, koks tayyorlash pechlarida yoqilg‘i sifatida ishlatiladi. Koks toshko‘mirga nisbatan mexanik mustahkam, issiqlik berish energiyasi (1=6600kg/kkal) va kalorimetrik harorati 700°C ga teng. Koksning bu ko‘rsatgichlari uni metallurgik pechlarda shaxtali, domna hamda metallurgik jarayonlarida qaytaruvchi sifatida keng foydalanishga asosiy omil bo‘ladi. Ko‘mir kukuni - toshko‘mir yoki qo‘ng‘ir ko‘mirni 0,05-0,07mm yiriklikda maydalab tayyorlanadi. Tayyor mahsulot tarkibida namlikning miqdori 0,5 % dan kam bo‘lmasligi shart. Metallurgik pechlarda yoqilg‘i sifatida qo‘llaniladigan ko‘mir kukunlarining o‘lchami quyidagi formula orqali aniqlanadi: R = 6 + 0,5L bu yerda: R - ko‘mir kukunining yirikligi, mm L - yoqilg‘i tarkibidagi uchuvchi moddaning miqdori, massasiga nisbatan hisobda. Download 2.55 Mb. Do'stlaringiz bilan baham: 
|