Microsoft Word Кобилов. Иктисод назарияси. Дарслик лот doc

«Sof» monopoliya (monopsoniya) – bozorda yolg‘iz harakatlanuvchi va 
cheksiz bozor hokimiyatiga ega bo‘lgan iqtisodiy tuzilma. 
Bozor axloqi – erkin raqobatda ishtirok etish natijasida olingan har 
qanday daromad adolatli sanaladigan axloq. 
Aksilmonopol siyosat – davlat boshqaruvi tegishli organlarining 
iqtisodiyotni monopoliyadan chiqarish hamda monopoliyalarni tartibga solish 
borasidagi faoliyati. 
Qaytarib bo‘lmas yo‘qotishlar – iste’molchilar va ishlab chiqaruv-
chilarning monopol hokimiyatni amalga oshirishdan ko‘radigan to‘liq sof 
zarari. 
Iqtisodiyotni monopoliyadan chiqarish – davlatning firmalar qo‘shili-
shini va boshqa firmalararo bitimlarni cheklovchi choralar tizimini ishlab 
chiqishga qaratilgan siyosati. 
Ishlab chiqaruvchining ortiqcha mahsuloti – ishlab chiqaruvchilar 
tovar va xizmatlar sotishdan oladigan jami sof foyda; monopol hokimiyat 
sharoitida iste’molchilarning ortiqchalari hisobiga to‘ldiriladi. 
Inflatsiya salohiyati – iqtisodiyotda monopoliya tamoyillarining 
kuchayishi bilan bog‘liq inflatsiya imkoniyati, ular orasida eng xavflisi 
iste’mol sektoridagi tovar yetishmovchiligi. 
Ma’muriy buyruqbozlik monopoliyalari – xarajatlarni sun’iy ravishda 
oshirish, mahsulot sifatini pasaytirish va raqobatning asoslarini ma’muriy 
asosda yo‘q qilish natijasida yuzaga kelgan monopoliyalar. 
Tadbirkorlik monopoliyalari – transformatsion va transaksion 
xarajatlarni kamaytirish oqibatida raqobatchilarni siqib chiqarish natijasida 
yuzaga kelgan monopoliyalar. 
Monopoliyalar faoliyatini tartibga solish – davlatning mavjud 
monopoliyalar faoliyatini maqbullashtirish va ularning bozordagi hokimiyatini 
bir qadar cheklashga qaratilgan choralari tizimi. 
Monopoliya bozor strategiyasining maqsadi – ortiqcha iste’molchilarni 
egallab olish va uni qo‘shimcha foyda olish manbaiga aylantirish.