Microsoft Word shaytanat4 ziyouz com doc
Download 5.08 Kb. Pdf ko'rish
|
Shaytanat 4- kitob (2)
|
www.ziyouz.com kutubxonasi
136 ko‘ra ulug‘roq baxt, bundan-da ko‘ra o‘lchovsiz bebaxtliklar borligini u tasavvur eta olmasdi. Shaxs tashvishidan tashqari millat qayg‘usi degan fazilatlar borligini Zaynab birovlardan ko‘p martalab eshitsa-yu, his qila olmasa, uni ayblash o‘rinli bo‘lardi. Yaxshiki, kelinposhshalar Vatan taqdiri, millat qayg‘usi haqida ota-onalaridan eshitganlarini aytib, Zaynabdan bu borada fikr so‘rab, uni og‘ir ahvolga solishmadi. Cho‘lponoy Jo‘ra Bo‘tako‘zning sarguzashtlarini aytib ado qilgach, samimiy tarzda dedi: — Bunlarning qizlari xuddi Kumushbibi kabi, xuddi Ra’no xonum kabi cho‘x go‘zal emishlar. Bunda har bir xonumqiz bir Kumushdir, bir Ra’nodur. Bizim yashaganimiz Olmoniyada na bir Kumush vordur, na bir Ra’no. Mirzo Anvarkim, bejiz bayt bitmamishlarkim: Agar Farhodning Shirin, bo‘lsa Majnunlarning Laylosi, Nasib o‘lmish menga gulshan aro gullarning Ra’nosi. — Ofarinlar, tashakkurlar! — Mushtariy yayrab kulganicha yengil qarsak urdi. — So‘ng opasini quv-vatlash maqsadida gap qo‘shdi: — Bunda ko‘rdimki men, har bir xonimqiz Kumushdir, vale har yigit bir Farhoddir, bir Qaysdir. Bobur mirzomni eslaymizmi: Qani Layli bila Shirinkim, alardan ishq o‘rgansang, Qani Farhod ila Majnunkim, alarg‘a ishq o‘rgatsam. Zaynab bu baytning aytiluvidan maqsad — akalarini alqash ekanini anglab, jilmaydi. — Rumonni mutolaa etivum jarayoninda Kumush qanday qiz ekan, deb cho‘x o‘yga tolurdim. Sizni ko‘rdim va dedimki: ana, Kumush! Zaynab bu gapdan so‘ng boshini egdi. Kelin ayalari uning bu holatini iymanishga yo‘yishdi. Lekin kutilmaganda Zaynab past ovozda: — Kumush o‘lgan... — dedi. Opa-singillarga bu gap og‘ir ta’sir etib, bir-birlariga savol nazari bilan qarab olishdi. Suhbatni shu holda uzilishini istamagan Cho‘lponoy: — Kumushbibi jisman o‘lmishlar. Bibiyimiz muhabbatlari tirikdir, o‘lmasdir. Uning tuyg‘ulari siz ila bizda yashar, — dedi-yu, bu gapi bilan Zaynabning yuragidagi yarani tirnab, tuz sepdi. Zaynabning tirnalgan qalbi yarador qush singari potirab, joni bo‘g‘ziga qadalgandek bo‘ldi. Undagi o‘zgarishni opa-singillar sezdilar. Mushtariy «nojo‘ya so‘z aytdingiz», degan ma’noda opasiga tanbeh nazari bilan boqdi-da, oradagi noqulaylik tutunini tarqatmoq niyatida «Men qahva tayyorlayin-chi», deb o‘rnidan turdi. Tashqariga chiqish bahonasini qo‘ldan bermaslik uchun Zaynab «O‘zim tayyorlayman», deb chaqqon turdi. Ammo kelinposhshalar bunga yo‘l bermadilar. Mushtariy chiqib ketgach, Cho‘lponoy qayinsinglisidan «O‘tgan kunlar»ni o‘qish uchun berib turishini iltimos qildi. Kitob bu yerda emas, Zaynab narigi uyiga olib ketgan edi. Elchinni ko‘rib, shifoxonadan qaytayotganida uyiga atay borib, kitobni qidirdi. Topolmadi. Kimga berganini ham eslolmadi. Shundan so‘ng dugonalariga bir-bir qo‘ng‘iroq qilib so‘radi. «O‘zingda yo‘q, olamda yo‘q», deganlaridek, kitob tanishlaridan ham topilmagach, bir-ikki kundan so‘ng kutubxonadan olib kelib berdi. — Bu kitobning xaridori ko‘p. Dugonamga beruvdim, u yana bittasiga beribdi. Kitob shu zaylda oyoq chiqarib, yurib ketgan, qaerdaligi noma’lum, — dedi hazil ohangida. Muzaffarxon bir kunmas bir kun Vatanga qaytishiga ishongani uchun qizlariga ruslarning alifbosini ham o‘rgatgan, kitoblar olib kelib bergan edi. Shuning uchun ham Cho‘lponoy kitobni o‘qishda qiynalmadi. Uch kundan so‘ng kitobni Zaynabga qaytarib bera turib: — Ajab hol, — dedi. Zaynab nimasi ajablanarli ekan, deb hayron bo‘ldi. — Ajab holki, — dedi Cho‘lponoy yana ta’kidlab,— kitobda cho‘x sahifalar yo‘qtur. — Birov yirtib olibdimi? — dedi Zaynab afsuslanib. |
