Миллий гоя, маънавият асослари ва хуку к таълими


Download 0.64 Mb.
bet15/75
Sana18.06.2023
Hajmi0.64 Mb.
#1562078
1   ...   11   12   13   14   15   16   17   18   ...   75
Bog'liq
FALSAFA

Кундалик амалий билим. Табиат хакида, шунингдек одамларшш) узлари, уларнинг яшаш шароити, ижтимоий ал о кал ар и ва хоказолая тутрисидаги дастлабки билим - кундалик амалий билим деб юригилад Билишнинг бу шакли кундалик хаёт, одамлар амалий тажрибасидан к ели ч и кади. Улар юзага келишига кура, тартибсиз, таркоклик хусусиятларига зЧ Кундалик билимлар, маълумотлар, коидалар ва шу кабиларнинг оддц мажмуини ташкил этади. Кундалик билиш сохалари ранг-баранг. У “соглО| фикр”, эътикодлар, белги-аломатлар, шахеий тажрибадан чикарилган дастлаби хулосалар, эслашда намоён булади. Уларнинг анъаналар, ривоятлар, угитлар I хоказоларда ифодаланган куринишлари мавжуд. Шунингдек, кундалик били ишонч, сезиш каби томонларни уз ичига камраб олади.
Кундалик билим - бу хар хил фаолият шакллари - жумладан, ишл| чикариш фаолияти, эстетик фаолият, сиёсий фаолият ва хоказоларни1 таъсирида шаклланадиган инсон турмуш тарзи билан боглик тушунчаля мажмуи - аждодлар гуплаган тажрибалар махсули хисобланади.
Кундалик билимнинг шахеий ва жамоавий турлари мавжуд. Шаха кундалик билим муайян шахенинг эмоционал кечинмалари ва у3 х,а( тажрибасини англаб ети1пи билан боглик. Инсон дунёни нафакат и л ми урганиш, балки уз хаёти, кундалик амалиётида узлаштириш жараёнида хая тушуниб етади. Бундай узлаштиришнинг универсаллигини немис файласуш! Гадамер «дунёни синаш» деб номлаган. Кундалик билим замирида одамля фаолиятининг ранг-баранг шакллари ётади. Урф-одатлар, расм-русумла| байрамлар, маросимлар, жамоа харакатдари (уйин, раке ва \.к.), а клоки коидалар ва такикдар билан тартибга солинган билимлар . Улар одампар»
46
■шшоавий ижтимоий, маданий тажрибага жало этиш воситалари булиб хизмат кидали, одамларнинг табиатга ва бир-бирига муносабатини тартибга солади, mu II билимларнинг шаклланишига хизмат киладиган бошлангич билим I ифатида намоён булади.
Уйин воеитасидаги билим. У пин воситасида бшпш нафакат болалар, Мики катталар фаолиятининг хам мухим унсури хисобланади. Уйин жараёнида индивид кизгин билиш фаолиятини амалга оширади, билимларнинг кагга мгжмини узлаштиради, маданий бойлик - ишга дойр уйинпар, спорт уйинлари, имсрларнинг уйинлари ва шу кабиларни кон-конига сингдиради. Уйин Гщналарнинг кизикувчанлш ини кондириш, уларнинг маънавий дунёси ва минпум билимлари, узаР° ™л топиш куникмалари ва шу кабиларни мшкллантиришда мухим ижтимоий рол уйнайди.
Хозирги вактда уйин тушунчасидан математика, иктисодиёт, кибернетика ва бошка фанларда кенг фойдаланилмокда. Бу ерда мураккаб жнриснлар кечишининг хар хил вариантлари, илмий ва амалнй муаммоларнинг |мпмлари куриб чикиладиган махсус уйин моделлари ва уйин сценарийлари шпора купрок кабул килинмокда. Хозирги замон фалсафий ва илмий ыфаккурининг бир канча нуфузли йуналишлари уйинни мустакил урганиш Эохаси сифатида илгари сурмокдалар. Герменевтика, фалсафий антропология шупдай фанлар жумласидан. Масалан, Хайдеггер уйинни маданият пмклланишиниыг умумий тамойили, хар кандай даврда одамлик жамиятининг insi изи деб хисоблайди. Гадамер фикрига кура, уйин - санъат асарларининг манжудлик усули, мазкур асарларнинг мавжудлиги эса, уз навбатида, хакикатни Мммклашнинг мухим усулидир.

Download 0.64 Mb.

Do'stlaringiz bilan baham:
1   ...   11   12   13   14   15   16   17   18   ...   75




Ma'lumotlar bazasi mualliflik huquqi bilan himoyalangan ©fayllar.org 2024
ma'muriyatiga murojaat qiling