Mustaqil ish mavzu: gimnastika darslarini tashkil etish va

Darsning asosiy qismi. 
Umumiy vazifalari. Gimnastika darsining asosiy qismining umumiy 
vazifalari quyidagilardan iborat.
1.Shug’ullanuvchilarning iroda va jismoniy sifatlarini tarbiyalash.
2. Xayotiy zarur va sportdagi xarakat malakalarini shakillantirish.
Xar bir gimnastika mashg’ulotida, u kim bilan o’tkazilishidan qathiy nazar, 
ikkala vazifa xal qilinadi.

---

9 
Bunda shuni xisobga olish lozimki, gimnastika snaryadlarida mashqlar 
o’rgatish jarayoni bevosita mashqni bajarish bilan bog’liq bo’lgan tadbirlarga 
ancha vaqt sarf qilinadi.
Masalan, namoyish qilish, texnikani tushuntirish, urinishlarni taxlil qilish 
vazifalarini qo’yish, asosiysi mashqlarni navbatma – navbat bajarish.
Bu dars qismining mator zichligi 3-4 % ga yetadi. Natijada 
shug’ullanuvchilarda (ular u yoki bu mashqni bajarish ko’nikmasi xamda 
malakasiga ega bo’lishlariga qaramay) bunday tadbirda jismoniy sifatlarning 
rivojlanishiga juda sust amalga oshiriladi. Yuzaga kelgan vaziyatni tuzatish uchun 
jismoniy sifatlarning rivojlanishini ta’minlaydigan maxsus mashqlarni bajarishga 
vaqt qoldirish, nisbatan oddiy shakldagi mashqlarni tanlash xamda yalpi uslubdan 
foydalanish zarur.
Vositalar. Gimnastika darsining asosiy qismida bajarish uchun katta iroda va 
jismoniy sarf- xarakatlar talab qilinadigan mashqlar qo’llaniladi: gimnastika 
snaryadlarida mashqlar, tayanib sakrashlar, akrabatika mashqlari, amaliy 
umumrivojlantiruvchi mashqlar.
Muayyan bir mashg’ulot uchun mashqlarni tanlash dars asosiy qismining 
xususiy vazifalari, shug’ullanuvchilarning individual imkoniyatlari xamda boshqa 
sharoitlarga bog’liq bo’ladi.
Mashqlarning almashinishi. 
Gimnastika mashg’ulotlarining dasturi shug’ullanuvchilarda ko’p sonli xar xil 
xarakat ko’nikmalari va malakalarini shakllantirishni ko’zda tutadi.
Xar xil mashq turlarining soni va ularning almashinishi to’g’ri belgilash 
darsning muvoffaqiyatli o’tishini belgilab beradi. Bu masalalarni xal etishda, dars 
vazifalari, shug’ullanuvchilar tarkibi va boshqa dars o’tish sharoitlaridan tashqari, 
quyidagilarni xisobga olish lozim:
1.Darsning asosiy qismida shug’ullanuvchilarning yuqori darajadagi ish 
qobiliyatlarini saqlab qolish sharti.
Mashqlarni shunday almashtirib turishi lozimki, jismoniy tayyorgarlik 
mashqlari xamma xollarda darsning asosiy qismini yakunlash zarur. Masalan, 

---

10 
yugurish, to’siqlarni oshib o’tish, sakrashlar bilan bajariladigan o’yinlar 
shug’ullanuvchi gimnastika snaryadida bajariladigan mashqlar texnikasini 
egallaydigan turlardan so’ng qo’llanilishi maqsadga muvofiqdir.
Nagruzkasi bir xil bo’lgan mashqlar birin- ketin bajarmasligi tavsiya qilinadi.
2.Shug’ullanuvchilar tomonidan dars rejasida belgilangan mashqlarning 
egallanish darajasi. Bitta darsning asosiy qismi dasturiga ko’p miqdorda 
egallangan, o’zlashtirilmagan mashqlarni kiritish mumkin emas. Darsning asosiy 
qismini o’tkazish bo’yicha umumiy uslubiy ko’rsatmalar. Gimnastika darsining 
asosiy qismini o’tkazishga qo’yiladigan talablarni bajarish uchun o’qituvchilar 
xarakatlarini taxlil qilish va baxolash, xatolarni yo’q qilish, mashqlarning 
bajarilishi xavfsizligini ta’minlaydigan choralarni qo’llash.