Namangan davlat universiteti n. Sotvoldiyev biznesni tadqiq etish

Prezident SH.Mirziyoev tomonidan tadbirkorlik faoliyatiga quyidagicha fikr 
bildirildi: “Faol tadbirkor deganda, biz raqobatbardosh mahsulot ishlab chiqarishga 
qodir, eng muhimi, yangi ish o’rinlari yaratib, nafaqat o’zini va oilasini boqadigan, 
balki butun jamiyatga naf keltiradigan ishbilarmon insonlarni tushunamiz. Bunday 
tadbirkorlar safini kengaytirish, jumladan, yuqori texnologiyalar, ilm-fanning eng 
4
O’zbekiston Respublikasi Prezidenti SH.Mirziyoevning Oliy Majlisga Murojaatnomasi. 2017 yil 22 dekabrь.  

---

Biznesni tadqiq etish usullari 
36 
so’nggi yutuqlariga asoslangan texnika va asbob-uskunalarni mamlakatimizga olib 
kelish va joriy etish uchun ularga munosib sharoitlar yaratish bizning birinchi galdagi 
vazifamiz bo’lishi shart”
5
. 
SHu jihatdan “Biznesni tadqiq etish usullari” fani ishlab chiqaruvchi va iste’molchi 
o’rtasida vujudga keladigan iqtisodiy munosabatlarni faollashtirish uslublarini, tovarlarni 
ishlab chiqarish hamda sotish muammolarini kompleks, tizimli yechish uslublarini, bozorda 
vujudga keladigan o’zgarishlarga tezda moslashish, iste’molchilarga tabaqali yondashish, 
raqobatbardosh yangi tovarlarni vujudga keltirish va ularni ishlab chiqarishni tashkil etishni 
o’rganishni o’z oldiga maqsad qilib qo’ygan.
Fanni modulli o’zlashtirishda talabalarni tahliliy mushohada, xulosa chiqarishga 
o’rgatish – keys stadi, topshiriqlar, testlar va loyiha topshiriqlari ishlab chiqilgan. Mazkur 
topshiriqlar talabadan mustaqil fikrlash, mustaqil yondashuv asosida qaror chiqarishga 
qaratilgan. Mustaqil fikrlaydigan tinglovchi – talaba doimo izlanishda, ijodiy mehnat 
amalga oshirishga va oxir oqibatda fan texnika taraqqiyotining yuksak texnika bilan 
qurollangan iqtisodiyotga tayyor bo’ladi. 
Demak, talabalarning mustaqil fikr yuritishi, iqtisodiy hodisalarni amalda yuz 
beradigan turli muqobil variantlari ichidan maqbulini tanlashni o’rganish hozirgi zamon 
talabidir. 
O’qish, o’rganish, idrok qilish, ularni hayolan qayta jonlantirish bilan chambarchas 
bog’liq. Hayot tajribasi ko’rsatadiki, inson o’zi ko’rib, tasavvur qilgan narsani to’liq 
o’zlashtiradi. Inson tabiatan shunday yaratilgan ekan, u biron bir narsani o’rganishi uchun 
uni tasavvurda jonlantira bilishi lozim. SHuning uchun ham fanni o’rganishda turli 
vositalar, tasvir, maket, rasm, chizma va boshqa shu kabi vositalardan foydalanish, ta’limni 
ko’rgazmali tashkil etish hozirgi kunning dolzarbligini ifodalaydi. 
Modulli yondashuv asosida ishlab chiqilgan testlar - iqtisodiy mushohada asosida, 
matematik yondashuv yoki nazariy amaliy holatdagi voqelikni to’g’ri baholab javob 
berishga qaratilgan bo’lsa, mavzu yuzasidan ishlab chiqilgan masala, keys stadi hamda 
loyiha topshiriq bu holatni yanada to’liqroq tasavvur qilishga, o’z fikrlarini bayon qilishga, 
ta’lim metodlari asosida ish yurgizishga, xulosa chiqarib, to’g’ri qaror qilishga qaratilgan. 
Taraqqiyotning o’zi bir tomondan, fanni chuqur o’zlashtirishni zarur qilib qo’ysa, 
ikkinchi tomondan, turli-tuman yangi usullarni qo’llash, ko’rgazmalikni oshirish, texnik 
vositalardan foydalanish, ularni qo’llashni takomillashtirish orqali bilim olishni 
osonlashtirish, uni qiziqarli jarayonga aylantirishga yordam beradi. 
Biznes – bu iqtisodiyotning zamonaviy texnologiyasi hisoblanib, yangi ishlab chiarish, 
xizmat ko’rsatish, tovar belgilarini yaratish, bozorga joylashtirish, iste’molchilar bilan 
o’zaro munosabatlarni shakllantirish bilan bog’liq bo’lgan jarayonlarni o’z ichiga oladi. 
Biznesni tashkil etishda tomonlar faoliyatini oldindan baholash, tadqiq etish u yoki bu 
mahsulotga qanday munosabatda ekanini aniq baholash muhim hisoblanadi. Biznes tadqiq 
etish faqatgina g’oyalar tashuvchisi emas, balki raqobatdosh ustunliklarni ko’paytirish 
evaziga kompaniyani rivojlantirish vositasi hamdir. SHu jihatdan ushbu fan ishlab 
chiqaruvchi va iste’molchi o’rtasida vujudga keladigan iqtisodiy munosabatlarni 
faollashtirish uslublarini, tovarlarni ishlab chiqarish hamda sotish muammolarini kompleks, 
tizimli yechish uslublarini, bozorda vujudga keladigan o’zgarishlarga tezda moslashish, 
brend siyosati, brending va rebrending masalalari, iste’molchilarga tabaqali yondashish, 
5
O’zbekiston Respublikasi Prezidenti SH.Mirziyoevning Oliy Majlisga Murojaatnomasi. 2017 yil 22 
dekabrь.  

---