Nizomiy nomidagi toshkent davlat pedagogika universiteti


Download 24 Kb.
Pdf ko'rish
bet27/30
Sana05.02.2018
Hajmi24 Kb.
#26036
1   ...   22   23   24   25   26   27   28   29   30

253

D) 
Kishilar,  xotinlar - kutib 
o lu v c h ila r  v ag o n   b o ‘ylab 
chopdilar.
41.  Belgili  va  belgisiz  ke­
lishik shakllari bilan ifodalanish 
qaysi gap bo ‘laklariga xos?
A)  v o s ita li  va  v o sita siz  
to ‘ldiruvchilarga
B) qaratqichli va sifatlovchi 
aniqlovchilarga
C) qaratqichli aniqlovchilar 
va vositali  to ‘ldiruvchilarga
D) qaratqichli aniqlovchilar 
va vositasiz  to‘ldiruvchilarga
42.  —Aziz  vatandoshlar!— 
Bizning  ajdodlarimiz  hamisha 
uzoqni  k o ‘zlab  yashaganlar.— 
Ushbu  m atnda ostiga chizilgan 
birlik qanday birlik hisoblanadi?
A) so‘z birikmasi
B)undov gap
C) ajratilgan izoh bo‘lak
D) undalma
43.  Aziz  ustozlar,  d o ‘stlar, 
opa-singillar,  aka-ukalar!  Bu 
s h a ra fli  ish d a  
b a rc h a m iz  
m a s ’u lm iz .—  U sh b u   g a p d a  
qanday bo ‘lak uyushgan?
A) ega
B) aniqlovchi
C) undalma
D) ajratilgan izoh bo‘lak
44.  G ap d a  sanash  ohangi 
bilan bog'lanib, bir xil so‘roqqa 
ja v o b   b o ‘lg an   s o ‘z la r  nim a 
deyiladi?
A) ega
B) kesim
C) undalma
D) uyushiq bo‘lak
45.  A y tg and ay,  m ana  bu 
kitobni  o ‘qib  chiqdingizmi?— 
U sh b u   g a p d a  q o 'lla n g a n   — 
a y tg a n d a y —  s o ‘zi  qan d ay  
bo‘lak?
A) kiritma
B) kesim
C) undalma
D) ajratilgan bo‘lak
46.  Ikki  o ‘rtoq  -  D urdona 
bilan  N ilu fa r--  birga  o ‘tirib, 
n im a la rn id ir 
m u hokam a 
q ilis h d i.—  G a p d a   qan d ay  
bo‘laklar uyushib kelgan?
A) ega
B) aniqlovchi
C) undalma
D )  a jra tilg a n   b o ‘lak d ag i 
izohlovchi
47.  Uljon,  vazmin  bo’lishi 
b ila n   b irg a ,  h a r  n a rsa n i 
sinchiklab  qaraydigan  ona  edi. 
M azkur gapda qaysi gap bo’lagi 
ajratilgan?
A) hoi
B) ega
C) aniqlovchi
D) to ’ldiruvchi
48.  Uyushiq  kesimli  gapni 
toping.
A)  Odamga  andisha  kerak, 
lekin undan ham ilgariroq insof 
kerak
B)  Tom og’im  qurib  borar, 
suv ichgim kelar, lekin ko’nglim 
aynardi
C)  U ning   so ’zlari  sodda, 
samimiy, lekin aniq va ravshan 
edi
254

D) 
Oygul  bilan  qul  Tarlon 
bo’ldilar yoig a ravon
49.  Poygada  yutib  chiqish 
u ch u n   ot  c h o p q ir  va  zotli 
b o ’lish i,  yaxshi  to b la n ib , 
so v itilish i,  ch avandoz  usta, 
epchil  b o ’lishi  kerak.  U shbu 
gap  ...?
A) Uyushiq kesimli gap
B) qo’shma gap
C) Ajratilgan boiakli gap
D) Sodda yoyiq gap
50.  Qaysi  gapda  uyushiq 
aniqlovchi qoilangan?
A) Ba’zilari qayroq toshday 
uzunchoq va silliq edi
B)  K o in in g   a tro fi  o ’siq 
to llar,  qalin  qam ishlar  bilan 
o’ralgan
C)  Quyosh  yorug’ida  ko’k, 
sariq, qizg’ish qum zarrachalari 
yaltirardi
D )  H u lk a r  kulib  qalin 
muqovali kitobni uzatdi
51.  Quyidagi  birliklardan 
qaysilari umumlashtiruvchi so’z 
vazifasida qoilanilishi mumkin? 
1)  olmosh 2)  ot 3) son 4) fei  5) 
ravish 6) so’z birikmalari
A)  1,2,3,4,6
B)  1,3,4
C)  1,2,3,4
D)  1,2,3,4,5,6
52.  Kim lar  uchun  yozyap- 
man,  tushunarli yozyapmanmi, 
ko’pchilikka  ma’qul  keladimi  - 
sh u la rn in g   b a rin i  h isobga 
olaman. Ushbu gap...
A) Uyushiq kesimli gap
B) Uyushiq toidiruvchili gap
C) Ajratilgan boiakli gap
D) Sodda yoyiq gap
53.  Ayiruv  bogiovchisi  bi­
lan  birikkan uyushiq toidiruv­
chili gapni toping.
A)  Goh  oyim,  goh  buvim 
kelib turardi
B)  Ortiq  ishongisi  kelmay, 
avval  Avazga,  so’ng  Turdiga 
qaradi
C)  Qizlar  goh  undan,  goh 
b u nd an  
g a p la sh ib , 
hovli 
aylanishdi
D)  D am   y ig ia y d i,  dam 
otasining bo’yniga osiladi
54.  A jra tilg a n   b o ia k la r  
haqidagi qaysi hukm noto’g’riqi
A)  A jratilgan  b o ia k   o ’zi 
izohlayotgan  b o iak d a n   oldin 
yoki keyin keladi
B) 
A jra tilg a n  
b o ia k  
mantiqiiy urg’u oladi
C)  A jratilg a n   b o ia k la r  
yozuvda  vergul,  tire  yoki  qavs 
bilan  ajratiladi
D) Barcha hukmlar to’g’ri
55.  Ajratilgan  izohlovchili 
gapni toping.
A)  Bizning,  o’quvchi  yosh- 
larning,  o’zimizga  yarasha  or- 
nomusimiz bor
B) Unsin uchun, bechora qiz 
uchun,  bu  qan day  m udhish 
motam
C)  O’g iim ,  q o ’zichog’im, 
orom olib uxlayapdi
D)  Fabrikada  qizlar,  ijod- 
kor, ozod mehnat zavqin suradi
255

GAP BILAN  GRAMMATIK 
JIHATDAN
BOG‘LANMAYDIGAN
BOLAKLAR
1.  Q a y si  q a t o r d a g i   g a p d a  
kiritm a la r  a y tila y o tg a n   fikrga 
oid   izoh,  q o ‘sh ish g a   a x b o r o t  
berish uchun q o ‘llangan?
A )  C h in d a n   ham ,  m ash in a 
d e h q o n n i n g   o g ‘i r i n i   y e n g il 
q i l a d i g a n   z a b a r d a s t   k u c h g a  
aylandi
B) 
C h i n o r n i n g  
y o n i s h  
v o q e a s i  
( u n i n g   t a f s i l o t i n i  
ik k in c h i  b o b d a   b a y o n   qilgan 
e d i k )   j a m o a g a  
a s t a - s e k i n  
m a 'lu m  b o ‘la  boshladi
C)  D a d a m   shu  a t r o f d a n   -  
qishloqning  chiqaverishidan  -  
d o ‘k o n q u rd ird i
D)  Barcha jav o b lar  to ‘g‘ri
2.  M e n i m c h a ,   f i k r i m c h a .  
a y t i s h l a r i c h a ,  
n a z a r i m d a ,  
eshitishimcha
k irish   s o ‘z la rin in g   ifodasi 
t o 'g ‘ri berilgan qato rn i toping.
A) his-hayajonni bildiradi
B)  f ik rn i  s h a k l l a n t i r i s h g a  
xizmat  qiladi
C) fikrni tartibini  bildiradi
D ) noaniqlikni
E) fikr m anbaini.
3.  Dem ak,  p ardozning ham , 
k iy in ish n in g   h a m   c h a m a s i  va 
m e ’y o ri  b o r .  U s h b u   g a p d a g i  
k i r i s h   s o ‘z  q a y s i   m a ’n o n i  
bildiradi?
A ) Ishonch va tasdiq
B) Shodlik yoki achinish
C)  bayon  qilingan  fikrning 
tartibi
D)  bayon  qilingan  fikrning 
oldingi fikr bilan bog‘liqligi
E)  bayon  qilingan  fikrning 
kimga  qarashliligini.
4.  G um onni  b ildiradig an 
k irish   s o ‘z  qaysi  q a to rd a  
berilgan?
A) Zokir ota, shubhasiz, juda 
tajribali va paxtakor
B)  Menimcha, u bugun erta 
o‘yini  o‘ylab olgani m a’qul
C)  Mening  so‘zlarim  sizga, 
ehtimol achchiq tuyilayotgandir
D)  Jig arim   esga  tu sh sa, 
achinaman,  albatta
E)  X u llas,  q o ‘shiq  yana 
avjiga  mindi.
5.  K irish   b irik m a  qaysi 
gapda qo‘llangan?
A) Har bir o‘rtog‘ingiz, shak- 
shubhasiz,  sizga  faqat  yaxshi 
niyat  tilaydi
B) 
M irzak arim b o y  
boshqalarga  maqtanmasa  ham 
(m a q to n ch o q lik n i 
yom on 
ko‘rardi  u)  ,  ba’zi  vaqt  ichidan 
faxrlanardi
C ) 
Birinchidan,  bu  zamin 
vag‘rida  Mendelev  jadvalidagi 
ham m a  elem entlar  m avjud, 
ikkinchidan  o ‘zbek  xalqi  juda 
mehnatkash xalq ekan
D)  T abibning  t a ’b iricha, 
tuzalmaydigan kasallik yo‘q
E)  M en  sizga  aytsam  
odamning yomoni bo‘lmaydi.
256

6.  Qaysi  qatorda  kirish  gap 
berilgan?
A)  S h arq n in g   k a tta k o n  
a d a b iy o tin i  bilish   uch u n, 
afsuski,  bizning  yoshlarimizda 
intilish yo‘q
B) Kecha, desangiz, yomg'ir 
yog‘ib qoldi
C)  Gapning  po‘st  kallasini 
aytganda, kiyim -  kechak masa- 
lasida ham yordam berishadi
D)  Qishloqning  orqa  tomo- 
nida, es-es bilaman, katta uzum- 
zor bor edi
E) To‘g‘ri, o‘zbek adabiyoti- 
ning  tarih i  ming  yillar  bilan 
belgilanadi.
7. Bir bosh bo‘lakli gap qaysi 
qatorda berilgan?
A)  M ayin  shamol  sadalar- 
ning ko‘m-ko‘k yaproqlari bilan 
o‘ynashmoqda
B)  M a ’naviy  fa z ila tla r 
husnni oshiradi
C)  H am m a  n arsaga  asta- 
sekin erishiladi
D)  M en  bu  in stitu tn in g  
dovrug‘ini ko‘p eshitganman
E)  T o g ‘  su v lari  yangi 
k a n a ld a n   t o ‘lq in la n ib   oqa 
boshladi.
8.  Uyushiq undalmali gapni 
toping.
A)  Baxtiyor  yoshlar,  to‘g‘ri 
y o id an   adashmang,  yoshlikni 
behuda o‘tkazmang
B)  M enda  ix tiy o r  y o ‘q, 
oyijon!-dedi Kumush
C)  K uyla,  kuyla,  respub- 
likam,  baralla!
D)  Xayr,  yashil  o‘rmonlar, 
moviy  dengizlar!
E)  Nazm   tuz,  Erkin  ahir, 
erkin zamondir bu zamon.
9. Kirish birikmani toping.
A) Olimning ta’kidlashicha, 
izchil mehnat hamma to‘siqlarni 
yengadi
B)  Menimcha,  badiiy  asar 
o ‘qish  yaxshi  ho rdiq   chiqa- 
rishdir.
C)  N ihoyat,  Sultonmurod 
H iro t 
vo q ealari 
haqida 
gapirishni so‘radi.
D)  H a q iq a ta n ,  K im san 
bugun unumli mehnat qilgan edi
E)  0 ‘rto q   o ‘q ituvchini 
(X olm urodni  qishloqdagilar 
shunday deb ataganlar) idoraga 
boshlab keldi.
10.  Egali  gap qaysi qatorda 
berilgan?
A) Aqlli yoshlar fursatlarini 
bekorga  sochmaydilar,  g‘ayrat 
bilan  o‘qiydilar,  ishlaydilar
B)  H a r  kuni  sp o rt  bilan 
shug‘ullaning
C)  P a x ta k o rlik   kasbini 
ulug‘lapyamiz
D) Sharqda hamma keksala- 
rni shoir hisoblashadi
E)  Vaqtni  orqaga  qaytarib 
bo‘lmaydi.
11.  Bir  bosh  bo‘lakli  gapni 
toping.
A)  R a ’no  oyoq  uchlarini 
sariq   atlas  k o ‘ylagi  bilan 
yashirdi.
B) Aql odamning ko‘rki
257

C)  Inson  qalbi  bilan  hazil- 
lashmang  siz.
D) Yoshlik go‘zallik
E)  Doim  yaxshi  niyat  tilab 
yashash kerak.
12. T oiiqsiz gapni aniqlang.
A) Bolalik uyda sir yotmas
B) Bolalik uyda g iy b at yo‘q
C)  Bol  shirin  boldan  bola 
shirin
D)  Qochoqqa  shafqat  yo‘q 
qo‘rqoqqa hurmat.
E)  O 'z ig a   b o qm a  so 'zig a 
boq.
13. 
Siz  h am   sh u n d ay  
o‘ylaysizmi? Aksincha! Ikkinchi 
q atord agi  gap  qaysi  jav ob d a 
to‘g‘ri izohlangan?
A) toiiqsiz gap
B) tasdiq bildiruvchi so‘z gap
C) in k o rso ‘z gap
D) bir bosh b o iak li gap
E) Gap emas, undov so‘z.
14.  Qaysi qatorda  ikki bosh 
b oiak li gap berilgan?
A )  Siz  b ila n   bu  h a q d a  
gaplashishga to ‘g‘ri keladi
B)  Ertalabki  salqinda  yetib 
borish kerak
C)  K a tta g a   h u rm a td a , 
kichikka izzatda b o i
D) K atta qizi bir choynak va 
ikkita piyola olib kirdi.
E)  Endi  astoydil  o ‘qishga 
to ‘g‘ri  keladi.
15.  Quyidagi  kirish  so'zla- 
rn in g   qay si  b iri  aso san   gap 
oxirida keladi?
A) to ‘g‘ri
B) demak
C) shekilli
D) haqiqatan
16.  Q a n d a y   u n d a lm a la r 
yoyiq  u n d a lm a la r  deb  yuri- 
tiladi?
A )
  b ird a n   o r tiq   u y u sh ib  
kelgan undalm alar
B)  a lo h id a   o h a n g   b ila n  
ajratib  aytilgan  undalm alar
C)  o ‘ziga  q a ra s h li  an iq - 
lovchisi  yoki  izohlovchisi  bor 
undalmalar
D)  u n d a lm a   q o ila n g a n  
gapda egasi ham  mavjud b o isa
17.  Ham undalma,  ham ega 
ishlatilgan  gapni  belgilang.
A)
 0 ‘zbekiston! Sen bizning 
faxrimizsan.
B)  Q ushlar  -  bizning  do‘s- 
timiz.
C) 
D o ‘stla r! 
T a b ia tn i 
asraylik.
D)  Oh,  bu  o i k a   n a q a d ar 
jozibali.
18.  K iritm a   q o ila n g a n  
gapni toping.
A )
  U ning  boshida  d o ’ppi, 
M arg’ilon nusxa do ’ppi bor edi
B)  C hindan  ham,  mashina 
d eh q o n n in g   o g ’irin i  yengil 
q ilad ig an   z a b a rd a s t  kuchga 
aylandi
C)  Biz,  y o sh la r,  x a lq q a  
xizmat  qilamiz
D)  M u h im i  sh u k i,  siz 
o’quvchilarga keraksiz
19. Kiritma gaplar nutqning 
qaysi  k o ’rin is h id a   k o ’p ro q  
uchraydiqi
258

A) She’riy nutqda
B) Nasriy nutqda
C) Dramatik nutqda
D) Barcha javoblar to’g’ri
Q O SH M A  GAPLAR
1.  Qaysi  qatorda sodda  gap 
berilgan?
A ) 
Y u rtim  
d a la la rin g  
bebaho, tuprog‘ing tavarruk
B) Ayol kishiga avvalo, ona 
deb  q arasak   ,  ham m asi  joy- 
joyiga tushadi
C)  Kuchli  shovqin  nafaqat 
k a tta  
y osh d ag i 
k ish ila r, 
shunindek, o‘quvchilar faoliya- 
tiga ham zarar keltiradi
D)  Yigit-qizlarimiz  0 ‘zbe- 
kistonning, insoniyatning bolasi 
bo'lsa , hamma faxrlanadi
2.  Q o ‘shm a  gap   berilgan 
qatorni aniqlang.
A)  Bahrom kanizagiga  ko‘z 
tashlaydi,  ammo  uning hayrat- 
lanmaganligi vahromni darg‘a- 
zab etadi
B)  Bir kuni  sarkarda  ovdan 
q a y ta y o tib ,  B ah ro m n i  o ‘z 
oromgohiga taklif qiladi
C)  H a q iq a td a n ,  bu  m aq- 
tanish  emas  ,  kelajakka  dadil 
in tila y o tg a n   q a lb n in g   o ‘z 
hayotidan mamnunligi xolos
D) Har bir inson fikr yuritish 
qobiliyatiga  ega
3.  Qaysi  qatordagi  gap  ikki 
grammatik asosga ega?
A) 
K a m p irn in g   k o ’zlari 
allanechuk olayib ketdi, yuzining
suyagiga  yopishgan  chandir 
terisi oqardi
B)  Ahillik  bor  yerda  temir 
ham suvga cho’kmaydi
C) Men sinfga kirgach, dera- 
za  oldida  turgan  Shahnozani 
ko’rdim.
D) Bu shaharda tanish-bilish 
yo’qligi Mirzayevga shu bugun 
bilindi.
4.  Qaysi  qatorda  qo’shma 
gap berilgan?
A )  T a sh q a rid a   b o ’ron 
uvillaydi, shamolda chayqalgan 
daraxtlar  vahimali  shovillaydi
B)  K ifo y atx o n   d o k to rg a  
kursi qo’yib berib, oyoq uchida 
chiqiib ketdi
C)  Ilk  sa h a r  u y q ud an 
uyg’onadigan  Zebi  otasining 
k elish -kelm asligin i 
bilib, 
a n c h ag a c h a  
onasi 
b ilan  
gaplashib o’tirdi
D)  Y alqov  bilan  anqov  - 
dushman uchun katta ov
5.  Q aysi  q o ’shm a  gap 
qism lari  k o ’makchili  qurilma 
vositasida bog’langan?
A) Yaxshi fikr tiniqi uslubni 
ta la b   q ila d i,  uslu b   esa  fikr 
libosidir
B)  D o ’stlik d an  c ’tadigan 
hech narsa yo’q, shuning uchun 
do’st  ottirish  imkoniyatini  sira 
qo’ldan boy berma
C)  Gulnoz uyga  kirib  ketsa 
ham, chirog’i yoqilmadi
D)  O ’zingga  d o ’st  tan la, 
ch u n k i  b ir  o ’zing  b ax tli 
bo’lolmaysan
259

1. Shart ma’nosi ifodalangan 
qo'shma  gap  berilgan  qatorni 
toping.
A) Kimki buni tushunmabdi, 
u katta xatoga y o i qo‘yadi.
B)  Tog‘asi  qancha  qizishsa, 
Oyqiz o‘ziui shuncha o‘g‘irlikka 
solardi.
C)  H ar  qancha  uzr  aytsam 
ham,  inobatga olmadi.
D) Bahor kelsa, kunlar isiydi.
2. Qaysi qatorda payt ergash 
gap n in g 
kesim i 
fe’Ining 
rav ish do sh  
shak li 
bilan  
ifodalangan?
A)  —  B ilasizm i,  h a r  bir 
quduqqa qancha pul sarflanadi?
B)  P ochchayev  b o sh q ar- 
maning zinasiga oyoq qo‘ygan- 
da,  ro‘paradan Samadiy chiqib 
keldi.
C) Biz kelgach,  negadir ular 
asta tarqalishdi.
D)  U  yerga  borsam,  menga 
hech kim qaramaydi.
3.  Tog‘day  og‘ir  bilak  ber- 
dim,  yovlarni  mushtlasin  deb. 
Ergash gapning turini toping.
A) ravish ergash gap
B) maqsad ergash gap
C) sabab ergash gap
D) toidiruvchi ergash gap
4.  K im   birovga  ch u q u r 
qazisa, unga o‘zi tushadi. Ushbu 
gap ergash gapning qaysi turiga 
mansub?
ERGASHGAN QCVSHMA
GAPLAR
A)
 kesim ergash gap
B) toidiruvchi ergash gap
C) ega ergash gap
D) aniqlovchi ergash gap
5. Y om gir sharros quysa-da, 
bolalar  o ‘yinni  davom  ettirar 
edilar.  Ergash  gapning  turini 
aniqlang.
A )
 payt ergash gap
B)sabab ergash gap
C) to'siqsiz ergash gap
D) natija ergash gap
6.  K im   sening  kam chi- 
liklaringni to‘g‘ri aytsa, u sening 
haqiqiy do‘stingdir. Ushbu gap 
turiga ko ‘ra qanday gap?
A)
 kesim ergash gap
B) ega ergash gap
C) toidiruvchi ergash gap
D) aniqlovchi ergash gap
7. M atnda ergash gap hokim 
gapdan  qanday  tinish  belgisi 
bilan ajratilishi mumkin?
A)
 faqat vergul yordamida
B) faqat ohang yordamida
C) nuqtali vergul, vergul, tire, 
ikki nuqta yordamida
D) vergul, nuqta yordamida
8.  Q aysi  b o g io v c h ila r 
ergash gap tarkibida keladi?
A^ 
agar, bamisoli
B) shuning uchun, zero
C) natijada, -ki (-kim)
D) shu sababli, oqivatda
9.  Qaysi  gapda  ergash  gap 
hokim gapdan oldin kelgan?
A) 
Mingboshi yaxshi biladiki, 
M iryoqubdan  boshqa  chin 
ko‘ngildan kuyadigan odam yo‘q.
260

B)  D an g asag a  m eh n at 
yoqm aydi,  shuning  uchun  u 
bahona izlaydi.
C) Bu yil cho‘llarda o‘t mo‘l, 
chunki yomg‘ir ko‘p yog‘di.
D) Dushman kuchsizlangan-
u, lekin taslim boigisi kelmasdi.
10. 
B o tir 
fah m lad ik i, 
qushning  bolalari  har  yili  shu 
a jd a rg a   yem  b o ‘lar  e k a n .— 
Ushbu gap ergash gapli qo'shma 
gapning qaysi turiga mansub?
A)  to‘ldiruvchi ergash gapli 
qo‘shma gap
B) ega ergash gapli qo‘shma 
gap
C)  aniqlovchi  ergash  gapli 
qo‘shma gap
D) hoi ergash gapli qo‘shma
gap
11.  M ehm onga  b o rsan g , 
m ezbonga  k o ‘p ro q   yengillik 
kiritishga  intil.—  U shbu  gap 
qo‘shma  gapning  qaysi  turiga 
mansub?
A) ega ergash gapli qo'shma 
gap
B) hoi ergash gapli qo‘shma
gap
C)  to‘ldiruvchi  ergash  gapli 
qo‘shma gap
D)  kesim   ergash  gap li 
qo‘shma gap
12. 
Boy 
b o 'la y  
deb, 
izzatingdan  ayrilma  —  Ushbu 
gap  q o 'sh m a  gap ning   qaysi 
turiga mansub?
A) 
hoi ergash gapli qo‘shma 
gap
B) ega ergash gapli qo‘shma
gap
C)  kesim   ergash  gapli 
qo‘shma gap
D) to‘ldiruvchi ergash gapli 
qo‘shma gap
13.  Buni esdan chiqarmang: 
shu  ozod  va  obod  v a ta n  
b a rc h a m iz n ik i.  U sh b u   gap 
ergash  gapning  qaysi  turiga 
mansub?
A)  aniqlovchi  ergash  gapli 
qo‘shma gap
B)  to‘ldiruvchi  ergash  gapli 
qo‘shma gap
C) ega ergash gapli qo'shma
gap
D) hoi ergash gapli qo‘shma
gap
14.  Kim  devorning  narigi 
tomonida bo‘lsa, u omon qoldi. 
Ushbu gap ergash gapning qaysi 
turiga mansub?
A)  aniqlovchi  ergash  gapli 
qo'shma gap
B)  to'ldiruvchi  ergash  gapli 
qo‘shma gap
C) ega ergash gapli qo'shma
gap
D) hoi ergash gapli qo‘shma
gap
15.  Nisbiy  so‘zlar  ishtirok 
e tg a n   g a p la rd a   k o ‘rsa tish  
olm oshi  qaysi  gap  tarkibida 
bo‘ladi?
A) hokim gap tarkibida
B) ergash gap tarkibida
C)  hokim   va  erg ash  gap 
tarkibida
261

D) 
hokim  yoki  ergash  gap 
tarkibida
16.  Nisbiy  so'zlar  ishtirok 
etgan  gaplarda  so‘roq  olmoshi 
qaysi gap tarkibida bo‘ladi?
A) hokim gap tarkibida
B) ergash gap tarkibida
C)  hokim   va  ergash  gap 
tarkibida
D)  hokim  yoki  ergash  gap 
tarkibida
17.  Kim  v atanni  sevsa,  u 
iym on lidir.  U sh bu  g apdagi 
nisbiy so‘zni aniqlang.
A) kim
B)u
C) sevsa
D) kim, u
18  .  
sa~da— shakli bilan
ifo d a lan g a n   ergash  g ap lar 
qanday ataladi?
A)  to‘ldiruvchi ergash gapli 
qo‘shma gap
B)  m aqsad  ergash  gapli 
qo‘shma gap
C)  h o la t  ergash  gapli 
qo‘shma gap
D)  to 'siq siz   ergash  gapli 
qo‘shma gap
19.  H okim   gap  b oshida 
keladigan bog‘lovchini toping.
A) natijada
B)deb
C) -ki (-kim)
D )agar
20.  H okim   gap  oxirid a 
keladigan bog‘lovchini toping.
A) deb
B) -ki (-kim)
C) shuning uchun
D )agar
21.  E rgash  gap  b oshida 
keladigan bog‘lovchini toping.
A)
 deb
B) -ki (-kim)
C) shuning uchun
D )agar
22.  E rg ash  gap  o x irid a 
keladigan bog'lovchini toping.
A)
 deb
B) -ki (-kim)
C) shuning uchun
D )agar
23.  Q aysi  q o ‘shm a  gap 
tarkibida nisbiy so‘z qo‘llangan?
A)
  M ana,  bahor  nishonasi 
hidla, sog‘ingandirsan.
B)  Binafsha  qo‘ldan-qo‘lga 
o‘tdi.
C)  Kech  k irib ,  keluvchi- 
larning  oyog‘i uzulishi  bilan,  u 
ko'chaga chiqdi.
D) Kimki ajdodlar yaratgan 
boyliklarni  bilmasa,  demak  u 
nafosatdan bebahra yashagan.
24. —deb— so‘zi yordamida 
birikkan  q o ‘shma  gaplarning 
qaysi  b irid a   sab ab   m a ’nosi 
ifodalangan?
A)
 TJkam o‘qisin deb, “Oygul 
bilan  B axtiyor”  kitobchasini 
oldim.
B) 0 ‘rtoqlarim kelishdi deb, 
ko‘chaga chiqdim.
C) 
Oyim 
ch arc h a b  
qolm asinlar  deb,  opam   bilan 
birga uylarni yig‘ishtirdik.
262

D) 
Bolalar  chiniqsin  deb, 
turli musobaqalar o'tkazildi.
25. Qaysi qatorda hokim gap 
erg ash  
g ap d an  
keyin 
joylashgan?
A) Yomg‘ir tomchilayotgan 
b o isa ham, havo iliq edi.
B)  H ali  qish  tugam agan, 
lekin bahor nafasi seziladi.
C)  Daryolar  dengizga juda 
ko‘p oziqli moddalar olib keladi, 
shuning uchun Kaspiy dengizida 
baliq ko‘p.
D) 
Shuni 
u n u tm a n k i, 
rostgo‘ylik axloqiy poklik har bir 
odamni to‘g‘ri yoiga boshlaydi.
26.  Q aysi  g ap d a  so ‘roq 
olmoshi ko‘rsatish olmoshi bilan 
ifo d a la n g a n   to id iru v c h ig a  
ishora qilgan?
A)  Kimki  o‘z  ishidan  rozi 
b o isa-y u ,  shod  b o isa ,  uning 
ishtahasi ham yaxshi boiadi.
B)  K ishi  qayerda  tug‘ilib 
o‘sgan b oisa,  o‘sha joyni doim 
qo‘msaydi.
C)  Kim ki  yaxshilik  qilsa, 
unga ham yaxshilik qaytadi.
D)  Kimki  bilimga  tayansa, 
u doimo kamol topadi.
27. 
Qaysi 
q a to rd a . 
to id ir u v c h i  ergash  gapli 
qo'shma gap berilgan?
A) Yutugim z shundaki, har 
bir  xodim  o‘z  vazifasini  yaxshi 
biladi.
B)  Shohga  b ild ird ila i ki, 
navkarlar  boshqa  bir  puldor 
beklar xizmatiga o‘tib ketadi.
C)  Q ay erd a  ja n ja lli  ish 
b o is a ,  o ‘sha  kishini  ro 'p a ra  
qilamiz.
D)  Qay  vaqt  uyga  kirmay, 
ko‘sak chuvib o‘tirgan boiadi.
28. Qaysi qatorda ega ergash 
gapli qo‘shma gap berilgan?
A)  K im d an   xalq q a  ja b r- 
zulm   sodir  b o is a ,  u  bizning 
dushmanimizdir.
B)  K im ki  b o i s a   dilozor, 
undan elu yurt bezor.
C) Kelgusi taraqqiyot zamini 
shu  —  ham m a  kom pyuterni 
is h la ta   b ilish i  va  un d an  
foydalana olishi shart.
D) Iltimos qilaman, oldin rais 
so‘zlasalar.
29.  Bu  shunday  bir  daraki, 
R ah im x o n  q irq   ming  askari 
b ila n   kelib  y o i   topolm ay 
ketgan. Ushbu gap:
A)  kesim   ergash  gapli 
qo‘shma gap
B)  aniqlovchi  ergash  gapli 
qo'shma gap
C) natija (hoi) ergash gapli 
qo‘shma gap
D) toidiruvchi ergash gapli 
qo‘shma gap
30.  Quyidagi  juftliklardan 
qaysi  birida  gap boiaklarining 
ergash gaplar bilan ifodalanishi 
muvoflq emas?
A) Eshitdimki, kecha kelibsiz
— 
K echa 
kelganingizni 
eshitdim.
B)  Yaxshi  odatingiz  shuki, 
b a rv a q t  tu ra siz   —  Y axshi 
odatingiz barvaqt turishdir.
Download 24 Kb.

Do'stlaringiz bilan baham:
1   ...   22   23   24   25   26   27   28   29   30




Ma'lumotlar bazasi mualliflik huquqi bilan himoyalangan ©fayllar.org 2024
ma'muriyatiga murojaat qiling