Nizomiy nomidagi toshkent davlat pedagogika universiteti ‘zbekiston respublikasi oliy va o‘rta maxsus ta’lim vazirligi nizomiy nomidagi toshkent davlat pedagogika universiteti

Nazorat uchun savollar:

1.Jismoniy tarbiyani tashkil etishda qanday tamoyillardan foydalaniladi?

2.Bolalarga jismoniy tarbiya berishda qanday metodlardan foydalaniladi?
3.Jismoniy tarbiya berish metodlari qanday turlarga bo‘linadi?
4.Ko‘rgazmali metodlarning mazmun va mohiyati nimadan iborat?
5.Amaliy metodlarning mazmun va mohiyati nimadan iborat?
6.Og‘zaki metodlarning mazmun va mohiyati nimadan iborat?
7.O‘yin metodlarning mazmun va mohiyati nimadan iborat?
8. Musobaqa metodlarning mazmun va mohiyati nimadan iborat?
4-Mavzu: Jismoniy tarbiya vazifalari va vositalari va jismoniy mashqlar xarakteristikasi
Reja:
1.Bolalar jismoniy tarbiyasining vazifalari.
2.Jismoniy tarbiya vositalarining umumiy tasnifi.
4.Jismoniy mashqlarning mazmuni.Jismoniy mashqlar texnikasi.
5.Fazoviy xarakteristika (dastlabki holat,gavda qismlarining holati, traeketoriya)

Tayanch iboralar: Sog‘lomlashtirish vazifalari,ta’limiy vazifalar,tarbiyaviy vazifalar, jismoniy tarbiya vositalari, gigiyenik omillar,tabiatning tabiiy kuchlari (quyosh, havo, suv), jismoniy mashqlar,xilma-xil faoliyat turlari, uqalash. Jismoniy mashqlar, jismoniy mashqlarni mazmuni va texnikasi, fazoviy tavsifnomasi. harakat yo‘nalishi. harakatlar amplitudasi, fazoviy – vaqt tasnifi, vaqt xarakteristikasi, ritmik xarakteristika,dinamik xarakteristika

4.1.Jismoniy tarbiyaning vazifalari

Maktabgacha tarbiya tashkilotlarida jismoniy tarbiyaning quyidagi vazifalari mavjuddir:

1. 
   Sog‘lomlashtirish vazifalari.
   
2. 
   Ta’limiy vazifalar.
   
3. 
   Tarbiyaviy vazifalar.
   

Sog‘lomlashtirish vazifalari hayotni saqlash va sog‘liqni mustahkamlash, jismoniy rivojlanishni yaxshilash, organizm funksiyalarini takomillashtirish, chiniqish yo‘li bilan uning turli kasalliklarga nisbatan himoyalanish xususiyatlarini va chidamliligini, tashqi muhitning noqulay sharoitlariga (suv va havoning past va yuqori temperaturasi, quyosh nurining ta’siri) bo‘lgan qarshiligini oshirish. Bundan tashqari bolalarning umumiy ish qobiliyatini oshirish ham muhimdir.
Bola organizmi rivojlanishi xususiyatlarini hisobga olgan holda sog‘lomlashtirish vazifalari quyidagilardir:

• 
  suyaklarning to‘g‘ri va o‘z vaqtida qotishiga, umurtqa egiklarining shakllanishi, tovon ravoqlarining rivojlanishi, bo‘g‘im-bog‘lam apparatining mustahkamlanishiga yordam berish;
  
• 
  tana qismlarining (proporsiyalar) to‘g‘ri nisbatda rivojlanishiga, suyaklarning o‘sishi va massasini bir tartibga solishga yordam berish;
  
• 
  barcha mushaklar guruhini rivojlantirish (tana, oyoq, qo‘l va yelka kamari, panja, barmoqlar, tovon, bo‘yin, ko‘z, ichki organlar, yurak-qon tomirlar, nafas olish va boshqa mushaklar);
  
• 
  ko‘proq zaifrivojlangan bukuvchi mushaklar guruhining rivojlanishiga e’tibor qaratish lozim;
  
• 
  yurak-qon tomirlari va nafas olish tizimlari faoliyatini takomillashtirishga yordam berish, yurakka qon oqishini kuchaytirish, uning qisqarish ritmini yaxshilash va to‘satdan o‘zgaradigan yuklamaga moslashish qobiliyatini rivojlantirish;
  
• 
  ko‘krak qafasi harakatchanligini o‘stirish, chuqur nafas olish, uning ritm barqarorligiga, o‘pka sig‘imini oshirishga yordam berish, burundan nafas olishni yaxshilash;
  
• 
  ichki organlarning (ovqat hazm qilish, modda ajralish va boshqalar) to‘g‘ri ishlashiga yordamlashish;
  
• 
  termoregulyatsiya funksiyasining to‘g‘ri rivojlanishiga ko‘maklashish;
  
• 
  markaziy nerv sistemasining faoliyatini takomillashtirish, qo‘zg‘alish va tormozlanish, ularning harakatchanligi jarayonlarining muqobilligiga, shuningdek, harakat analizatori, sezgi organlarining takomillashuviga yordam berish.