Nizomiy nomli toshkent daylat pedagogika universiteti o z- o zini boshqaruv tashkilotlarida jismoniy

7.2.3. Iqtidorli yoshlarni tanlash, qabul qilish tartiblari
Pedagogik kuzatishlar, ilg’or tajribalar va ilmiy-pedagogik tadqiqotlarning 
natijalariga ko’ra, bolalar va o’smirlar sport maktablari, maxsus olimpiya 
o’rinbosarlari sport maktablari, oliy sport mahorati maktablari, olimpiya 
o’rinbosarlari bilim yurtlari va shunga o’xshash sport maktablariga yoshlarni jalb 
etish quyidagi tartibda olib boriladi:
1.Maktab jismoniy tarbiya o’qituvchsharining tavsiyasi.
2.O’quvchi yoshlarning o’z ixtiyori va tashabbusi.
3.0ta-onalarning tavsiya va iltimoslari.
4.Murabbiylarning bevosita maqsad yo’lida kuzatishlari
Sport maktablarining toifasi, darajasi va ehtiyoji asosida iqtidorli yoshlarni 
kuzatish, tanlash va sinov-tajribalarga tayyorlash hollari ko’proq murabbiylar 
tomonidan olib boriladi.
Sport turlariga qarab sinov tanlov jarayoni umumiy jismoniy tayyorgarlik, 
mazkur sport turining texnik qoida va me’yorlari asosida bolalar maxsus tibbiy 
ko’rikdan o’tkaziladi.
Sport maktablariga kiruvchi bolalar shaxsiy hujjatlarni talab darjasida 
tayyorlab, sinov-tanlovdan muvofaqiyatli o’tgandan keyin, sport maktabi 
ma’muriyati tomnidan buyruq bilan rasmiylashtiriladi,
Sport maktablarida bolalar va ularning ota-onalari ichki tartib-qoidalar bilan 
tanishtiriladi. Sport mashg’ulotlari, musobaqa qoidalari hamda axloq normalariga 
rioya qilmagan bolalar esa sport maktabidan chetlashtiriladi.
Sport turlari bo’yicha murabbiylar yangidan qabul qilingan bolalar bilan 
mashg’ulot tashkil qilish jarayonida ularning faoliyati, imkoniyat darajasi, qiziqish 
munosabati va ruhiy holatlarini o’rganib oladi. Eng muhimi, ularni ortiqcha 
yuklama yoki qo’pol muomala bilan bezdirmaslik lozim.
7.3. Olimpiya o’rinbosarlarini tayyorlovchi bilim yurtlari
Olimpiya o’rinbosarlari bilim yurtlari, sport internat maktablar va olimpiya 
o’rinbosarlari sport maktablar negizida vujudga keldi. Ular hozirgi kunda deyarli 
barcha viloyatlarning markazida tarkib topmoqda va kollej ^iklida faoliyat 
ko’rsatmoqda. Ular, eng avvalo, Xalq taTimi vazirligi tizimida shakllandi va 
rivojlandi. SHu sababdan ularning o’quv rejalari va fanlar, sport turlari bo’yicha 
dasturlari Xalq ta’lim vazirligi tomonidan ishlab chiqiladi hamda tasdiqlanadi.
Respublikada olimpiya o’yinlariga tayyorgarlik va ular bilsh bevosita bog’liq 
bo’lgan masalalarda olimpiya o’rinbosarlari bilim yurtlari faoliyatiga har 
tomonlama yordam berish maqsadida Davlat jismoniy tarbiya va sport qo’mitasi, 
O’zbekiston Milliy Olimpiya qo’mitasi va sport uyushmalari hamkorlik qilmoqda.
Bilim yurtlarining o’quv rejasida davlat taTim standartlari asosida umumiy va 
o’rta maxsus ta’lim dasturlaridagi barcha siyosiy, gumanitar, tabiiy va maxsus 
fanlar o’qitiladi. Mavjud boTgan guruh /sinf/ va boTimlarda olimpiya o’yinlari
52

---

sp^rt turlari bo’yicha ixtis^slashtirilgan nazariy hamda amaliy fanlar o’rgatiladi. 
O’quv rejalarida b^lgilangan barcha fanlar va sp^rt turlarining as^siy m^hiyati 
^tuk va шаЬогаШ sp^rtchilar hamda mutaxassis x^dimlar tayyorlashdan Лога1
Avvalgi bo’limlarda qayd etilganid^k, rahbarlik ishlari bilim yurti direktori, 
uning o’quv, sp^rt, ma’naviyat va ma’rifat, xo’jalik ishlari bo’yicha o^rinb^sarlari 
hamda sp^rt turlari bo’yicha bo’lim b^shliqlari tom^nidan amalga ^shiriladi.
Bilim yurtida p^dag^gik va murabbiylar k^ngashi barcha fa^liyatlarni 
mutokama qilib, zarur qararlarni qabul qiladi. TaTim-tarbiya jarayonlari hamda 
sp^rt tayyorgarligi bilim yurtida eng ustuv^r fa^liyat his^blanadi. Bu s^halarda 
T^shk^nt, Samarkand, А ^
цоп
, CHirchiq va b^shqa shaharlardagi bilim 
yurtlarining ish fa^liyati va erishgan tajribalarini talabalar mustaqil ravishda 
o’rganishga harakat qilishlari tozim.