Noorganik kimyo kafedrasi noorganikkimyo

Ishning borishi: 4- rasmda keltirilgan asbobdan foydalanib xlor oling. Asbobning gaz 
chiqaruvchi nayini distillangan suv solingach (1\2 hajmgacha) konussimon (30-50, ml li) 
kolbachaga tushiring va 3-4 minut davomida xlor yuboring. Kolba og‘zini probka bilan berkitib 
keyingi tajriba uchun qoldiring. Reaksiya tenglamalarini yozing. 
a) marganets (II) xlorid hosil bo‘lishini hisobga olib xlor olish. 
b) xlorning suv bilan ta’sirini, oksidlovchi va qaytaruvchilarni ko‘rsating. Olingan
eritmaning rangi va hidiga e’tibor bering (ehtiyot bo‘ling). 
a) Xlorli suvning lakmus va indigo eritmalariga ta’siri. Ikkita probirka olib, ularning biriga 
lakmus, ikkinchisiga ega indigo eritmasidan 4-5 tomchi tomizib va xai biriga 2-3 -tomchi xlorli 
suvdan qo‘shib chayqating. Lakmusning qizarishini va indigo eritmasining rangsizlanishini 
tushuntirib bering. b) Probirkaga 2-3 ml xlorli suv quying va unga natriy gidroksid eritmasidan 
aralashtirib turib tomizing. Xlorli suvning rangi va hidi yo‘qolishi qanday tushuntiriladi? 
Xlor va suv orasidagi reaksiya muvozanatiga ishqor qanday ta’sir ko‘rsatadi? Le-Shatelye 
prinsipini ta’riflang. Probirkaga suyultirilgan sulfat kislota eritmasidan qo‘shing (kislotali muhit 
hosil qilguncha), eritmaning hidi o‘zgardimi? Olingan natijalarni tushuntiring. Gipoxlorid 
kislotani qanday olish mumkin (eritmada)? Gipoxlorid kislotasiga qanday o‘zgarishlar 
xarakterli? Bu o‘zgarishni amalga oshiradigan sharoitlar qanday bo‘ladi? 
Nazorat savollari 
1. Xlorli suvning rangi va hidi yo‘qolishi qanday tushuntiriladi? 
2. Xlor va suv orasidagi reaksiya muvozanatiga ishqor qanday ta’sir ko‘rsatadi? 
3. Gipoxlorid kislotani qanday olish mumkin (eritmada)? 
4. Xlor va fosforning qaysi biri oksidlovchi va qaysi biri qaytaruvchi ekanligini ko‘rsating. 
5.Temir xlorlanganda qanday modda hosil bo’ladi?
6.Xlorning murakkab moddalar bilan reaksiya tenglamalarini yozing