Noorganik kimyo kafedrasi noorganikkimyo

Gazometr bilan ishlang. 
Gazlarni yigish uchun shisha yoki metall gazometrlardan foydalanadi. Suvda yaxshi erimaydigan 
gazlar, shuningdek kislorod ham suv ustiga yigib olinadi, va saqlaradi. 
Gazometrni gaz bilan to‘ldirishdan olidin undagi havori suv bilan siqib chiqarish kerak. Buning 
uchun (1-2) kran ochiladi, Voronka 3 orqali suv golrnib, gazometi suv bilan to‘ldiriladi. Shundan 
keyin ikkala kiai ham yopiladi, tubug 4 dan probka olrnadi va gaz chiqaiuvchi nayning uchi 
gazometrga ulanadi, Gazometrga gaz suvni siqib chiqarib turib to‘la boshlaydi, suv ega 
iakovrnaga yoki kattaioq idishga tushadi. Gazometr gaz bilan to‘lgandan keyin pastki teshik 
probka bilan yopiladi. 
Voronkaga suv solinadi gazrn olish uchun kiai 1 ochiladi va juda oz miqdorda 2 kiai ochiladi. 
Unda suv gazometrga to‘shib, gazni siqib chiqaradi, gaz, gaz chiqaruvchi nay orqali chiqadi va 
kerakli idishga to‘ldirib olinadi. 
Gazometrni kaliy permangaratni parchalab kislorod bilan to‘ldirish. 
Gazometrni hajmrni o‘lchang. Kaliy peimaigaratrn parchalanish reaksiya tenglamasiri 
yozing. 
Gazometrni 2/3 qismini kislorod bilan to‘ldnrish uchun ketadigan tuzning miqdorini hisoblang. 
Kerakli mikdordagi kaliy permaigaratrn tarozida o‘lchang, gaz chiqaruvchi nay bilan jixozlagan 
quruq katta probirkaga yoki Vyurs kolbasiga moling va shtativga o‘rnating. Kaliy peimargaratli 
kolbani qizdiring va kolbadagi hajmda gaz chiqaruvchi nay uchini gazometrning pastki teshisiga 
(4) kirgazing. Gazometrni 2/3 qismigacha kislorod bilan to‘ldining va chiqaiuvchi nayrn 
chiqarnb teshikni probka bilan beikrting. Voionka (3) suv bilan to‘la ekanlisiga e’tibor bering. 
Shundan keyin, gazometrdagi gaz uy temperaturasigacha sovigandan so‘ng, qisqa vaqtga kran 
(2) rn oching (nima uchun?). Gazometr to‘g‘ridan - to‘g‘ri kislorod balloridan to‘ldirilishi ham 
mumkni.
Kislorodni yig‘ish. 
4 ta katta probirkaga kislorod yig‘ing. Buning uchun keng probirkalarga mos keladigan 4 ta 
tiqin (probka) oling. So‘ngra boshqa bir katta probirka olib, uning 1/4 qismiga kaliy 
peimanganatdan soling, probirkani gaz o‘tkazuvchi nay o‘rnatilgan probka bilan beikrtib 

---

55 
shtativga mahkamlang va nayning uchrni suvli vannaga botiring. Kaliy permargarat solingan 
probirkani qizdining va ajralib chiqayotgan kislorod gaz o‘tkazuvchi naydagi havoni to‘la siqib 
chiqarguncha bir oz kuting. Naydan toza kislorod ajralib chiqayotganiga ishoinch hosil 
qilganingizdan so‘ng, kislorodrn tayyorlangan bankachalarga yig‘ing buning uchun bankachani 
suv bilan to‘ldining.