O. M. Jabborova, Z. A. Umarova Boshlang’ich ta’lim pedagogikasi, innovatsiya va integratsiyasi

1. O’quvchining 
o’zlashtirgan 
bilimini tekshirish 
asoslari 
2. O’quvchilar 
o’zlashtirgan 
bilimlarni 
tekshirish 
mexanizmlari 
3. O’quvchilar 
o’zlashtirgan 
bilimlarni baholash 
metodologiyasi 
Samarali baholash
O’quvchilar bilimlarini tekshirish va 
baholash 

---

115 
xarakterini tarbiyalashga yo’naltirilishi lozim. Pedagogning fikricha 
o’quvchilarning bilim darajasini tekshirishda ularning mustaqil fikrlashi, 
har 
bir 
masalaga 
qiziqish 
bilan 
munosabatda 
bo’lishi va 
o’rgatilganlarning o’zlashtirishiga qarash maqsadga muvofiq bo’ladi.
 
 
 
 
 
 
 
 
 
 
 
 
 
 
 
 
 
 
 
 
 
 

---

116 
3-Modul.Boshlang’ich ta’limda tarbiya nazariyasi 
13-mavzu: Tarbiya jarayonining mazmuni, tamoyillari va metodlari 
Reja: 
1. Tarbiya jarayonining mazmuni 
2. Tarbiya jarayoni tamoyillari 
3. Tarbiya jarayoni metodlari. 
*** 
Tayanch tushunchalar: ta’lim, boshlang’ich, tarbiya, jarayon, mazmun, 
tamoyil, metod, yondaShuv, tarbiyaviylik, bilim, ko’nikma, tajriba.
*** 
Tarbiya jarayonining mazmuni. Shaxsga ta’lim berishdan asosiy 
maqsad uni o’qitish va tarbiyalashdir. Shu jihatdan tarbiya masalasi 
pedagogik fanlarning eng muhim qismlaridan hisoblanadi.
Tarbiya jarayonining mazmuni inson insonni ijtimoiy shaxs sifatida 
shakllantirish bilan belgilanadi. Mazkur masala asrlar davomida 
Pedagogika fanining ob’ekti sifatida sayqallanib, ilmiy-metodik va 
amaliy tajribadan o’tgan. Shu ma’noda shaxsni ijtimoiylashtirish asosida 
uning tarbiyasi amalga oshiriladi. Tarbiya jarayonining mazmuni ikki 
xususaiyatga ega bo’ladi: 
1) tarbiya asoslarini tashkil etadigan ijtimoiy kontekst umuminsoniy 
xarakterga ega bo’ladi; 
2) har bir jamiyatning ehtiyojlari tarbiya mazmunida aks etadi. 
Bunday xususiyat tarbiyaning asrlar davomida har bir shaxs, millat, 
xalq va jamiyat hayotida muhim ahamiyatga ega ekanligi sifatida 
namoyon bo’lib kelmoqda.

---

117 
O’zbekistonning hozirgi sharoitida tarbiya jarayonini uzluksiz 
ma’naviy tarbiya kontseptsiyasi asosida amalga oshirish belgilangan. Bu 
borada O’zbekiston Respublikasi Vazirlar Mahkamasining 2019 yil 31 
dekabrdagi 1059-sonli ―Uzluksiz ma’naviy tarbiya kontsepsiyasini 
tasdiqlash va uni amalga oshirish chora-tadbirlari to’g’risida‖gi Qarori 
qabul qilindi. Mazkur kontsepsiyaga asosan Pedagogika fanida shaxsni 
aqliy, jismoniy, ruhiy-ma’naviy, mehnat va estetik tarbiyasini Ma’naviy 
tarbiya tushunchasi asosida amalga oshirish belgilandi. Bu hodisa ta’lim 
jarayonida uzluksiz tarzda amalga oshirilib, Pedagogika fanida yangicha 
yondaShuv hisoblanadi. Shu jihatdan O’zbekiston ta’lim jarayonida 
amalga oshiriladigan tarbiya mazmunining asosiy xususiyatlarini 
quyidagilar tashkil etadi: