O. M. Jabborova, Z. A. Umarova Boshlang’ich ta’lim pedagogikasi, innovatsiya va integratsiyasi

Boshlang’ich ta’limda maktab–laboratoriya tashkil qilish 
asoslari. Hozirgi zamon boshlang’ich ta’limini davr talablariga mos 
rivojlantirish asoslaridan biri ―Maktab-laboratoriya‖ usulidir. Bu o’rinda 
ana Shu masalaning tahliliga e’tiboringizni tortamiz.
Boshlang’ich ta’limda ―Maktab-laboratoriya‖ usulini joriy etish 
uchun avvalo uni munosib darajada tashkil etish lozim bo’ladi. Bunda 
quyidagi tashkiliy ishlar amalga oshiriladi. 
1. KeliShuv. Bunda quyidagilar amalga oshiriladi: 
- 
geografik jihatdan yaqin bo’lgan oliy ta’lim muassasasi va umumiy 
o’rta ta’lim maktabi o’rtasida ―Maktab-laboratoriya‖ tajriba-sinov 
maydonchasini tashkil etish to’g’risida keliShuv tuziladi; 
- 
bunda tomonlarning vazifalari aniq belgilab qo’yiladi; 
- 
tuzilgan―Maktab-laboratoriya‖ 
tajriba-sinov 
maydonchasining 
funktsiyalari belgilanadi. 
2. 
Yo’nalish. 
Bunda 
―Maktab-laboratoriya‖ 
tajriba-sinov 
maydonchasining quyidagi yo’nalishlar bo’yicha vazifalari belgilanadi: 
- tajriba-innovatsion yo’nalishi bo’yicha; 
- ilmiy-uslubiy yo’nalishi bo’yicha; 
- ilmiy tadqiqot yo’nalishi bo’yicha; 
- axborot –tahlil yo’nalishi bo’yicha. 
Shu jihatdan boshlang’ich ta’limda tashkil qilinadigan ―Maktab-
laboratoriya‖ tajriba-sinov maydonchasi innovatsion, ilmiy-uslubiy, 

---

239 
ilmiy tadqiqot va axborot-tahliliy yo’nalishlar bo’yicha amaliy ishlarni 
amalga oshiradi.
3. Monitoring. Bunda quyidagi ishlarni amalga oshirish belgilanadi: 
- 
―Maktab-laboratoriya‖ 
tajriba-sinov 
maydonchasining 
amalga 
oshirgan ishlarini oylik, choraklik va yillik monitoring qilib borish; 
- 
monitoring natijasida amalga oshirilgan ishlarning yutuqlarini 
baholash va kelgusi ishlar yo’nalishlarini belgilash; 
- 
monitoring natijasida tajriba-sinov maydonchasining faoliyatini 
takomillashtirib borish. 
E’tibor berilsa, boshlang’ich ta’limda ―Maktab-laboratoriya‖ 
tajriba-sinov maydonchasi tashkiliy jihatdan ьo’ziga xos tarzda yo’lga 
qo’yiladi.
Boshlang’ich 
ta’limda 
―Maktab-laboratoriya‖ 
tajriba-sinov 
maydonchasini tashkil etish quyidagi to’rt bosqichda amalga oshiriladi: 
1) maydonchaning 
tajriba-sinov 
uchun 
ilmiy-uslubiy 
ta’minotini 
tayyorlash; 
2) maydonchaning tajriba-sinov ishlari rejasi yoki yo’l xaritasini ishlab 
chiqish; 
3) ishlab chiqilgan reja yoki yo’l xarita asosida tajriba-sinov ishlarini 
o’tkazish; 
4) maydonchaning tajriba-sinov ishlari natijalarini tahlil qilish. 
Bu ishlar ―Maktab-laboratoriya‖ tajriba-sinov maydonchasi uchun 
tuzilgan Guruh tomonidan amalga oshiriladi. Mazkur bosqichlardagi 
vazifalar tajriba-sinov maydonchasining faoliyati asoslari bo’lib xizmat 
qiladi.

---

240 
Boshlang’ich 
ta’limda 
―Maktab-laboratoriya‖ 
tajriba-sinov 
maydonchasini tashkil etish bilan mazkur ta’lim turining sifat va 
samaradorligiga kutilgan darajada erishish nazarda tutiladi.