O‘quv qo‘llanma
Masjidi Kalon (Poyi Kalon majmuasi)
Download 5.01 Kb. Pdf ko'rish
|
buxoro tarixi
Masjidi Kalon (Poyi Kalon majmuasi)
Masjidning ettita kirish darvozasidan to‘rt burchakli 130x80 metr maydoni bo‘lgan keng hovliga kirish mumkin. Hovlining to‘rt atrofidagi ayvonlar naqshinli peshtoqlar bilan bezatilgan. Ayvonlarning poydevorlarida 208 ustun bo‘lib, ularning usti 288 ta qubba bilan yopilgan. Sharq tomonida joylashgan ayvon qadi va bezagi bilan ajralib turadi. Shu tomonda masjidning rangli naqshlar bilan bezatilgan asosiy darvozasi joylashgan. Sharq darvozasidan kirganda bino hovlisining yagona me’moriy sifat va kompozitsion shakl bilan qurilganligi ko‘zga tashlanadi. Bu joydan nafis naqshlar 1 Ўзбекистон миллий энциклопедияси. -Том-2. -Тошкент:Ўзбекистон миллий энциклопедияси Давлат илмий нашриёти. 2000. –Б. 153 bilan bezatilgan XVI asrda qurilgan mehrob diqqatni tortadi. Peshtoq oldida XX asrning boshida mashhur buxorolik Usto Shirin Murodov qurgan sakkiz oyoqli usti gumbaz bilan yopilgan qurilma bor. Binoning fasad tomonidagi devorlari ravoqsimon tokchalarga o‘xshab qurgan. Sharq darvozasi peshtoqining naqshinkor bezaklari saqlanmagani tufayli keyinchalik binoning peshtoqi boshqadan ta’mirlangan. Miri Arab madrasasi Masjidi Kalon ro‘parasida joylashgan bo‘lib, 1530-1536-yillarda shayx Abdulloh Yamaniy (laqabi Miri Arab) zamonida Buxoro hukmdori Ubaydullaxon in’om qilgan mablag‘ hisobiga qurilgan 1 . Bu obida Masjidi Kalon va Minorai Kalon bilan birgalikda Buxoro shahrining chiroyli arxitektura ansamblini tashkil qiladi. Mirarab madrasasi Bu obidaning arxitekturasi Masjidi Kalon arxitekturasidan ancha farq qiladi, chunki O‘rta Osiyo diniy maktablari qurilishida qo‘llanilgan an’anaviy reja hajmiy kompozitsiya bu madrasada o‘z ifodasini topgan. Madrasa hovlisi atrofida ikki qavatli hujralar qatori, har qator o‘rtasida qadi raso peshtoqli ayvonlarni ko‘rish mumkin. 1 Жуманазар А. Бухоро таълим тизими тарихи. –Тошкент: Академнашр, 2017. 339-344. 154 Miri Arab madrasasining shimol tomonidagi darsxona maqbaraga aylantirilgan. Xonaning o‘rtasida Ubaydulloxonning yog‘ochdan tayyorlangan sag‘onasi, undan narirokda Abdulloh Yamaniyning maqbarasi mavjud 1 . Madrasaning asosiy fasadi simmetrik ravishda ishlangan. Uning markazida yarim sakkiz qirrali ravoqdan iborat bo‘lgan baland peshtoq qurgan bo‘lib, uning ichkarisiga asosiy katta darvoza joylashgan. Peshtoqning ikki yonida qator qilib to‘rt qavatli hujralar qurgan. Hujralarga kiradigan qulay va yaxshi ravoqli eshiklar va kitoblar uchun ganchdan tayyorlangan tokchalar bor. Download 5.01 Kb. Do'stlaringiz bilan baham: |
Ma'lumotlar bazasi mualliflik huquqi bilan himoyalangan ©fayllar.org 2024
ma'muriyatiga murojaat qiling
ma'muriyatiga murojaat qiling