Organik kimyo laboratoriyasida ishlashning asosiy qoidalari va usullari
Download 91.44 Kb. Pdf ko'rish
|
Lab-1.Xavfsizlik va idishlar.
|
bo‘lishi shart!); reaktiv olingan idish o‘ziga mos tiqin bilan zich berkitiladi.
Sintez uchun ishlatilayotgan kolba va idishlar oxirgi sintez mahsulotini miqdorini aniqlash uchun oldindan o‘lchangan va qayd etilgan bo‘lishi kerak. Yorliqsiz reaktivli idishlardan foydalanish ta’qiqlanadi; har qanday kimyoviy moddani faqatgina kimyoviy idishda o‘lchash kerak; ekologik jihatdan xavfli turli organik moddalarni va noorganik reagentlar qoldiqlarini rakovinaga to‘kish ta’qiqlanadi. Bunday birikmalarni yo‘qotish uchun mo‘rili shkafda maxsus shisha idishlar bo‘lishi kerak; laboratoriyada chekish, ichimlik ichish, yeyish, musiqa eshitish qat’iyan ta’qiqlanadi. II. SINTEZ O‘TKAZISH VA REAKSIYA MAHSULOTLARINI AJRATISH UCHUN USKUNALAR HAMDA KIMYOVIY LABORATORIYA IDISHLARI 2.1. Shilifli idishlar Laboratoriyada kimyoviy idishlarning ikki turi uchraydi, ular o‘zaro shlifning mavjudligi yoki yo‘qligi bilan farqlanadi. Shlifsiz buyumlar ham ancha yetarli hisoblanadi. Misol uchun, laboratoriya stakanlari, birikmani kristallash uchun kolba yoki qizdirish uchun chashka va suv o‘tkazuvchi shlanglarni o‘zaro ulash uchun foydalaniladigan ayrim shisha naylar. Avvallari laboratoriyada ishlatilgan hozirda juda kam uchraydigan rezinali va po‘kakli tiqinlar ham kiradi. Laboratoriyadagi asosiy shisha idishlar standart shlifli ko‘rinishda bo‘ladi. Bunday buyumlar birikmalarni sintez qilish va ajratishda qo‘llaniladigan uskunalarni yig‘ishda ishlatiladi. Shlifli birikmalarning asosiy turlari shakli bo‘yicha farqlanadi (konussimon, sferik, silindrik). Konussimon shakldagi laboratoriya idishlari keng tarqalgan (1-rasm). Shliflar o‘lchami idish og‘zining quyi diametri bilan belgilanadi. Bunga sabab, faqat shlifning aynan shu qismi eng asosiy vazifani bajaradi. Agar “14-shlifli” idish haqida gapirilsa, idishning asosiy diametri 14,5 mm (kichik diametri) bo‘ladi. Tashqi tomondan silliqlangan konusga " kern " va uning ichki tomoniga muvofiq holda – “ mufta ” deb nom berilgan. 10, 14.5, 19 va 29 mm diametr shlifli idishlar (SHR 10, SHR 14, SHR va 19 SHR 29 tarzida belgilanadi) juda ko‘p tarqalgan. 1-rasm. Standart shlifli konusli birikmalar: A - muftalar; B – kernlar; C – shlifli o‘tkazgichlar Ko‘pchilik uskunalarning shliflangan qismlari – jo‘mraklaridir. Import qilinadigan shishali idishlarda ular standart “konussimon” ko‘rinishga ega va almashtirsa bo‘ladi. Ko‘pchilik hollarda bunday kranlarning ichki qismi teflondan yasaladi. Kimyoviy laboratoriyalarda import qilinadigan idishlar bilan birga vatanimizda tayyorlangan idishlardan ham foydalaniladi. Ularning muhim tomoni shundaki, ulardagi jo‘mraklar odatda individual hisoblanib, bir uskunaga tegishlisini boshqasiniki bilan almashtirib bo‘lmaydi. Shuning uchun bunday uskunalar bilan ishlaganda jo‘mrakni yo‘qotish va adashtirib qo‘yish mumkin emas – chunki amalda jo‘mrakning mos kelmasligi butun uskunaning yo‘qotilishiga sabab bo‘ladi. Download 91.44 Kb. Do'stlaringiz bilan baham: 
|