O’zbek tili adabiyoti kafedrasi n. Dosanov hozirgi o‘zbek adabiy tili fani bo’yicha

- kash (tojikcha kashidan - «tortmoq» fe’lidan).

Shaxsning yasash asosi ifodalagan narsa bilan shug„ullanishini, ish-harakatning shu orqali bajarilishini anglatadigan ot yasaydi; arava-kash, chizma-kash, tuya-kash, loy-kash, surat-kash, paxsa- kash kabi.

15. 
    -xon (tojikcha xondan - «o„qimoq» fe’lidan). Yasash asosidan anglashilgan narsani doimiy o„qish bilan shug„ullanuvchi shaxs oti yasaydi: kitob-xon, g‘azal-xon, she'r-xon, mushtum-xon kabi.
    
16. 
    -go‘y (tojikcha guftan - «demoq», «aytmoq» fe’lidan). Shaxsning yasash asosi ifodalagan narsa, voqea-hodisalar bilan band bo„luvchi, uni doimo aytib turish bilan shug„ullanuvchi shaxs oti yasaydi: nasihat-goy, maslahat-goy, duo-goy, xushomad-goy kabi.
    
17. 
    -ham Shaxsning yasash asosi orqali ifodalangan narsa, voqea-hodisalarga teng aloqadorligi, birgaligi ma’nolarini anglatgan ot yasaydi: ham-suhbat, ham-shahar, ham-qishloq kabi.
    
18. 
    -iy. Kishi va joy nomlariga qo„shilib, shaxsning taxallusini bildirgan ot yasaydi: Navo-iy, Habib-iy, Abdulla Avlon- iy, Ismoil Buxor-iy, Mirzo Samarqand-iy, Yunus Rajab-iy kabi.
    

Hozirgi o„zbek tilida shaxs oti yasovchi affikslarning so„z yasash darajasi bir xil emas. Ularning ayrimlari, ayniqsa -chi affiksi, eng faol so„z yasovchi vosita sifatida xizmat qilsa, ba’zilari, jumladan, -dosh, -dor kabi affikslar oz miqdorda so„z yasaydi. -bon, -oh,-xo‘r, -do‘z, -paz kabi affikslarning so„z yasash darajasi esa juda chegaralangan. Yuqorida keltirilgan -shunos, - parvar, -xo‘r, -paz, -do‘z, -boz, -bon, -dor, -soz, -xon, -go‘y kabi yasovchilar tojik tilida mustaqil so„z asosidan iborat bo„lib, o„zbek tilida yasovchi affiks (affiksoid) sifatida xizmat qiladi.
Narsa va o‘rin-joy otlari. Bunday otlarni yasovchi affikslar u qadar ko„p emas:

1.