O'zbekiston Milliy Ensiklopediyasi indd


Download 2.5 Mb.
Pdf ko'rish
bet232/308
Sana31.10.2023
Hajmi2.5 Mb.
#1736325
1   ...   228   229   230   231   232   233   234   235   ...   308
Bog'liq
O zbekiston Milliy Ensiklopediyasi - R harfi

РОВНО ВИЛОЯТИ — Украи-
на таркибидаги вилоят. Украинанинг 
шимғарбида. 1939 й. 4 дек.да ташкил 
топган. Майд. 20,1 минг км2. Аҳолиси 
1192,5 минг киши (1997), асосан, укра-
инлар, шунингдек, рус, белорус ва б. 
миллат вакиллари ҳам яшайди. Р.в.да 15 
туман, 9 шаҳар ва 16 шаҳарча бор. Йирик 
шаҳарлари: Ровно, Дубно, Здолбунов, 
Костополь, Сарни. Маркази — Ровно ш.
Р.в. ер юзаси бир оз пастбаланд те-
кислик. Вилоят шим. қисмини Полесье 
паеттекислиги, жан. қисмини Волинь 
қирларининг шарқий қисми эгаллаган 
(энг баланд жойи 342 м).


www.ziyouz.com кутубхонаси
219
Иклими 
мўътадил 
континентал. 
Янв. нинг ўртача траси —3,8°, июлники 
18,5°. Йиллик ёғин 560—620 мм. Дарё-
лари Припять ва унинг ирмоқлари. Қора 
тупроқ, сур тусли подзоллашган, чимли 
подзол, ботқоқ, гиллиқумлоқ тупроклар 
тарқалган. Вилоят ҳудудининг 34%и 
ўрмон. Бўри, тулки, қобон, лось, бўрсиқ, 
сувсар, тийин, олахуржун, зубр яшайди. 
Даре ва кўлларда балиқ кўп. Ондатра, 
енотсимон ит иқлимлаштирилган.
Вилоят хўжалигида озиқ-овқат сано-
ати етакчи ўринда. 6 шакарқанд, 2 спирт, 
8 сабзавот қуритишконсерва корхона-
лари, гўшт к-ти ишлаб турибди. Саноат 
маҳсулотларининг ҳажми бўйича енгил 
саноат иккинчи ўринда туради. Ровно, 
Дубнода тикувчилик, тўқимачилик, три-
котаж, пойабзал корхоналари жойлашган. 
Машинасозлик ва металлсозлик корхона-
ларида трактор, қ.х. машиналари учун 
эҳтиёт қисмлар ишлаб чиқарилади. Ров-
нода электротехника жиҳозлари, юқори 
вольтли электрон аппаратура, Дубнода 
ҳар хил станоклар ишлаб чиқариладиган 
корхоналар бор. Ўрмон, ёғочсозлик ва 
қоғоз саноати корхоналари Сарни, Дуб-
но, Острог, Владимирец, Березно, Ров-
но атрофларида жойлашган. Қурилиш 
материаллари саноати, айниқса, цемент, 
шифер ва йиғма темирбетон и.ч. ривож-
ланган.
Қ.х.нинг 
асосий 
тармоклари: 
деққончилик ва чорвачилик. Ғалла, тех-
ника экинлари, сабзавотполиз ва кар-
тошка, емхашак экинлари экилади. Чор-
вачилиги сутгўштга ихтисослашган. 
Кррамолчилик, чўчқачилик етакчилик 
қилади. Паррандачилик ва қуёнчилик ри-
вожланган, қўй ва эчки ҳам боқилади.
Т.й. узунлиги 579 км, автомобиль 
йўллари 7,8 минг км. Р. ҳаво йўллари 
орқали Москва, Рига, Киев, Симферо-
поль ва Украинанинг бошқа шаҳарлари 
б-н боғланган, 2 олий ўқув юрти, Киев 
маданият ин-тининг маданиймаърифий 
ф-ти, 2 музей, мусиқали драма театри, 4 
санаторий бор. 
РОВОЧ, ривоч (Rheum) — торон-
дошлар оиласига мансуб кўп йиллик 
ўтсимон ўсимликлар туркуми, сабза-
вот экини. Асосан, Осиёда ўсадиган 50 
га яқин тури бор. Ўзбекистонда 3 тури 
ёввойи ҳолда ўсади. Деҳқончиликда 
сабзавот P. (R. undulatum) тури Европа 
мамлакатлари, АҚШ, Хитой, Ўрта Оси-
ёда экилади. Илдизи йўғон, сертармоқ, 
илдизпояли. Пояси тик, бўйи 2 м гача 
боради. Барги йирик, оддий, банди узун 
(1,5 м гача), серсув, нордон, ейишли, 
лимон ва олма кислотасига бой. Гулла-
ри майда, тўпгули рўваксимон. Гултож-
барги 6 та, оқишпушти ёки қизил. Ме-
васи 3 қиррали, қизилқўнғир пистача. 
Барг банди кўкламдан бошлаб истеъмол 
қилинади, ундан соуслар, компот, ки-
сель, мураббо, конфет, квас тайёрлашда 
фойдаланилади. Айрим турларининг ил-
дизи қадимдан ошловчи модда сифатида 
ишлатилади. Илдизи ва илдизпояси тар-
кибида 3—6% антрагликозид, 6—12% 
ошловчи б. моддалар бор. Панжасимон P. 
(R. palmatum) доривор ўсимлик сифатида 
ўстирилади. Иддизидан тайёрланган пре-
паратлар (кукун, дамлама ва настойка-
лар) сурункали кабзият ҳолларида сурги 
сифатида ишлатилади. Р. уруғи, кўчати 
ва илдиз бачкиларидан кўпайтирилади. 
Экилганидан кейин 2йилдан барг бан-
ди олиб ишлатилади. Ҳосилдорлиги 
6—7йили 250—400 ц/га. 

Download 2.5 Mb.

Do'stlaringiz bilan baham:
1   ...   228   229   230   231   232   233   234   235   ...   308




Ma'lumotlar bazasi mualliflik huquqi bilan himoyalangan ©fayllar.org 2024
ma'muriyatiga murojaat qiling