Oʻzbеkiston rеspublikasi oliy va oʻrta maxsus ta’lim vazirligi islom karimov nomidagi toshkеnt davlat
Download 4.08 Mb. Pdf ko'rish
|
Foydali qazilma konlarini qidirish va razvedka qilish asoslari
21-rasm. Oʻrta arifmetik usulida zaxira hisoblashda foydali qazilma tanasi shaklini oʻzgartirish sxemasi: (A.Prokofyev boʻyicha) a - plan; b - qirqim; d – oʻzgartirilgan ma’dan shaklining aksonometrik proeksiyasi; 1- qamrovchi jinslar; 2 - ma’dan tanasi; 3 - foydali qazilmani kesib oʻtgan (qora) va kesib oʻtmagan (oq) kon lahimlari. 22-rasm. Geologik bloklar usulida zaxira h isoblashda foydali qazilma tanasi shaklini turli o ʻ lchamli bir-biriga yond a shgan bloklarga o ʻ zgartirish sxemasi (V.I.Smirnov bo ʻ yicha) d A B B A b a 135 Ma’danli tomir plani Vertikal proyeksiya 23-rasm. Bloklar usuli bilan zaxira hisoblashda tomirning vertikal proyeksiyasida chegaralar turlari va bloklarga ajratish: 1 - tektonik uzilmaning geologik chegarasi; 2 - interpolyatsiyaning ichki konturi; 3 - qisman ekstrapolyatsiyalangan tashqi kontur; 4 - chegaralanmagan ekstrapolyatsiyaning tashqi konturi; 5 - ma’danli quduqlar; 6 - ma’dansiz quduklar; 7 - kon laximlari; 8 - kanavalar. 136 Geologik chegaralar boʻyicha chegaralashdan farqli ravishda, foydali komponentning berilgan miqdori boʻyicha chegaralash ancha murakkab va har doim bir xil boʻlmagan masala boʻlib, ularni hal qilish nafaqat qabul qilingan chegaraviy miqdordan, balki shu miqdor tarqalgan hajmga ham bogʻliq boʻladi. Zaxirani chegaralashda belgilangan chegaraviy miqdor tatbiq etiladigan zaminning elementar hajmiga qarab, uyumlarning chegarasi, ulardagi foydali komponentning oʻrtacha miqdori va ularning ma’danlanish koeffitsiyentlari oʻzgaradi. Chegaralash amaliyotida chegaraviy «bort» miqdor odatda geologik namunaning hajmiga, ya’ni baholanayotgan zaxiralar chegarasidagi hajmga nisbatan juda ham kam miqdordagi hajmga tarqaladi. Zaxiralarni ularning umumiy sanoat konturi doirasida blokirovka qilish, foydali qazilmaning har xil tabiiy yoki texnologik navlari va turlari zaxiralarini, shuningdek, geologik va texnologik tomondan har turli boʻlgan uyumlar uchastkalarini alohida baholash uchun bajariladi. Geologiya-qidiruv ishlarining mufassalligi oshishi bilan foydali qazilma hisob bloklarining oʻlchamlari kichiklashib boradi. Download 4.08 Mb. Do'stlaringiz bilan baham: |
Ma'lumotlar bazasi mualliflik huquqi bilan himoyalangan ©fayllar.org 2024
ma'muriyatiga murojaat qiling
ma'muriyatiga murojaat qiling