O„zbekiston respublikasi oliy va o„rta maxsus ta‟lim vazirligi qarshi davlat universiteti biotexnologiya kafedrasi


 Pora komponentlarining joylashishi


Download 0.81 Mb.
Pdf ko'rish
bet13/32
Sana09.02.2023
Hajmi0.81 Mb.
#1181876
1   ...   9   10   11   12   13   14   15   16   ...   32
Bog'liq
O„zbekiston respublikasi oliy va o„rta maxsus ta lim vazirligi q

 
1.2.2. Pora komponentlarining joylashishi 
Adabiyotlarda keltirilgan ma‘lumotlarga tayanadigan bo‗lsak, SsA-sezgir 
poralarning tuzilishi va ularning ishlash mexanizmlari haqida aniq bir to‗xtamga 
kelinmagan, bu haligacha turli tortishuvlarga sabab bo‗lib kelmoqda. Ma‘lumki, 
ANT Mx ichki membranasida VDAC – tashqi membranasida, SfD esa matkriksda 
tarmoqlangan. Ehtimol pora strukturasi tashki va ichki Mx membranalari va 
matriks SfD oraligidagi kontakt maydonida ANT va VDAC birikmasida xosil 
bo‗lgan kompleksini birlashtiradi (5-rasm). Ma‘lumki, ANT- VDAC kompleksi 
boshka oksillarni xam, ayniksa kinazalarni tortadi. Tarkibida geksokniza tutuvchi 


23 
preparatlar pora hosil qiladi va poralar shu ferment substratlari glyukoza va ATF 
bilan ingibirlanadi. Geksokinaza VDAC bilan tashki membrananing tashki 
yuzasida bog‗lanadi va funksional pora ANT- VDAC-SfD-geksokinaza tutganligi 
sababli, glyukoza pora aktivligiga ingibitor kabi ta‘sir qiladi. Mx da glyukoza-6-
fosfat reaksiya maxsuloti geksokinazaning Mx yuzasidan uzib oladi. Tiklangan 
sistemada glyukoza-6-fosfat geksokinazaning kompleksida Н
2
О ajralishi yuz 
berganida, poraning glyukoza va ATF bilan ingibirlanishini yengillashtiradi. Bu 
poralarning ATF hisobiga ingibirlanishi ko‗p jihatdan ANT ga qaraganda
geksokinaza bilan birgalikdagi ta‘siriga bog‗lik taxmin qilishga imkon beradi. 
5-rаsm. Porа komponеntlаrininг joylаshishi. 
Ochiq SsA-sezgir poraning diametri 2-2,6 nm deb belgilanadi. Endi bu 
aniklangan VDAC va ANT uchun olingan ma‘lumotlar bilan tugri kelishini 
tekshirib chiqamiz. Rekonstruksiyalangan VDAC da membrana potensialiga 
bog‗liq bo‗lgan 2 ta o‗tkazish xolati ma‘lum bo‗ladi. Xar xil molekulyar massali г-


24 
siklodekstrin polietilenglikol uchun ikki xolatda xam diametrlar 2,5-3,0 ni (past 
potensialda) va 1,8 (yuqori potensialda) ekanligi aniqlandi. Shunday kilib, pora 
VDAC ga aynan o‗xshash o‗lchamga ega ekan, lekin poraga VDAC holatiga tipik 
bo‗lmagan hech bir qo‗shilma bo‗lmasligi kerak. 
Petch-Klyamp metodi yordamida o‗lchashlar katta kanalning 1.2 pS da 
mavjudligini ko‗rsatdi (150 mM KCI). Taqqoslash uchun belgilaymiz, to‗liq ochiq 
VDAC planar bisloylarda 150 mM KCI da 600pS ekvivalentli o‗tkazuvchanlikni 
namoyon qiladi. Bundan Mx megakanali VDAC ikki molekulasi o‗rtasida o‗zaro 
kooperativ ta‘sir qaytaradi degan taxminga olib keladi. 
Shunday qilib, o‗tkazuvchanlik o‗lchami taxminan ANT ga ham, VDAC ga 
ham yoki pora hosil qiluvchi ikkala komponentga ham mos kelishi mumkin. 

Download 0.81 Mb.

Do'stlaringiz bilan baham:
1   ...   9   10   11   12   13   14   15   16   ...   32




Ma'lumotlar bazasi mualliflik huquqi bilan himoyalangan ©fayllar.org 2024
ma'muriyatiga murojaat qiling