O„zbekiston respublikasi oliy va o„rta maxsus ta‟lim vazirligi qarshi davlat universiteti

Ishning bajarilishi: 40 gramm bug‗doy unini kimyoviy kolbada 160 ml 
distillangan suvga solib, aralashtiriladi hamda kolba sovitgich shkafiga (1-2
0
S) bir 
sutkaga qo‘yiladi. So‘ng eritma aralashtiriladi, avval gigroskopik momiq paxta keyin 
esa qavatli qog‗oz filtr orqali filtrlanadi. Eritma asosan albuminlarni tutadi. Eritma 
sovitgichda saqlanadi 
7-LABORATORIYA MASHG‟ULOTI 
BUG‟DOY UNIDAN OQSILLARNI AJRATISH VA ULAR TARKIBINI O‟RGANISH
.
 

---

Darsning maqsadi: Fosfoprotein oqsili kimyoviy tarkibini o’rganish, sutdan kazein 
oqsilini ajratish va uning takibidagi qismlariga xos tajribalar bajarish. 
Nazariy qism. Fosfoproteidlar oddiy oqsil va oqsil bo'lmagan qism - fosfor kislotasidan 
tashkil topgan murakkab oqsillardir. Fosfor kislotasi oqsil bilan gidroksiamin 
kislotalarning gidroksil guruhi - serin va treonin orqali bog'lanadi. Ushbu oqsillar 
guruhiga sut kazeinogen, tuxum sarig'i vitellin va boshqalar kiradi. Fosfoproteinlar 
embrionlarning rivojlanishi uchun ozuqaviy materiallardan biri bo'lib xizmat qiladi. 
Sinov materiali: sut. 
Reaktivlar: CH3COOH, 1% CuSO4 eritmasi, 10% NaOH eritmasi, 10% HNO3 
eritmasi, fenolftalein, molibden reaktivi. 
Uskunalar: voronkalar, filtrlar, probirkalar, shisha tayoqcha, pipetkalar, spiral lampa. 
Ishni bajarish tartibi: 2 ml yangi sut olinib, teng miqdorda distillangan suv qo‘shib 
suyultiriladi. 2 tomchi 10% sirka kislota qo‘shiladi. Kazeinning pag‘a pag‘a cho‘kmasi 
hosil bo‘ladi. Cho‘kma filtrlanib olinib, distillangan suv bilan yuviladi.
1. Kazeinni gidroli
2. +-zi. Sutdan ajratilgan kazein probirkaga solinadi va unga 2 ml 10% natriy 
gidroksid eritmasi qo'shiladi. Qaytgan kondensator bilan asbest panjarasida 10-15 
daqiqa davomida qaynatiladi, so'ngra probirkani sovutib, gidroliz mahsulotlari 
uchun reaktsiya o'tkaziladi. 
2. Oqsilni aniqlash. Protein biuret reaksiyasi bilan aniqlanadi. Probirkada gidrolizatning 
uch tomchisiga mis sulfatning 1% eritmasidan bir tomchi qo'shiladi. Pushti binafsha rang 
paydo bo'ladi. 
3. Fosfatni aniqlash. Qolgan gidrolizat bir necha tomchi nitrat kislota eritmasidan bir 
necha tomchi bilan 1-2 tomchi fenolftalein ishtirokida (rang o'zgarguncha) kislotalanadi 
va quruq probirkaga suziladi. 5 tomchi filtrga 20 tomchi molibden reaktivi qo'shiladi va