O’zbekiston respublikasi veterinariya va chorvachilikni rivojlantirish qo’mitasi

oziqaviy mikotoksikozlarga 
(mikotoksinlar chaqiradigan kasalliklar) bo‘linadi.
 
Oziqaviy infeksiyalar.Oziqaviy infektsiyalarga oziq-ovqat maxsuloti faqat 
patogen mikroorganizmlarni uzatuvchisi bo‘lgan kassaliklar tegishli; ular odatda 
maxsulotda rivojlanmaydi. 
Shartli oziqaviy infektsiyalar 2 asosiy guruxga bo‘linadi: 
1. odamdan uzatiladigan infektsiyalar. Ularga xolera, qorin tifi, paratif, 
dizenteriya va boshqalar kabi ichak infnktsiyalari tegishli. 
2. odamga xayvonlardan uzatiladigan infektsiyalar. Bunday kasalliklar zoonozlar 
deb nomlanadi. Ularga brutsellez, tuberkulez, sibir yazvasi, yashur, yirik shoxli 
qoramolni spongioform entsefalopatiyasi va boshqalar tegishli. Oziqaviy zaxarlanishlar 
va oziqaviy infektsiyalarda oziq-ovqat maxsulotlarining xavfsizligini baxolashda eng 
avvalo mikrobiologik ko‘rsatkichlar aniqlanadi.
 
 
Oziq-ovqat mahsulotlarini mikrobiologik xavfsizligi ko‘rsatkichlarini 
belgilaydigan mikroorganizmlar guruhlari.

---

 
Mikrobiologik xavfni xalqaro darajada baxolash jarayoni VOZ tomonidan 
rasmiy tasdiqlangan sxema bo‘yicha amalga oshiriladi (18-rasm).
Oziq –ovqat maxsulotlarini xavfsizlik mikrobiologik ko‘rsatkichlari oziqaviy 
qiymati bo‘yicha gigiyenik me’yorlari 5 guruxdagi mikroorganizmlar nazoratini 
qamraydi: 
- sanitar-ko‘rsatkichli mikroorganizmlar, ularga mezofil aerob va fakultativ 
anaerob mikroorganizmlar (MAFAM), ichak tayoqchalari guruxi bakteriyalari – ITGB 
(koliformlar), Enterobakteriaseae oilasidagi bakteriyalar, enterokokklar; 
- shartli–patogen mikroorganizmlar, ularga E.coli, S.aureus, Proteus, B.cereus 
jinsidagi bakteriyalar va suьfitredutsiyalovchi klostiridiyalar, Vibrio parahacmolyticus 
tegishli. . 
- patogen mikroorganizmlar, jumladan salmonellalar va Listeria monocylogenes, 
Yersinia jinsidagi bakteriyalar; 
- buzilish mikroorganizmlari – achitqilar va mog‘or zamburug‘lar, sut kislotali 
bakteriyalar; 
- ivitqi mikroflorasi mikroorganizmlari va probiotik mikroorganizmlar (sut 
kislotali va propionkislotali mikroorganizmlar, achitqilar, bifidobakteriyalar, atsidofil 
bakteriyalar va boshqalar) – biotexnologik mikroflora darajasi me’yorlanadigan 
maxsulotlar va probiotik maxsulotlarda. 
Oziq-ovqat 
maxsulotlarining 
mikrobiologik 
xavfsizlik 
ko‘rsatkichlarini 
me’yorlash ko‘pgina mikroorganizmlar uchun alьternativ tamoyil bo‘yicha amalga 
oshiriladi, ya’ni ichak tayoqchalari guruxi bakteriyalari, ko‘pgina shartli-patogen 
mikroorganizmlar, shuningdek patogen mikroorganizmlarni (jumladan, salmonellalar va 
Listeria monocylogenes) mavjud bo‘lishiga yo‘l qo‘yilmaydigan maxsulot massasi 
me’yorlanadi. Boshqa xolatlarda me’yor 1 g yoki ml maxsulotlardagi koloniya xosil