Oziq-ovqat kimyosi
Laboratoriya darslarini o‘tkazish
Download 6.17 Mb. Pdf ko'rish
|
6423d7da89efd
|
13.1.1. Laboratoriya darslarini o‘tkazish
Laboratoriya darslarini o‘tkazish o‘qituvchidan (masterdan) katta mahorat va tayyorgarlikni talab qiladi. Laboratoriya ishida qo‘yilgan maqsadga erishish uchun o‘qituvchidan (masterdan) o‘z vazifasini dars vaqtida a’lo darajada ado etish kifoya qilmaydi. Darsni yuqori saviyada o‘tkazish uchun o‘qituvchi, birinchidan, o‘z saviyasini oshirishi bo‘yicha ishlar bilan shug‘ullanib qolmasdan, laboratoriya va undagi ish joylarini tayyorlashda ham ishtirok etishi kerak. Uning mazmuni shundan iboratki, o‘qituvchi (master) laboratoriya xodimlari tomonidan darsni talab darajasida o‘tkazish uchun kerakli kimyoviy reaktiv va idishlarni hamda boshqa o‘lchash va isitish vositalarining laboratoriya xodimlari tomonidan tayyorlanishi ustidan nazorat qilib borishi, kerak bo‘lganda zaruriy maslahatlar berishi lozim. Dars boshlanguncha o‘qituvchi (master) laboratoriya ishining mavzusi, ishning bajarilish texnikasi, uning hajmi, qo‘yilgan nazariy savollar va ularga beriladigan javoblar bilan tanishib chiqishi shart. Bundan tashqari dars tartibini, uslubini, necha talabadan joriy nazorat olishi kerakligini ham darsgacha chamalashi lozim. Laboratoriya darsini o‘tkazishga tayyorgarlik darsning didaktik kartasini, ya’ni darsni o‘tkazish rejasini, ishlab chiqarishdan boshlanadi. Karta quyidagi jadval shaklida tuziladi. 1 - jadval Darsning didaktik kartasining shakli Asosiy vazifalar Talab qilinadigan vaqt O‘quv materiallarining mazmuni O‘qitish uslubi 1 2 3 4 Didaktik kartaning birinchi ustunida dars bilan bog‘liq tashkiliy ishlar, darsning maqsadi va mazmuni, talabalardan nazariy materiallarni 167 so‘rash, laboratoriya ishi mavzusi bo‘yicha talabalarga berilgan individual tajribalarning o‘tkazilishi ustidan nazorat qilish, tajriba natijalarini tekshirish va o‘tilgan darsga yakun yasash kabi ishlar ko‘rsatiladi. Jadvalning ikkinchi ustunida har bir rejalashtirilgan ish turlari (1-ustun) uchun kerakli vaqt rejalashtiriladi. Vaqtni rejalashtirishda shunga e’tibor berish kerakki, didaktik kartaning birinchi ustunida ko‘rsatilgan ishlarni bajarish uchun kerakli umumiy vaqt ushbu laboratoriya ishini bajarish uchun dars jadvalida nazarda tutilgan vaqt doirasidan chiqmasligi kerak. Agar dars jadvali bo‘yicha laboratoriya ishini 2 akademik soat davomida bajarish nazarda tutilgan bo‘lsa, laboratoriyada bajariladigan ishlar ham 80 (yoki 90) daqiqaga moslab rejalashtirilishi lozim. Uchinchi ustunda didaktik kartaning birinchi ustunida qo‘yilgan ishlarning (vazifalarning) mazmuni ochib beriladi. Masalan, “Tashkiliy ishlar”ning mazmunini qo‘yidagicha ifodalash mumkin: talabalar davomati, daftarlarda o‘tgan darsning rasmiylashtirilishini va xalatlarning borligini tekshirish. To‘rtinchi ustunda ishlarni bajarish uchun o‘qituvchi (master) va talabalar tomonidan qo‘llaniladigan uslubning tasnifi ko‘rsatiladi. O‘qituvchiga (masterga) yordam ko‘rsatish maqsadida birinchi amaliy mashg‘ulot uchun misol tariqasida didaktik kartaning to‘ldirishi namuna tariqasida berilgan. Didaktik karta har bir amaliy mashg‘ulot bo‘yicha tuzilishi lozim, chunki u darsni ma’lum reja, mazmun va maqsad asosida olib borilishini hamda sifatli o‘tkazilishini ta’minlaydi. Laboratoriya darslarini o‘tkazayotgan o‘qituvchi (master) har bir talabaning nazorat savollarini o‘zlashtirish darajasiga, labaratoriya ishini mustaqil bajarganligiga, darsga bo‘lgan e’tiqodiga, dars vaqtidagi xulq- atvoriga, tajriba natijalarini rasmiylashtirish sifatiga, laboratoriya natijalari bo‘yicha chiqargan xulosalarining salmog‘iga katta e’tibor berishi zarur, chunki ularning hammasi joriy nazorat ballarini belgilash uchun katta ahamiyatga ega. Talabalarning har bir joriy nazorat bo‘yicha olgan ballari, hamda umumiy joriy nazorat ballari, o‘qituvchining jurnalida qayd qilinishi va darsning o‘zidayoq talabalarga aytilishi zarur. Darsning yakuniy qismida o‘qituvchi (master) har bir talabaning xomaki daftarini nazardan o‘tkazganligi to‘g‘risida imzo chekadi. Talaba darsdan keyin xomaki ishini boshqa daftarda rasmiylashtirishi lozim. Kelgusi dars davomida o‘tgan darsning rasmiylashtirilganlik sifati o‘qituvchi (master) tomonidan tekshirilib, ishning qabul 168 qilinganligi yoki qilinmaganligi to‘g‘risida imzo chekiladi. Darsga yakun yasashda o‘qituvchi (master) har bir talabaning darsga tayyorlanib kelganlik darajasini, amaliy mashg‘ulotlarning bajarish sifati va intizomini ta’kidlab o‘tishi kerak. Download 6.17 Mb. Do'stlaringiz bilan baham: 
|