Mavzuga oid adabiyotlarning tahlili. Tarjima
tarjimonning til transformatsiyasi faoliyatining yakuniy
mahsuloti, natijasi, ya`ni tarjimaning lingvistik mahsuli bilan
shug‘ullanuvchi tilshunoslik fani deb hisoblanadi. Bunda
tarjimon bir tilning (asliyat tilining) ma’nosi, mohiyati va
mazmunini boshqa tilga (tarjima tiliga) asliyat mazmuni va
shaklini saqlab qolishga harakat qilib, o‘zgartiradi. Shu nuqtai
nazardan, tarjimani asosan tilning sintaktik qatlami doirasida
amalga oshirish maqsadga muvofiq, chunki barcha lingvistik
birliklar jumladan, fonema, morfema, leksema, sintaksema,
so‘z va iboralar gap tarkibida o‘z funksional vazifalarini
amalga oshiradi, ya`ni ularning barchasi sintaktik-semantik
elementar va konstruktiv birliklar sifatida tarjima tilining
funksional elementlariga aylanadi. Gap asosan eng kichik
sintaktik-semantik birliklarni ifodalovchi barcha lisoniy
birliklar sintaksemalar va konstruktiv sintaktik birlik sifatida
biz o‘rganadigan epik dostonlar matnida faollashadi. Mazkur
nuqtai nazar asosida barcha lingvistik semantik birliklarni
tadqiq qilish nazariyasi va metodologiyasiga Sankt-Peterburg
lingvistik maktabi vakili professori A.M.Muxin va uning
izdoshlari tomonidan asos solingan va ishlab chiqilgan.
A.M.Muxin “tarjima uchun, o‘z navbatida, sintaktik-semantik
variantlar (sintaksemalar) tizimini o‘rganish, ayniqsa
sintaksema variantlarining sistemasini bir-birini o‘rnida
ishlatishdan iborat lingvistik eksperiment (tajriba) asosida
o‘rganish katta ahamiyatga ega”[3], deb takidlaydi. Bu
O‘ZBEKISTON MILLIY
UNIVERSITETI
XABARLARI, 2023, [1/5]
ISSN 2181-7324
FILOLOGIYA
https://science.nuu.uz/
Social sciences
Do'stlaringiz bilan baham: |
